Showing posts with label Studente. Show all posts
Showing posts with label Studente. Show all posts

Thursday, October 13, 2016

Loja me udhezimet e Ministrise shqeteson studentet.

Organizata politike  - Jani Marka, 13.10.2016, Facebook


Qëndrim i Lëvizjes Për Universitetin në lidhje me mënyrën kaotike të drejtimit dhe Udhëzimeve të nxjerra nga Ministria e Arsimit dhe Sportit, prej paaftësisë apo dashakeqësisë:
Lojë me udhëzime
Autori: Ministria e Arsimit dhe Sportit
U patëm thënë përfaqësuesve të MAS që, me Udhëzimin nr.13, do të duheshin një numër shumë i madh raundesh për të regjistruar shumicën e maturantëve. Jo – na u përgjigjën – ju nuk kuptoni, ju nuk dini të lexoni, ju dini vetëm të kundërshtoni. Sistemi është automatik – na thanë. Me fjalën “automatik” ndoshta kanë dashur të thonë se udhëzimet e MAS nuk janë dokumente serioze zyrtare, e të mirëshkruara. Përkundrazi, ato mund të ndryshojnë nga një ditë në tjetrën.
Në datën 7 tetor 2016, MAS nxorri Udhëzimin nr.24, i cili ndryshoi për herë të dytë të famshmin Udhëzim nr.13, pas ndryshimit të parë me Udhëzimin nr.22 të datës 6 shtator 2016, por këtë herë me ndryshime rrënjësore në skemën e regjistrimit. Ndërkohë, znj. Nikolla bëri të paditurën në datën 10 tetor, kur u pyet për këto ndryshime në emisionin “Njerëz në Fokus” të News 24. Këtyre ndryshimeve do t’u referohemi më poshtë jo vetëm për të argumentuar paaftësinë e dukshme të MAS por, mbi të gjitha, për të nxjerrë në pah se me ndryshimet e Udhëzimit nr.13 cënohet sërish rëndë skema e meritë-preferencës; kjo gjithmonë përsa i përket skemës së regjistrimit, pasi duhet kujtuar që matura 2016 është goditur rëndë edhe përpara Udhëzimit nr.13, me ndryshimin e rregullave në fund të lojës, si edhe me vendosjen e kritereve të pranimit në mënyrë të padrejtë e të pambështetur në realitetin e shkollave të mesme dhe kurrikulat e tyre të studimit.
Nuk e dimë sa e vlefshme është të argumentojmë rreth Udhëzimit nr.24, kjo pasi në datë 11 tetor 2016, vetëm disa ditë pas publikimit të tij në faqen zyrtare të MAS, ai është zhdukur nga faqja. Është zhdukur për t’u ndryshuar sërish apo për arsye të tjera!? Më poshtë po paraqesim ndryshimet më thelbësore të udhëzimeve përsa i përket skemës së regjistrimit, duke e marrë të mirëqenë Udhëzimin nr.24:
Udhëzimi nr.13, 22. 07.2016
"Për procedurat e aplikimit dhe të regjistrimit në programet e ciklit të parë të studimeve, në programet e studimeve me karakter profesional, si dhe në programet e integruara të studimeve të ciklit të dytë, në institucionet e arsimit të lartë, në vitin akademik 2016 -2017”
Këtu po sjellim në vëmendje dy pika për raundin e dytë, përkatësisht pika 12 dhe 13 të Kreut III.
III-12
Të gjithë kandidatët, të cilët kanë kryer procesin e aplikimit në raundin e dytë dhe janë shpallur fitues nga IAL-të, duhet të kryejne procesin e regjistrimit online dhe me dokumentacion në sekretaritë mësimore të IAL-ve, në programin e studimit ku dëshirojnë të vazhdojnë studimet, deri me datë 16 tetor 2016. Kandidati që është shpallur fitues në më shumë se një program studimi, lejohet të regjistrohet me dokumentacion vetëm në njërin nga programet e studimit ku është fitues.
III-13
