Wednesday, July 22, 2015

Shpallen kuotat e pranimeve te studenteve 2015-16

 

Shpallet vendimi i Kryeministrise per kuotat e pranimit ne institucionet e arsimit te larte per vitin akademik 2015-16.

VKM: ketu & Tabela: Ketu

 

1. Kuotat e përgjithshme të pranimit në institucionet publike të arsimit të lartë - 20 211 (nga 19 166 ne 2014)

Nr. maturanteve per vitin 2015 eshte 47 460 – rreth 31 479 rezultojne kalues ne vitin 2015 (ne provimet e letersise/matematikes dhe atyre me zgjedhje). Ne vitin 2014 numri i maturanteve ka qene 42 318 (regjistruar ne provimin e letersise).

Numri i popullsise per grupen moshat 20-24 vjec eshte 228,255 sipas Instat. Me keto shifra numri i pjesemarresve ne arsimin e larte eshte rreth 75% (ose 72%), nese do ti referoheshim numrit te kaluesve ne provimin e matures – duke parashikuar se te gjithe (ose nje pjese e madhe) do te shkojne ne arsimin e larte (publik, privat apo jashte vendit) dhe numrit te studenteve aktuale. Dmth. me keto kuota te vendosura nga qeveria ruhet nje raport ne prurjet e arsimit te larte qe siguron nje perqindje te larte te popullsise me arsim te larte.

 

2. Programet e ciklit te pare – 19 651

 
Plus - Kuota për program të dytë studimi, 200; Kuota për transferim studimesh, 300; Kuota për shtetasit e huaj, 60.

Ndersa kuotat e pranimeve të reja ndahen si me poshte:

a)  Kuotat e pranimit për kandidatët brenda territorit të vendit       18 986;

b)  Kuotat për shqiptarët nga trojet jashtë kufijve të vendit            600;

c)  Kuotat për të verbrit   15;

ç)  Kuotat për romët dhe ballkano-egjiptianët   20;

d) Kuotat për invalidët paraplegjikë e tetraplegjikë   15;

dh) Kuotat për jetimët   15.

 

 

3. Statistika dhe  krahasime

Disa statistika, ndryshojne nga lista e publikuar per shkak te konvertimit nga pdf. ne format excel.

 

I. Numri i kuotave dhe mesatarja e tarifave sipas universitetit

 

Universitetit Kuota për program të parë studimi Mesatarja Tarifa vjetore
Universiteti "Aleksandër Moisiu" Durrës 1788 25000
Universiteti "Aleksandër Xhuvani" Elbasan 2495 25000
Universiteti "Fan S. Noli" Korçë 1124 20000
Universiteti "Ismail Qemali" Vlorë 1900 20000
Universiteti "Luigj Gurakuqi" Shkodër 1844 21308
Universiteti Bujqësor i Tiranës 1440 27368
Universiteti i Arteve, Tiranë 230 40000
Universiteti i Mjekësisë, Tiranë 995 38889
Universiteti i Sporteve të Tiranës 210 35000
Universiteti i Tiranës 4950 30000
Universiteti Politeknik i Tiranës 1590 27500
Universiteti "Eqrem Cabej" Gjirokastër 420 20000
Total/mesatarja 18986 26381

 

II. Programi i finances (kontabilitet) ne universitetet publike te vendit

 

Universiteti Kuota për program I Tarifa vjetore
Universiteti "Aleksandër Moisiu" Durrës 100 25000
Universiteti "Aleksandër Xhuvani" Elbasan 60 25000
Universiteti "Eqrem Cabej" Gjirokastër 45 20000
Universiteti "Fan S. Noli" Korçë 100 20000
Universiteti "Ismail Qemali" Vlorë 190 20000
Universiteti "Luigj Gurakuqi" Shkodër 110 20000
Universiteti Bujqësor i Tiranës 110 30000
Universiteti i Tiranës 400 35000
Total / Mesatare 1115 24444

 

 

III. Dallimi me 2014-15

 

image

 

image

IV. Numri i kuotave ne programet profesionale 2-vjecare

Edhe pse qeveria ka synuar te rrise pjesemarrjen ne arsimin profesional, kuotat per programet 2 vjecare vijne ne ulje.

  2015-16 2014-15
Programi ne Durres Koutat Kuotat
Teknikë Elektrike (2- vjecar) 40 38
Hidroteknikë Ujësjellës Kanalizime (2- vjecar) 26 38
Asistencë Stomatologji (2- vjecar) 30 27
Menaxhim Ndërtimi (2- vjecar) 30 38
Menaxhim Transporti (2- vjecar) 30 38
Asistencë Ligjore (2- vjecar) 30 30
Asistencë Administrative (2- vjecar) 30 30
Teknologji Automobilash (2- vjecar) 40 38
Teknikë e Rrjeteve Kompjuterike (2- vjecar) 35 38
Informatikë Praktike (2- vjecar) 30 28
Total 321 343

Studentet protestojne per projekt-ligjin e arsimit te larte

 

Gjergj Erebara,

BIRN, 22 Korrik 2015, “Parlamenti voton ligjin për Arsimin e Lartë mes protestave”

http://www.reporter.al/parlamenti-voton-ligjin-per-arsimin-e-larte-mes-protestave/

…  grupimi i majtë i quajtur Lëvizja për Universitetin, protestoi kundër ligjit duke kërkuar arsim të lartë falas për të gjithë. Duke iu përgjigjur protestës së tyre, Ministrja e Arsimit Lindita Nikolla tha: “Nuk mund të na ndalë një grup i vogël që përpiqen të shantazhojnë Kuvendin se nëse kalon ky projektligj sot, atëherë është fundi i arsimit të lartë. Të nderuar profesorë dhe pedagogë, më keq se ç’ka qenë dhe ç’e keni bërë nuk do të bëhet më”.

Kryeministri Edi Rama i hodhi poshtë kritikat duke i quajtur protestuesit një sajesë e opozitës dhe i quajti profesorët që e kritikojnë atë: “Një kastë që ka marrë peng universitetin shtetëror.”

“Çfarë janë këta super profesorë që tani na kanë bërë një superpeticion dhe kanë bërë një superalarm për të denoncuar një superskandal, dhe kush është skandali?” pyeti veten Rama. “Skandali është ai që në fakt ne e kemi kërkuar me qiri; Të shkatërrojmë këtë kastë që ka marrë peng universitetin shtetëror dhe e ka kthyer në një banalitet prej 20 e kusur vitesh!” tha ai.

“Për mua të ndash universitetin shtetëror, sepse nuk është as publik, si të nënës dhe privatin si të njerkës dhe të bësh këtë zgjedhje politike, është t’i përkasësh një bote që nuk ekziston,” tha Rama, duke argumentuar se profesorët që e kritikojnë ligjin japin leksione në shumë universitete njëherësh dhe kanë tituj shkencorë qesharakë.