Pas datës 16 tetor 2016, deri më datë 20 tetor 2016, sekretaritë mësimore të IAL-ve do të regjistrojnë online dhe me dokumentacion, deri në plotësimin e numrit të kuotave për programin e studimit përkatës, të githë kandidatët e tjerë që kërkojnë të regjistrohen, duke respektuar renditjen në lista. Kandidati nuk mund të regjistrohet në më shumë se një program studimi.
Udhëzimi nr.24, 07. 10. 2016
Për disa shtesa dhe ndryshime në Udhëzimin nr. 13, datë 22.07.2016 "Për procedurat e aplikimit dhe të regjistrimit në programet e ciklit të parë të studimeve, në programet e studimeve me karakter profesional, si dhe në programet e integruara të studimeve të ciklit të dytë, në institucionet e arsimit të lartë, në vitin akademik 2016 -2017,, të ndryshuar.
Këtu po sjellim në vëmendje ndryshimin që është bërë në paragrafin “II”.
Pika 13 e Kreut II të Udhëzimit ndryshon si më poshtë:
“Kandidatët të cilët nuk janë regjistruar brenda datës 16 tetor 2016 konform përcaktimeve të këtij udhëzimi, humbin të drejtën për t’u regjistruar në fazat e mëtejshme të parashikuara më poshtë në programet e studimit ku ata rezultonin fitues gjatë raundit të dytë.
Pas mbylljes së regjistrimeve të raundit të dytë, në datat 17-18 tetor 2016, sekretaritë mësimore të IAL-ve do të regjistrojnë, online dhe me dokumentacion kandidatët. Regjistrimi do të bëhet duke respektuar renditjen e listave të fituesve të raundit të dytë, pas zbritjes së vijës së fituesit të fundit konform numrit të kuotave të parashikuara për programin përkatës të studimit.
Kandidatët që rezultojnë fitues në këtë fazë dhe nuk regjistrohen me dokumentacion dhe online pranë sekretarsië mësimore përkatëse brenda afateve të sipërcaktuara humbin të drejtën e regjistrimit në fazat e mëpasme të konkurrimit për programet e studimit ku ata rezultonin fitues në këtë fazë.
Në datat 19-20 tetor 2016, sekretaritë mësimore të IAL-ve do të regjistrojnë, online dhe me dokumentacion, conform numrit të kuotave të parashikuara për programin përkatës të studimit, kandidatët që rezultojnë fitues pas zbritjes së vijës së fituesit të fundit të fazës pararendëse për shkak të mos regjistrimit gjatë asaj faze, brenda datës 18 tetor 2016, të kandidatëve të tjerë pararendës fitues, duke respektuar renditjen në listat e fituesve të raundit të dytë.
Në kuotat e disponueshme për zbritjen e vizës për regjistrimet në një program të caktuar studimi, nga data 17 tetor 2016 deri nd 20 tetor 2016, do të bëjnë pjesë të gjitha kuotat e mbetura të paplotësuara, dulke përfshirë kuotat e paplotësuara për kandidatët shqiptarë brenda vendit, shtetasit e huaj, kandidatët shqiptarë nga trojet jashtë kufijve të vendit, kandidatët të kategorive të veçanta, transferime dhe programe të dyta studimi, si dhe duke respektuar numrin total të kuotaae nga IAL, për atë program studimi.
Kandidati nuk mund të regjistrohet në më shumë se një program studimi."
***
Duke ndjekur me shqetësim situatën e maturatëve në muajin shtator dhe duke iu referuar pikave 12 dhe 13 të Kreut III të Udhëzimit nr.13, kuptuam që skema e regjistrimit ishte shumë problematike pasi nuk mundësonte regjistrimin e shumicës së maturantëve në dy raundet e para dhe 4 ditët e fazës së fundit. Prandaj në të gjitha qëndrimet tona kërkuam që MAS të paraqiste një skemë të re regjistrimi, me një numër raundesh aq sa të regjistroheshin të gjithë maturantët që dëshironin të regjistroheshin.