Artan Fuga, një nga profesorët kryesorë që kritikon ligjin, iu përgjigj Ramës në faqen e tij në Facebook: “Unë nuk i përkas asnjë partie politike dhe asnjë kaste universitare,” tha Fuga. “Si t’ja bëj që edhe unë mendoj dhe kam bindjen e plotë se projektligji për arsimin e lartë është antikushtetues dhe do e falimentojë atë?”

Partia Demokratike në opozitë, e cila është përgjegjëse për licencimin apo lejimin e punës pa licencë të dhjetëra universiteteve private përgjatë dekadës së fundit, e kritikoi ligjin duke argumentuar se ai i mbyll dyert e universiteteve për fëmijët e të varfërve. Opozita theksoi faktin se shumë profesorë universiteti e kanë kritikuar ligjin pavarësisht se kanë lidhje me qeverinë. Njëri nga deputetët e opozitës, Edi Paloka, tregoi një bisedë të regjistruar ku Dekani i Fakultetit të Shkencave të Natyrës Ligor Nikolla dëgjohet duke shprehur dyshime të thella mbi ligjin.

Duke theksuar faktin që dekani Nikolla është bashkëshorti i ministres së Arsimit, Pakola tha: “Qytetarë të dashur, kur këta njuk kanë arritur t’i mbushin mendjen atyre që kanë në shtëpi, imagjinoni se çfarë u servirin shqiptarëve.”

Ligji u miratua me 78 vota pro.

Lëvizja Për Universitetin njoftoi se do t’i përshkallëzojë protestat e saj në shtator.

Gjergj Erebara është gazetar për BIRN në Tiranë. Ai ka mbaruar studimet për gazetari në Universitetin e Tiranës dhe ka master shkencor (MSC) për Histori Ekonomike nga Universiteti i Lundit. I specializuar për gazetari ekonomike. Erebara ka punuar që nga viti 1998 në disa media të shkruara dhe vizive Shqiptare, si gazetar, redaktor dhe kryeredaktor.

http://www.reporter.al/parlamenti-voton-ligjin-per-arsimin-e-larte-mes-protestave/

Miratohet ligji i arsimit te larte

 

1. Drafti final i ligjit qe eshte miratuar ne parlament: ketu

2. Relacioni per parlamentin: ketu

3. Krahasimi me projekt-ligjin e shperndare ne janar 2015: ketu

Gazeta Panorama, 22 Korrik 2015, “Seanca maratonë, ligji për Arsimin e Lartë miratohet me 78 vota. Opozita braktisi votimin”

Deputetët e opozitës dhe të maxhorancës kanë diskutuar deri në orët e vona të mëngjesit për nismën Ministrisë së Arsimit. [Ata] e kanë quajtur projektligjin e arsimit të lartë si antikombëtar dhe që do të cenonte rëndë arsimin e lartë në vend. Në seancën e djeshme kanë folur rreth 40 deputetë të të dy kampeve politike, ndërkohë që Kryeministri Rama dhe ishkreu i qeverisë Berisha kanë replikuar me njëri-tjetrin për rreth dy orë rresht.

Rama dhe Berisha janë thumbuar gjatë seancës për godinën e Kryeministrisë, artikullin e “Financial Times” dhe rritjen ekonomike.

Deputetja Topalli e ka kundershtuar ligjin duke thene: “Refuzojeni këtë ligj. Sepse një milion të papunët nuk kanë 3 apo 4 mijë euro për të paguar universitetin. Në këtë tarifë nuk përfshihen librat, transporti. Refuzojeni këtë ligj, sepse ky është ligji që u thotë të rinjve, ikni. Ky kryeministër ka zgjedh të bëjë tregti diplomash”,-deklaroi Topalli.

Ndërkohës, sipas ministres së Arsimit, Lindita Nikolla, reforma në arsimin e lartë krijon një vizion të ri për Universitetet në Shqipëri.

http://www.panorama.com.al/seanca-maratone-ligji-per-arsimin-e-larte-miratohet-me-78-vota-pro/

Panorama 23 Korrik, 2015 “Deputetët që s’votuan ligjin e arsimit të lartë. PDIU, Blushi, Angjeli, Braçe e Gaçi nga PS”

Ndërsa opozita është larguar nga salla disa minuta para nisjes së votimit, duke e kundërshtuar procesin, por duke lënë vetëm kartat e votimit në fole për të quajtur prezencën në sallë.

Por, veç të djathtëve që ikën, sipas sistemit të votimit të Parlamentit janë dhe 12 deputetë të maxhorancës së majtë, të cilët edhe pse rezultojnë sipas elektronikës prezentë në sallë, nuk kanë votuar.

Pra janë 4 deputetë të Partisë Socialiste, që nuk kanë marrë pjesë në votim dhe një deputete e Lëvizjes Socialiste për Integrim. Konkretisht, sipas dokumentit zyrtar të votimit, deputeti i PS-së, Ben Blushi, nuk ka marrë pjesë në votim, po ashtu edhe deputetët e majtë Anastas Angjeli, Erion Braçe dhe Artan Gaçi.

Kurse nga LSI-ja nuk ka marrë pjesë në votim deputetja Monika Kryemadhi. Projektligji i arsimit të lartë nuk është votuar as nga aleatët e rinj, pesë deputetët e Grupit Parlamentar të Partisë Drejtësi, Integrim dhe Unitet.

Në dokumentin zyrtar të votimit, deputeti Shpëtim Idrizi quhet si prezent në sallë, por nuk ka votuar. E njëjta gjë edhe për deputetët e tjerë, Omer Mamo, Tahir Muhedini, Aqif Rakipi dhe Dashamir Tahiri.

Ndërsa nga deputetët pa grup parlamentar, nuk ka votuar Tom Doshi, Vangjel Dule dhe Nard Ndoka. I vetmi që rezulton si mungues në sallë është deputeti Mark Frroku, i cili është në gjendje arresti.

http://www.panorama.com.al/deputetet-qe-svotuan-ligjin-e-arsimit-te-larte-pdiu-si-dhe-blushi-angjeli-brace-e-gaci-nga-ps/

Gazeta Shqip, 22 Korrik 2015 “Arsimi i lartë, Rama: Reformë historike. Berisha: Ligji i mbyll dyert të varfërve”

Rama e ka cilësuar Pr/ligjin e ri si një reformë historike dhe ka akuzuar opozitën dhe qeverinë e drejtuar nga Berisha në 8 vjet se bën propagandë të vajtueshme kur flet për “mbyllje të dyerve të të varfërve në arsimin e lartë”.

“Ky është një proces shembullor, gjithëpërfshirës për këtë reformë historike të arsimit të lartë. Situata para vitit 2013 kur aleanca jonë erdhi në pushtet, ishte e rënduar, që nga spektakli i “part-time”-it të famshëm, deri te vegjetimi i botës së arsyes, – u shpreh kryeministri. –  Në kohën e PD-së, Shqipëria diplomonte studentë të shtunave e të dielave me sistemin e famshëm “part-time” një numër të barabartë me atë të studentëve që diplomoheshin në arsimin e lartë”.

Sipas Ramës, “në sistemin “part-time” kishte 28.117 studentë. Ky është sistemi që ngritën këta, dhe kjo ishte një zgjedhje politike, jo arsimore, për të mos u përballur me plagën e papunësisë rinore, duke u thënë të rinjve, ja ku i keni universitetet dhe pastaj çohuni, – shtoi Rama. – Dhe e gjithë propaganda në emër të bujarisë për të varfrit, është një propagandë e vajtueshme. Ajo ka qenë një zgjedhje politike për të blerë kohën në pushtet. Kjo nuk ka sjellë më shumë njerëz të arsimuar, por më shumë njerëz të diplomuar. Diplomoheshin studentë edhe në fundjavë. Ata të varfrit, siç i quani ju, diplomuan fëmijët, por dolën të humbur”.

Në seancën e jashtëzakonshme të Kuvendit për Pr/ligjin për arsimin e lartë, ish-kryeministri Sali Berisha ka thënë se sistemi më i mirë është ai i Britanisë së Madhe.

Sipas tij, kjo reformë mbyll dyert e universiteteve publike dhe u mbyll dyert studentëve të varfër. “Shqipëria ka një përqindje të ulët të arsimit të lartë. Më përpara kishin frikë të arsimonin të rinjtë, por unë nuk ua mbylla dyert shtresës së varfër. Në botë numri i studentëve u katërfishua, ndërsa në Shqipëri përmes kësaj reforme është në reduktim. Kjo reformë është anti-kombëtare, jemi vendi më i pashkolluar në Europë. Unë them se ka mekanizma për të rritur cilësinë, por ky që doni të votoni ju nuk është modeli britanik, por një model që i mbyll dyert të rinjve të varfër”, – tha Berisha.

Sipas Berishës, “pr/ligji plotëson dëshirën tuaj për t’u shkolluar sa më pak. Ky pr’ligj është e kundërta e atyre të këshilluar nga Bashkimi Europian. Duhet të respektohet autonomia e pedagogëve. Pa liri akademike nuk ka rezultate”.

http://gazeta-shqip.com/lajme/2015/07/21/arsimi-i-larte-berisha-reforme-anti-kombetare-mbyll-dyert-per-te-varfrit/

Monday, July 20, 2015

Prof. Jan De Groof mbi projekt-ligjin e AL

 

image

Prezantuar në takimet e kryera në 8 dhe 9 maj 2015 në Kuvendin e Shqipërisë me Z. Ilir.Meta, Z.Genc Pollo; Z. Petrit Vasili, dhe me profesorë të Universitetit të Tiranës.

Profesor Jan de Groof, punon në Kolegjin e Evropës, Belgjikë dhe eshte President i Shoqatës Evropiane për Legjislacionin dhe Politikat në Arsim.

Shtatë pikat e dobëta të Projektligjit për arsimin e lartë

Projektligji është një përpjekje për të reflektuar problemet e arsimit të lartë, por ai ka nevojë që të rishikohet dhe të përmirësohet. Shtatë pikat e dobëta paraqiten si më poshtë.

I. Dimensioni evropian është trajtuar shumë dobët në disa kapituj

Projektligji nuk është mjaftueshëm evropian. Projektligji nuk pasqyron një sërë dokumentesh bazë dhe të rëndësishme të Bashkimit Evropian për arsimin e lartë.

Për shembull:

a. Nuk pasqyrohen fare direktivat evropiane për kërkimin shkencor.

b. Në nenin 2 të projektligjit thuhet se “qëllimi i këtij ligji është të krijojë një sistem të unifikuar dhe të standardizuar të mësimdhënies, kërkimit shkencor, inovacionit, bashkëkohor dhe konkurrues në hapësirën evropiane të arsimit të lartë”. Kjo është e kundërta e prirjeve evropiane në arsimin e lartë. Sistemi arsimor duhet të jetë i diversifikuar dhe jo i standardizuar, pasi kjo sjell shumë dëme në botën universitare. Një sistemi i unifikuar dhe i standardizuar do të mbysë risitë dhe performancën dhe nuk do ta përgatisë arsimin e lartë shqiptar për të ardhmen.

Një mënyrë për të pasqyruar dimensionin evropian është krahasimi i projektligjit me ligjet e vendeve të BE.

Projektligji duhet të pasqyrojë direktivat e Deklaratës së Jerevanit, të majit 2015.

II. Konceptet bazë të autonomisë universitare dhe lirisë akademike nuk pasqyrohen drejt

Ky projektligj është një përkthim i keq i lirisë akademike dhe vë në pikëpyetje autonominë e universiteteve.

Universiteti nuk është thjesht bashkim entitetesh, por sistem i mirëfilltë vlerash. Duhet të ketë autonomi në procedura administrative, menaxhim pagash, apo pagesa të veçanta. Edhe brenda vetë universitetit duhet të ketë autonomi midis strukturave përbërëse të tij. Nevojitet balancë midis kompetencave. Fakulteti në fund të fundit duhet të jetë i lidhur me universitetin. Duhet të ketë ndërveprim mes studentëve, personelit administrativ, akademik dhe lidershipit.

Lindin disa pyetje: Cili është roli i shtetit? Cfarë ëshët autonomia? Cilat janë funksionet e shtetit? Është dramatike se si ky ligj interferon me kompetencat e Ministrisë së Arsimit, është shokuese. Duhet të respektohet autonomia universitare, por si mund të respektohet kur thuhet që gjen rregullime në të tjera ligje? Por mundet që referenca në ligje të tjera ta kufizojë autonominë dhe të çojë në kontroll të tepruar, abuzim, vonesa dhe stanjacion.

III. Projektligji është i bazuar në qasjen etatiste, pra është shteti në qendër, jo universiteti

Në këto 25 vjet, post-komunizëm, qeveria shqiptare për fat të keq ka qënë ndërhyrëse. Nga eksperiencat që kam patur në mësimdhënie në Evropë e jo vetëm, madje edhe në Afrikë, kam kuptuar që arsimi duhet të jetë aspekt bashkëpunimi i gjithë grupeve sociale. Përgjegjësia e shtetit në përcaktimin e ardhshëm të sistemit të karrierës duhet të balancohet me përgjegjësinë e trupës akademike. Shteti nuk është faktori kyç apo aktori kryesor për arsimin e lartë, por trupa akademike, departamenti, fakulteti, pedagogët, studentët, vetë universiteti janë aktorët kyç. Ministrat, për nga ekspertiza e çështjes vijnë pas tyre. Ekspertët më të mirë janë aty, në Universitet.

Në kapitullin 2, neni 7, flitet për Ministrinë. Nuk është kjo përqasja e duhur. Është i gjithi si mentalitet i ndërtuar keq, nuk është Ministria lojtari kryesor. Unë jam edhe pedagog edhe burokrat. Ministrat nuk janë ekspertë, por burokratë. Ekspertët janë dhe duhet të jenë Akademia.