Pikërisht për të shmangur këtë anomali të skemës së regjistrimit, MAS ka ndërhyrë për të ndryshuar skemën e regjistrimit dhe, siç konstatohet lehtësisht në Udhëzimin nr.24, janë bërë disa ndryshime thelbësore.
Së pari, “Kandidatët të cilët nuk janë regjistruar brenda datës 16 tetor 2016 konform përcaktimeve të këtij udhëzimi humbin të drejtën për t’u regjistruar në fazat e mëtejshme të parashikuara më poshtë në programet e studimit ku ata rezultonin fitues gjatë raundit të dytë.” – ky është një paragraf, që në ndryshim nga udhëzimi fillestar, i pastron listat nga fituesit e paregjistruar. Por kjo përpjekje për të maksimalizuar regjistrimin e maturantëve shkakton padrejtësi pasi dëmton rëndë skemën e meritë-preferencës. Për këtë po sjellim më poshtë një shembull të ilustruar:
“Lindita është një maturante që dëshiron të studiojë Mjekësi të Përgjithshme, ajo ka grumbulluar 955 pikë në këtë program studimi, por renditet 8 pozicione poshtë vijës së kuqe në raundin e dytë. Ndërkohë, në raundin e dytë ajo ka fituar në programe të tjera studimi, për shembull Stomatologji me po 955 pikë, degë të cilën Lindita në dëshrat e saj e ka si preferencë të dytë. Tashmë, Lindita gjendet përballë një dileme të madhe, që paraqet mundësi e rreziqe. Opsioni i parë: Ajo dëshiron Mjekësi, por që të vijojë garën duhet të heqë dorë nga Stomatologjia – dhe gjithë degët e tjera ku ka fituar – sipas udhëzimit të ri, duke rrezikuar në këtë mënyrë të mos fitojë as njerën e as tjetrën për shkak se vija e kuqe në programin e studimit Mjekësi mund të zbresë vetëm me 4 pozicione. Më keq akoma, ndoshta Lindita mund edhe të mbetet pa shkollë nëse Mjekësia është e vetmja degë ku ajo mund të konkurronte pas raundit të dytë. Ndërkohë në Stomatogji, pas zbritjes së vijës së kuqe, është regjistruar një student tjetër, Plarenti, me 945 pikë. Opsioni i dytë: Ndoshta, Lindita e frikësuar nga kjo panoramë e opsionit të parë vendos të mos rrezikojë dhe vendos të regjistrohet në Stomatologji. Por, në fazën pasardhëse ajo shikon se vija e kuqe në mjekësi ka zbritur me 15 pozicione dhe, nëse do kishte guxuar, ajo do të ishte fituese. Për fatin e saj të keq, vendin e saj e ka zënë Edi, Iliri, Nora, etj., që të gjithë me më pak pikë se Lindita. Lindita pyet e nxehur veten: Ku është preferenca, ku është merita?!”
Së dyti, Udhëzimi nr.24 e ka ndarë 4 ditëshin në dy faza: faza e parë në thelb paraqet të njëjtat dilema e rreziqe që shtjelluam për raundin e dytë, pasi edhe këtu maturantët që nuk regjistrohen në degët ku janë fitues e humbasin të drejtën të vijojnë garën në po këto degë në fazën e fundit.
Në këtë kaos të madh të krijuar, MAS duhet të nxjerrë një udhëzim të ri, ku të anulohen ndryshimet që detyrojnë maturantët të regjistrohen kundër vullnetit të tyre, si dhe në anën tjetër të lejojë shtrirjen e afateve e raundeve aq sa të mos ketë më kërkesa nga maturantët.
E kemi thënë që në krye të herës: Kjo skemë aplikimi dhe regjistrimi në universitete jo vetëm që u jep përparësi universiteteve private, por, si pasojë e ngatërresave të domosdoshme për të arritur qëllimin e mësipërm, prodhon padrejtësi e çoroditje të shumanëshme. Prandaj duhet ndërhyrje urgjente. Përpara se të përfundojnë në koshin e historisë, në mos përpara gjyqit, ministrja e Arsimit dhe Sportit dhe zyrtarët e lartë të saj duhet të marrin masat e fundit të lehtësimit të dëmit të pamatë që u kanë sjellë maturantëve."