Dokumenti nuk pasqyron drejt dhe qartë parimin e subsidiaritetit.

IV. Projektligji nuk përputhet me parimet e qeverisjes së mirë

Dokumenti nuk përputhet me parimet e qeverisjes së mirë. Nuk zbatohet parimi i kontrollit dhe balancës. Dokumenti krijon problem në qeverisjen e universiteteve. 15 nene shkojnë në të kundërt me qeverisjen e arsimit të lartë. 15 nene duhet të ndryshohen sepse e dëmtojnë rëndë arsimin e lartë. Rektori nuk duhet të emërohet nga Presidenti i Republikës. Standardet e kontrollit të cilësisë nuk duhet të përcaktohen nga ministria, ato duhet të jenë traditë e universiteteve. Detyrat e Bordit të administrimit dhe Senatit janë përzier. Anëtarët e Bordit nuk duhet të përfaqësojnë ministrinë sepse ministria nuk mund të kontrollojë vetëveten.

V. Përsa i përket teknikës legjislative, dokumenti është shumë i detajuar në disa aspekte dhe në të kundërt, aspekte vitale mungojnë

a. Në këtë ligj ka shumë detaje për gjëra të parëndësishme dhe nuk ka sqarime të qarta për gjëra të rëndësishme.

b. Të drejtat e studentëve në këtë draft-ligj cënohen, duhet patjetër të përmirësohen.

c. Të drejtat për personelin akademik nuk janë paraqitur duke u lenë për legjislacionin dytësor, ndërkohë që ato duhet të jenë të pasqyruara në ligj, jo në akte nënligjore.

d. Nuk trajtohen çështje të integritetit, të transparencës, të llogaridhënies.

e. Shumica e termave në nenin 6 janë të gabuara.

VI. Auditi dhe llogaridhënia

Referuar kontekstit specifik të Shqipërisë, mungon një kapitull për integritetin dhe sjelljen antikorruptive. Kështu nuk trajtohen auditi, llogaridhënia, auditi i auditeve. Mungojnë parametrat dhe objektivat për transparencën e buxhetit.

VII. Kapitulli XII për tipologjinë e institucioneve publike të pavruara është i papranueshëm, është një devijim nga norma

Kurrë se kam parë më parë këtë lloj modeli. Ky është një përcaktim i pazakontë, tamam një marrëzi. Çdo universitet publik ose privat duhet të jetë autonom, sepse janë në funksion të një interesi publik. Universiteti ka nevojë të jetë autonom. Universiteti publik duhet të gëzojë autonomi nga shteti, nga ministria. Në sektorin jopublik, dy janë kategoritë e entiteteve, ato fitimprurëse dhe jofitimprurëse. Janë joshtetërore ato që janë jofitimprurëse, por kanë natyrë të veçantë private. Udhëhiqen nga një bord mbikqyrës, në përputhje me parimet e qeverisjes së mirë, duke respektuar procedurat e akreditimit, por kanë një mision specifik (të ashtuquajtura free mission universities). Për shembull, në Belgjikë janë universitetet katolike. Po ashtu në Gjermani, Hollandë ka modele të tilla universitetesh jofitimprurëse protestante.

Ky kapitull nuk sqaron termat e universiteteve fitimprurese dhe jofitimprurese.

Universitetet jopublike me qëllim fitimi, janë ato modele që përbëjnë “big businesses” si për shembull në Kinë apo Amerikë. Por ama, asnjë cent publik nuk shkon dhe nuk duhet të shkojë për këto lloj universitetesh. Vetëm në rast se kërkimi shkencor është në nivele të tilla ekselence që përbën një rëndësi të madhe kombëtare, si psh program i MBA në SHBA, qeveria mund të financoj këto programe. Paratë publike shkojnë e duhet të shkojnë për interes publik, për universitete publike. Këto lloj universitetesh duhet t’u përgjigjen të gjitha kërkesave me përpikmëri për cilësi, akreditim, etj. Akreditimi nuk është evropian, procedurat e tij janë ndërkombëtare. Ka qenë edhe këshilla ime që të ketë një agjenci ballkanike për akreditimin. Konteksti e substanca e Universitetit është ndërkombëtare, nuk është thjeshtë kombëtare apo lokale.

Marrëdhëniet me Bashkmimin Evropian janë të lidhura edhe me këtë ligj për arsimin e lartë. Rasti i negociatave në Rumani për ligjin e arsimit të lartë ishte një rast i dështuar dhe që ndikoi për keq në marrëdhëniet e mëtjeshme të vendit për anëtarësimin në BE.

Thursday, July 16, 2015

Shtyhet seanca parlamentare per projekt-ligjin e AL


Fatos Binjaku
“Debati për ligjin e Arsimit të Lartë, Kuvendi shtyn për të martën miratimin”
Panorama, 16.07.2015
Shtyhet për të martën miratimi i ligjit për Arsimin e Lartë. Vendimin e ka marrë Konferenca e Kryetarëve, mbledhur pas debatit të sotëm në seancën plenare, mes opozitës dhe shumicës parlamentare.
Konferenca e Kryetarëve shqyrtoi mes propozimeve që ligji në fjalë të miratohej të hënën në një seancë plenare të Kuvendit, apo në senacën e së enjtes si kërkoi opozita. Pas diskutimeve u arrit në vendimin që ligji të shqyrtohet në seancën e posacme që do të zhvillohet pasditen e së martes.
***
Seanca e sotme nisi me debate për futjen në rendin e ditës për votim projektligjin e shumë debatuar, “Për Arsimin e Lartë në Republikën e Shqipërisë”.
Kreu i grupit parlamentar të PD-së, Edi Paloka ka kërkuar heqjen nga rendi i ditës i kësaj pike, ndërkohë që kreu i Kuvendit, Meta ka theksuar se rendin e ditës nuk e përcakton ai, por është bërë bashkërisht.
Sipas tij në bazë të rregullores, ky projektligj ka përfunduar shqyrtimin në komisionin e medias në orën 1 të mëngjesit dhe as që bëhet fjalë që sot të vijë në Kuvend për miratim.
“Kërkoj që të hiqet nga rendi i ditës”,- tha Paloka.
Ilir Meta iu përgjigj: Rendin e ditës s’e bëj unë. Ne e bëjmë të gjithë së bashku që kur bëjmë programin, në përputhje me ecurinë e punës së komisioneve.
Kreu i grupit parlamentar i PS-së Gramoz Ruçi tha: Ky pr/ligj është depozituar në parlament në 10 Prill…, opozita nuk është e interesuar për të bërë oponencën e vet, për një ligj kaq të rëndësishëm, por është e interesuar për ta bllokuar. Nuk është përgjegjësi e mazhorancës që kolegët opozitarë që drejtojnë komisionet të bëhen bllokues. Kishin katër muaj rresht kohë ta shqyrtonin.
Genc Pollo: Kjo periudhë ka koiçiduar me fushatën e zgjedhjeve vendore dhe ska mundur të shqyrtohet në Komisionin e Medias për një kohë të gjatë. Problemi është …për ndjeshmërinë që ka ky ligj është fizikisht e pamundur për komisionin që të bëhetj në një periudhë të tillë të shkurtuar. Ju keni thënë shprehimisht: Le ta vëmë në këtë datë dhe po nuk pati mbaruar do shtyhet sic bëhet me të gjitha pr/ligjet.
***
Nisma e qeverisë “ka ngecur” javët e fundit në komisionet që drejtohen nga opozita, përkatësisht Komisionin e Çështjeve Sociale dhe Shëndetësisë, me kryetare Albana Vokshin, dhe në komisionin përgjegjës, që është ai i Medias dhe i Arsimit me kryetar Genc Pollon. Kryeministri Edi Rama urdhëroi deputetët e Partisë Socialiste gjatë mbledhjes së grupit të PS-së që ta miratojnë në mbledhjen e 16 korrikut projektligjin e “Arsimit të Lartë”.
Por këtë kërkesë të Ramës deputetët e opozitës e kanë shfrytëzuar si taktikë për ta zvarritur miratimin e draftit, me synim për ta shtyrë deri në muajin shtator. Demokratët kërkojnë që nisma e qeverisë të mos miratohet në këtë legjislaturë, që, sipas kalendarit zyrtar, mbledhjen e fundit do ta zhvillojë në 23 korrik. Opozita kërkon që projektligji i Ministrisë së Arsimit të kalojë si nismë e mbartur në shtator, në mënyrë që pranimi i studentëve të rinj në fakultete të bëhet sipas ligjit aktual në fuqi për “Arsimin e Lartë”.

KOMISIONI MARATON
Komisioni i Medias ka shënuar një rekord të ri në punimet e Kuvendit të Shqipërisë. Komisioni i drejtuar nga Genc Pollo e ka zgjatur mbledhjen e Komisionit të Medias ditën e martë dhe të Arsimit deri në orën 3 të mëngjesit të ditës së djeshme. Edhe pse mbledhja është tejzgjatur në kohë, miratimi nen për nen i projektligjit ka ecur me ritmin e “breshkës”.
Edhe vetë kreu i Komisionit të Medias, Genc Pollo, tha dje paradite se deputetët e maxhorancës dhe opozitës në këtë komision kanë zhvilluar një mbledhje të veçantë si rrallë më parë në historinë e parlamentareve pluraliste. “Dje kemi pasur një mbledhje shumë të gjatë dhe një mbledhje të veçantë në historinë e Kuvendit të Republikës së Shqipërisë të periudhës pluraliste, e cila ka mbaruar rreth orës 3 të mëngjesit, ku kemi diskutuar me shumë vëmendje disa nene të ligjit”, ka thënë demokrati Genc Pollo. Mbledhja e djeshme e komisionit është shoqëruar dhe me acarime tonesh, pasi socialistët disa herë me radhë kanë kërkuar që të ndiqet procedura e zakonshme, që gjatë miratimit nen për nen të votohej dhe të mos niste diskutimi nga e para.
“Tani ne jemi në diskutimin nen për nen, nën shqyrtimin nen për nen. Shqyrtim dhe votim. Shqyrtim dhe nuk vihet theks te diskutimi. Pra, nuk është korrekte nga pikëpamja e procedurës që ne këtu të rrimë tri orë duke diskutuar në parim se sa e rëndësishme është kjo çështje”, u shpreh socialisti Musa Ulqini. Por duket se saga e komisionit që drejtohet nga Pollo nuk mbaroi as dje deri në mesnatë. Edhe pse ora shënonte 12 e natës, sërisht, deputetët vazhdonin diskutimet në Komision.
Për të dytën ditë, duket se komioni i drejtuar nga PD, po zvarrit pafund miratimin e ligjit. Nga ana tjetër, Komisioni i Ligjeve e ka miratuar sërish në tërësi projektligjin për “Arsimin e Lartë”, pasi në mbledhjen e së martës maxhoranca nuk formonte dot kuorumin e nevojshëm për ta miratuar në tërësi. Por sipas Rregullores së Kuvendit, që një projektligj të votohet në Kuvend, ai duhet të miratohet në komisione të paktën 48 orë para seancës plenare.
http://www.panorama.com.al/ligji-per-arsimin-e-larte-paloka-hiqeni-nga-rendi-i-dites-meta-rendin-se-vendos-une/

Mbi maturen 2015

 

Sërish mbi provimet e maturës

Zakonisht rezultatet e provimit të maturës publikoheshin me ndonjë analizë tepër sipërfaqësore nëpër gazeta. Këtë vit kanë munguar publikimet, ndoshta nën ethet e zgjedhjeve vendore.

Por nisur nga ndryshimet ligjore që do të pasojnë me miratimin e ligjit të ri të arsimit të lartë, që parashikon një mesatare të caktuar për tu futur në arsimin e lartë, është e rëndësishme të analizohet trendi i vlerësimit në këtë provim mbarështetëror. Ndoshta me qëllim ligji u la për tu miratuar pas zgjedhjeve dhe diplomimi të këtij brezi maturantësh. Më poshtë do të paraqesim një tablo të përgjithshme, të krahasuar me maturat e viteve 2014-2012.

Gjithashtu, nga opozita ka pasur pretendime se është lëshuar dora në vlerësim apo administrimin e provimit për shkak të zgjedhjeve. Edhe pse ky pretendim i fundit është i pabazuar duke qenë se Ministria e Arsimit dhe Sporteve ka kërkuar largimin nga puna të disa administratorëve për neglizhencë në kryerjen e mbikëqyrjes.

clip_image002[6]

Siç vërehet nga shpërndarja e notave të matematikës, pendulumi ka lëvizur në vendin e vetë që nga viti 2014, ku u reklamua me të madhe se kishin ngelur rreth ¼ e maturantëve. Shifrat e maturantwve tw ngelur janë sërish midis 2000 dhe 5000. Është e vështirë që kjo dukuri të interpretohet sikur thërret opozita, që është lëshuar dora. Mundet që shkollat të kenë punuar më mirë me nxënësit e dobët, përveç faktit që numri i maturantëve është më i madh. Numri i nxënësve nën notën 5.5 nuk ka ndryshuar shumë nga 2010. Në vitin 2014 rreth 60% e maturantëve ishin nën notën 5.5, në vitin 2010 ishin rreth 50%. Për këtë vit, sikur edhe për 2013, 50% e maturantëve janë nën 5.6.

clip_image003[6]

Shpërndarja e rezultateve (jo të shkallëzuara) për të gjitha provimet në maturën 2015, provimet e letërsisë dhe atyre me zgjedhje janë si më poshtë.

clip_image004[6]

Edhe në këto provime vërehet një përmirësim i rezultateve në krahasim me vitin 2014. P.sh. në provimin e letërsisë në Maturën e vitit 2014 kanë ngelur rreth 5.3% e maturantëve, në krahasim me 4.3% në vitin 2015.

Shperndarja e mesatares ne baze te drejtorive arsimore per provimin e matematikes eshte si me poshte.  

image

Shperndarja e mesatares per te gjitha provimet, si edhe shmangia standarde eshte si ne tabelen e meposhtme. Vihet re se ne Tirane, Kurbin, Kukes dhe Kavaje provimi i matematikes ka nje mesatare me te larte sesa eshte verejtur zakonisht ne vitet e kaluara. Kjo mund te sinjalizoje se ne keto rrethe eshte nderhyre.

image

P.sh. shperndarja e mesatares ne provimin e matematikes ne 2014 ka qene si ne grafikun e meposhtem. Asnje drejtori arsimore nuk ka arritur te kete mesatare mbi 7.

image

Sidoqoftë, është e vështirë që të arrihet në konkluzione të nxituara sa kohë duhet një analizë më e hollësishme në nivel shkolle. Nëse mesataret e shkollave lëvizin shumë në krahasim me vitet e kaluara, dhe me rezultatet e nxënësve gjatë shkollimit, mund të arrihet në përfundim se kemi manipulim në sistem. 

Po te verehen qendrat e provimeve, qe ne shumicen e rasteve i korrespondojne shkollave (ne vitin 2014 ishin 501 qendra, dhe ne vitin 2015 ishin 491), mesatarja e pergjithshme ne nivel shkolle per matematiken ishte 5.8 ne vitin 2014, dhe 6.2 ne 2015.

P.sh. nje shkolle ne Elbasan, qe mund te jete shkolla Kosova, ne vitin 2014 ka pasur nje mesatare 4.3 ne matematike, ndersa e ka rritur kete mesatare me 1.5 ne vitin 2015. Nje shkolle tjeter ne Gramsh e ka rritur mesataren me 1 note, nga 4.6 ne 5.6. Nje shkolle ne Fier, qe mund te jete shkolla 7 Marsi, e ka zvogeluar mesataren me 1.7 nota nga viti 2014. Ndersa shkolla Numani, po ne Fier e ka rritur kete mesatare me 1.2. Nderkohe qe nje shkolle ne Lushnje, ndoshta shkolla Ballagat, e ka rritur mesataren me gati 2 nota.

Marre nga Peizazhe te Fjales, nga autori, http://peizazhe.com/2015/07/06/serish-mbi-maturen/

Wednesday, July 15, 2015

Miratohet ne Komisionin Parlamentar te Ligjeve projekt-ligji i AL

 

Projekt-ligji: ketu

Nga Procesverbali i Mbledhjes, 1 Korrik 2015

http://www.parlament.al/web/pub/01_07_2015_23141_1.pdf & Ketu

 

1. Aleksander Xhuvani,

Zonja ministre e qartësoi që është krijuar një konfuzion, duket sikur është hapur një lojë ku paratë publike shkojnë edhe te privati. Nëse doni, unë mund ta sqaroj tani. Janë dy zëra që mundësojnë institucionet private apo jopublike të arsimit të lartë të përfitojnë nga fondet publike: është fondi i ekselencës, pra u jepet një bursë studentëve të shkëlqyer, kandidatëve të shkëlqyer që kanë mbaruar me sukses ciklin parauniversitar dhe ata e zgjedhin me dëshirën e tyre institucionin. Këtu nuk mund të ndërhyjë më shteti për t’u thënë që duhet të shkojnë detyrimisht në institucionet publike. E dyta, janë projektet e kërkimit shkencor. Për sa kohë që rezultati dhe produkti i kërkimit shkencor mund të ketë valencë dhe ndikim në nivel kombëtar, nuk kemi pse t’i përjashtojmë nga kjo garë. Do të jetë një garë akademike dhe të gjitha institucionet e arsimit të lartë, të cilat kanë detyrimin ligjor do të kryejnë kërkim shkencor.

2a. Vasilika Hysi

Deri më sot arsimi i lartë rregullohet me ligjin e vitit 2007, por mjafton një lexim i thjeshtë i ligjit që është në fuqi me projektligjin që ne po diskutojmë sot për të kuptuar se çfarë revolucioni sillet në arsimin e lartë me miratimin e këtij ligji.

Heqja e Maturës Shtetërore që përflitet, duhet ta themi troç, unë nuk kam të drejtë të them ishte dështim apo sukses, por mendojmë se është zgjidhja më e mirë që po bëni për t’u krijuar mundësi universiteteve të kenë autonominë dhe lirinë e tyre për të vendosur se cilat do të jenë kriteret që duhet të përmbushin studentët që do të pranohen në ciklin e parë të studimeve.

Megjithatë mendoj se duhet të saktësojmë nëse do të bëhet kreditimi i të gjithë studentëve si ata që studiojnë në fakultetet publike dhe ato në jopublike apo jo.

Lindita Nikolla

Për sa u përket kredive studentore, sigurisht referenca është vetëm publiku. Çdo gjë që thuhet në këtë ligj dhe që ka të bëjë me skemën e financimit referenca janë vetëm institucionet publike, të nderuar deputetë. Kapitulli XII, është një mundësi e re që i lihet hapur institucioneve tona publike, institucioneve tona private për ta zgjeruar autonominë e tyre deri në kufijtë e lirisë, 27 për ta bërë konkurrencën më të drejtë dhe sigurisht, me një set të qartë dhe me filtra të qartë për të shkuar në këtë gjendje dhe status të ri që do ta sqarojë zoti Ndreca

2b. Vasilika Hysi

Çështje me interes nga pikëpamja kushtetuese është a parashikon Kushtetuta pavarësi të institucionit të arsimit të lartë apo parashikon autonomi të institucionit të lartë. Besoj se e kuptojmë që autonomia dhe pavarësia nuk janë e njëjta gjë dhe nga kjo më lindin disa pyetje. Cili është modeli që ju keni marrë megjithëse në fjalën tuaj thatë ka shumë shtete që e kanë këtë model. Por flas për vende që siç jemi ne që kemi pasur vetëm institucione publike dhe më pas jopublike.

Pse ka lindur nevoja në Shqipëri të parashikojmë përveç institucionit publik dhe jopublike dhe institucionin publik të pavarur? … Flas nga pikëpamja juridike, do të jetë ent publik, organizatë fitimprurëse, do të jetë shoqëri tregtare dhe cila do të jetë mënyra e krijimit të saj? Në varësi të përgjigjes që do të marr, mund të kem pyetje të tjera më pas që lidhen me Kodin Civil, me ligjin “Për shoqëritë tregtare”, me ligjin e prokurimit publik, me ligjin e OJF-ve. Pra, ka një sërë pyetjesh që lindin dhe duhet ta shohim ligjin më pas në përputhje dhe me kodin civil. … Kur kemi institucione private pse duhet të kemi institucione publike të pavarura dhe cili do të jetë roli i ministrit përgjegjës të arsimit për të kontrolluar në këto institucione të pavarura. Deri ku do të shkojë kontrolli? … Ju parashikoni shpërndarje të fondeve publike në sektorin për universitetet, institucionet publike dhe jopublike. Por unë e kuptoj që marrin dhe këto institucionet publike të pavarura. Nuk i shikoj diku të përjashtuara që të marrin, madje marrin dhe prona, pasuri të paluajtshme, të cilat nuk kthehen asnjëherë atyre për çdo arsye. kjo është një risi. Ju e jepni me ligj, ndërkohë që ka rregulla te vecanta sesi jepet prona, pasuria e paluajtshme.

Plarent Ndreca (Sekretar i pergjithshem)

Pse ka lindur nevoja për IALPP-të? Praktikisht ne sot nuk kemi institucione të arsimit të lartë publik. Praktikisht nga mënyra se si kontrollohen, financohen, organizohen, janë institucione shtetërore. Pra këto institucione që ne sot kemi në tregun publik janë shtetërore. IALPP-ja është një mundësi e re institucionale për të krijuar dhe për ta bërë më të zhdërvjellët nga ana financiare funksionimin e këtyre institucioneve. Pra, ne kemi krijuar një hapësirë lirie që këto institucione të vetëfinancohen dhe vetëmenaxhohen, në mënyrë që të kenë lirshmëri në realizimin e projekteve të tyre.

2c. Vasilika Hysi

Në ligj ju thatë që disa agjenci krijohen, të tjera forcohen. A është parashikuar fatura financiare e këtij ligji? Kjo është një kërkesë që e kërkon Kushtetuta dhe që i bie ta diskutojmë ne në komisionin tonë.

Çfarë ju ka shtyrë të fusni një koncept të ri, një master ekzekutiv, kur kemi kaq shumë mastera e kaq shumë programe në universitetet e Tiranës?

Aleksander Xhuvani

Së pari, ka ekzistuar edhe në vitin 2007 dhe pastaj në vitin 2010 u amendua në një kohë që shumë studentë shqiptarë e kishin përfituar masterin e nivelit të dytë. Në të gjithë Europën masteri i nivelit të dytë nuk ka lidhje me doktoraturën, po është një formim që i adresohet drejtpërsëdrejti tregut të punës, por në nivelin më të lartë. Po marr një rast, një student fillon studimet në mjekësi, bën pesë vjet dhe pastaj e shikon që vokacioni i tij i jetës nuk është të qenit mjek, por do të bëhet drejtor i spitalit, atëherë pas masterit bën një master ekzekutiv në menaxhimin spitalor dhe kandidon për t’u bërë drejtor i spitalit. Në Francë është përvoja më e madhe, edhe ajo ka filluar të kritikohet, por gjithsesi ka funksionuar është Shkolla Kombëtare e Administrimit, e cila pas masterit formon drejtuesit më të lartë të administratës shtetërore, jo vetëm shtetërore, por edhe private. Të gjithë drejtorët e ekuivalentit të KESH-it janë të dalë nga këto shkolla që janë master ekzekutiv, pra master i nivelit të dytë, i një niveli shumë të lartë, i cili orientohet nga tregu i punës dhe nuk ka lidhje me doktoraturën

2d. Vasilika Hysi

E fundit fare është personeli dhe parimi i sigurisë juridike, parim kushtetues. Ju keni bërë një sërë rregullimesh në dispozitat kalimtare, për të cilat do të doja të diskutonim nen për nen , kur të vijë koha, por do të doja të sillja në vëmendjen tuaj, që ditën e hënë, në këtë komision kemi filluar të diskutojmë ndryshimet në Kodin e Punës. Për fat, jam relatore edhe e atij projektligji, dhe shoh që nuk ka ndonjë koherencë midis rregullimeve që parashikon Kodi i 21 Punës lidhur me kontratat e punonjësve, me parashikimet që ne parashikojmë në ligjin e arsimit të lartë për kontratat e punonjësve, të pedagogëve.

 

3. Fatmir Xhafa

Një element i rëndësishëm, i cili besoj se është në vëmendjen e këtij komisioni dhe, gjithashtu, të përfaqësuesve të ministrisë e të ministrave personalisht, është ai që ka të bëjë me faktin se, paralelisht me këtë proces, është një proces tjetër që lidhet me reformën në drejtësi. Një nga komponentët më të rëndësishëm të atij procesi, është edukimi ligjor dhe arsimi juridik.

Besoj se ndajmë të njëjtin mendim se opozita do të duhej të ishte sot këtu, ashtu siç do të duhet të jetë normalisht në të gjithë aktivitetin parlamentar, por më tepër në një ligj të tillë të rëndësishëm, siç është ligji për arsimin e lartë, për shkak se ky nuk është një ligj as për Partinë Socialiste, as për Partinë Demokratike. Ky është një ligj për qytetarët shqiptarë, është një ligj për të sotmen por mbi të gjitha një ligj që ka të bëjë me të ardhmen e vendit dhe si i tillë kërkon shqetësimin jo vetëm të qytetarëve e prindërve, por para së gjithash, dhe mbi të gjitha edhe të përfaqësuesve të tyre në këtë institucion të rëndësishëm siç është Kuvendi i Shqipërisë.

Po marr fushën që kemi specifike, drejtësinë, çfarë ndodh sot? Nëse sot kemi një problem shumë të madh me drejtësinë, është edhe ajo e pamjaftueshmërisë profesionale. Kemi 35 sot gjyqtarë, prokurorë, avokatë, noterë, përmbarues që e kanë marrë atë titull, kanë diplomën, kanë vitet, janë thirrur të japin drejtësi apo të shërbejnë për drejtësinë dhe janë të paaftë profesionalisht. Është absurde që në vitin 2014 progresraporti i BE-së të shkruajë se ka probleme në cilësinë e të shkruarit të gjyqtarëve në dhënien e vendimit, në arsyetimin e vendimit. Pa dyshim ka shumë faktorë, nuk janë përgjegjës vetëm universitetet, vetëm arsimi i lartë, por besoj se ka rolin e vet në këtë gjendje edhe cilësia e arsimit të lartë. Në këtë kontekst mendoj se ka disa elemente që do të duheshin të forcoheshin më shumë në projektligj. Ministria duhet të jetë e hapur për ta parë më me dashamirësi, si edhe vërejtjet dhe sugjerimet që do të bëjnë kolegët.

Ajo që kam si sugjerim është të shkojmë në këtë kahje, sesi të forcojmë mësimdhënien dhe kontrollin e dijeve në universitet për të nxjerrë studente dhe studentë shumë më të formuar cilësisht. Në funksion të saj, ne kemi një ndjeshmëri, por kemi edhe një sfidë që ka të bëjë me çështjen e reformimit të sistemit të drejtësisë. Siç e thashë që në fillim, një prej komponentëve më të rëndësishëm të kësaj reforme është ajo që ka të bëjë me edukimin juridik dhe arsimin e lartë juridik.

4. Piro Lutaj

Pyetja e dytë, çfarë ndryshimi kanë ose çfarë të veçante paraqit institucioni publik i pavarur i arsimit të lartë, përveçse ai miratohet me vendim të Këshillit të Ministrave, a ka ndonjë gjë në thelb përveç këtij akti formal?

5. Anila Agalliu

Nenin 112 i projektligjit bën fjalë për kredinë studentore, ndërkohë te neni që i përket Agjencisë Kombëtare të Financimit thuhet se kjo agjenci një ndër funksionet e saj ka garantimin e kredisë studentore. Kjo kredi studentore është për të dyja nivelet e studimeve për ciklin e parë dhe të dytë. Pyetja ime është, a ka ndonjë model sesi do të jetë kjo kredi studentore?

 

Plarent Ndreca

Risia e IALPP-ve është fakti që duhet të bëjmë një dallim shumë të qartë midis IAL-së me themeluesin që është fondacioni. Ne kemi parashikuar që një IAL të shkojë në Këshillin e Ministrave, të licencohet dhe të krijohet si e tillë duhet që të themelohet vetëm nga një fondacion. Është fondacioni i cili do të ketë mundësinë të shkojë në Këshillin e Ministrave për të kërkuar licencimin e një IAL-je. Kjo nuk është bërë pa qëllim, sepse është e vetmja formë që garanton pavarësi absolute në menaxhimin e fondeve, të mirave materiale, të drejtave e të tjera që janë të pakthyeshme mbrapa nga fondatori.

6. Aleksander Xhuvani

Doktoraturës ne i kemi hequr 60 kreditet e formimit, sepse nuk kishte vend në botë që kishte 60 kredite formim në doktoraturë. Edhe një britanik na bëri një pyetje, në njëfarë mënyre na vuri në pozitë të vështirë, ai tha, nga do t’i merrni pedagogët për ciklin e tretë? Do t’i merrni nga Marsi? Sepse në tokë deri në ciklin e dytë mund t’i japin. Doktoratura është thjesht projekti kërkimor i madh që ka departamenti për të cilin merr financimin dhe në varësi nga projekti, personeli akademik mund të jetë tutor i punimit të doktoraturës, merr financimin, propozon projektin dhe për këtë projekt shkruhet teza e doktoraturës. Teza e doktoraturës propozohet të hiqet përfundimisht nga korniza e punësimit pasi për sa i përket kësaj të fundit ata që përfundojnë doktoraturën e kanë karrierën dhe vendin vetëm në universitet ose në institucionet e larta të kërkimit shkencor.

 

7. Nga Fation Binjaku, Gazeta Panorama, 14 Korrik 2015

 

http://www.panorama.com.al/deputetet-e-ps-perplasen-me-qeverine-per-ligjin-e-arsimit-te-larte-por-ne-fund-votojne-pro/

Komisioni i Ligjeve [Komisioni për Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe te Drejtat e Njeriut] ka miratuar dje vetëm me votat e maxhorancës projektligjin e qeverisë “Për arsimin e lartë dhe kërkimin shkencor”. Nisma e qeverisë, edhe pse ka hasur kundërshtinë e deputetëve, është miratuar sipas variantit të propozuar nga Ministria e Arsimit, vetëm me disa ndryshime të vogla teknike.

Deputetët e opozitës nuk kanë qëndruar gjatë diskutimit të projektligjit. Ata, pasi regjistruan prezencën, janë larguar nga salla. Dje, Komisioni i Ligjeve realizoi dy mbledhje, në të cilat e kaloi në tërësi projektligjin e shumëdebatuar të arsimit të lartë.

DEBATI
Gjatë mbledhjes, kreu i Komisionit të Ligjeve, Fatmir Xhafaj, theksoi se vendimi për të shndërruar universitetet private në publike nuk duhet lënë vetëm në dorë të qeverisë, por sipas tij kërkon garanci të forta.

“Ju keni vënë një vit kohë në ligj, 2017-2018, dhe një ditë të bukur të gjitha universitetet duan të shndërrohen. Po ju thoni që e ka në dorë qeveria, po qeveria ka bërë edhe “Suden”… Qeveritë i kanë bërë këto, s’i kanë bërë popujt. Garancia nuk duhet të mbetet tek individët, kushdo qofshin ata. Si mund ta rregullojmë që ta mbrojmë nga kjo lloj marrëzie?!”, ka pyetur dje Xhafaj.

Nga ana tjetër, sekretari i përgjithshëm i Ministrisë së Arsimit, Plarent Ndreca, tha se universitetet private do të shndërrohen në publike vetëm duke u krijuar në formën e një fondacioni, financat e të cilit do të menaxhohen nga një bord i veçantë. Sipas tij, në rast se institucioni i arsimit të lartë nuk do t’i përgjigjet interesit publik, atëherë gjykata do të vendosë për shpërndarjen e aseteve të saj. Ai theksoi më tej se institucionet private që duan të rrisin fitimet nuk kanë interes të kthehen në fondacione.

“Garancia kryesore është se ato institucione që kanë për qëllim fitimin, nuk kanë asnjë interes për të kaluar në IALPP. Pra, në qoftë se ato janë krijuar dhe kanë për qëllim vetëm fitimin, do të mbeten institucione private të cilat do realizojnë fitimet dhe nuk mund të krijojnë fitime nëpërmjet këtij institucioni. Praktikisht, ai do të dorëzojë pasurinë e tij në mënyrë të parevokueshme dhe do t’ua besojë disa personave që do ekzekutojnë aktin e themelimit të tij’, tha Ndreca. Por, kjo ka acaruar tonet në komision, teksa deputeti i PS-së, Bashkim Fino, ka thënë se përfaqësuesit e Ministrisë po bënin për budallenj deputetët dhe se argumentet e tyre nuk kishin lidhje me realitetin shqiptar.

“Po na bën për budalla tani. Ne po flasim për realitetin shqiptar, e di ku është e keqja? Ti po flet për një realitet që do të ndodhë pas 10-15 vjetësh në Shqipëri, apo siç tha zv.ministri për Portugalinë. Kjo është shumë e parakohshme për Shqipërinë. Por, megjithatë, bravo ju qoftë për iniciativën. Unë po ju flas për një realitet aktual në Shqipëri. Sapo ke dalë nga një proces që ke mbyllur 16 qoska, i ka quajtur qoska Kryeministri universitetet. Për realitetin në Shqipëri kjo është shumë, shumë e parakohshme. Mund të ndodhë që disa individë të caktuar mund të mbrohen nëpërmjet këtij ligji dhe të shpëtohen nga falimentimi nëpërmjet këtij ligji”, tha Fino.