Wednesday, May 18, 2016

8 Studente ndiqen penalisht

Vezët kundër Edi Ramës “pjellin” akuza penale për aktivistët e majtë

Prokuroria e Tiranës dërgoi për gjykim 8 studentë, të akuzuar se hodhën disa vezë drejt kryeministrit Edi Rama në formë proteste kundër ligjit për arsimin e lartë – të cilin ata e kundërshtojnë sepse financon me para publike universitetet private.

http://www.reporter.al/vezet-kunder-edi-rames-pjellin-akuza-penale-per-aktivistet-e-majte/

Autor: Besar Likmeta  BIRN  Tiranë
Të mërkurën në gjykatën e Tiranës filloi shqyrtimi i çështjes së ngritur nga prokuroria kundër 8 studentëve, të cilët akuzohen për goditje për shkak të detyrës dhe kundërshtim të forcave të rendit, gjatë një proteste simbolike kundër kryeministrit Edi Rama.
Ngjarja nën hetim gjyqësor ka ndodhur në 2 nëntor në Fakultetin e Shkencave Sociale të Universitetit të Tiranës, në momentin që Rama po largohej nga një takim me grupe interesi të bizneseve të vogla. Pas hedhjes së vezëve, 8 studentë u shoqëruan në polici dhe u mbajtën të ndaluar për rreth 6 orë. Pas inicidentit, studentët e akuzuan policinë dhe rojet e gardës së kishin ushtruar dhunë gjatë shoqërimit të tyre. Policia nga ana e saj e mohoi ushtrimin e dhunës.
Studentët nën akuzë i përkasin Lëvizjes Për Universitetin, një grupim aktivistësh të majtë që gjatë dy viteve të fundit ka organizuar protesta masive kundër reformës së arsimit te lartë.
Sipas avokatit Dorian Matlija nga qendra Res Publica në Tiranë, i cili është përfaqësuesi ligjor i aktivistëve të akuzuar nga prokuroria, dy nga studentët akuzohen për goditje për shkak të detyrës të kryeministrit, ndërsa të tjerët për kundërshtim të forcave të rendit, sepse presupozohet se kanë bërë një lloj rezistence në momentin që kanë dashur t’i  shoqërojnë në makinat e policisë.
“Është e paqartë sa vezë janë hedhur, por në dosje kam parë vetëm një fotografi të një veze të rrëzuar në tokë. Ndoshta në filmim mund të duken më shumë se një,” i tha Matlija BIRN.
“Asnjë nga vezët nuk e ka prekur kryeministrin, por ligji parashikon dhe një vepër të mbetur në tentativë në qoftëse për rrethana objektive nuk është realizuar- për shembull në qoftëse nuk ka pasur nishan,” shpjegoi Matlija.
Në një deklaratë për shtyp të mërkurën jashtë Gjykatës së Tiranës- ku u mbajt dhe seanca e parë kundër studentëve – Lëvizja Për Universitetin ironizoi akuzat e ngritura nga prokuroria si të motivuara politikisht.
“Studentët nuk goditën kryeministrin për shkak të detyrës, por protestuan ndaj një kryeministri të katandisur në shërbëtor të diplomoreve private, për shkak të moskryerjes së detyrës nga ana e tij: mbrojtjes së interesit publik,” thuhej në deklaratë.
“Studentët nuk refuzuan t’u bindeshin urdhrave të ligjshme të policisë së shtetit, por u mbrojtën nga dhuna e badigardëve dhe policëve të ndërsyer, që në shkelje të ligjit i rrahën dhe i tërhoqën zvarrë në oborrin e fakultetit,” shtoi Lëvizja.
Klodi Hoxha, 22-vjeç nga Tropoja është një nga dy studentet që akuzohet nga prokuroria se ka goditur kryeministrin Edi Rama me vezë. Studentja e vitit të tretë në Departamentin e Shkencave Politike të Universiteti të Tiranës thotë se Fakulteti i Shkencave Sociale – auditorin e të cilit Rama zgjodhi për të mbajtur konferencën me bizneset – konsiderohet si vatra e rezistencës studentore dhe vendi ku është ngjizur Lëvizja Për Universitetin.
Hoxha kujton se në 2 nëntor, pasi kishin marrë vesh se “i gjati” kishte ardhur në Fakultet, aktivistët e Lëvizjes kanë tentuar të hyjnë në auditorin ku mbahej mbledhja, por janë ndaluar nga siguria me argumentin se ajo ishte e mbyllur për publikun.
“Rama asnjëherë nuk na ka dëgjuar gjatë dy viteve qe kemi protestuar dhe dërguar peticione dhe erdhi në fakultet për të folur për bizneset. Kjo ishte fyerje për ne,” tha Hoxha, duke shpjeguar vendimin e aktivistëve për ta goditur kryeministrin me vezë.
Pamje të incidentit të postuara në You Tube, të cilat janë filmuar nëpërmjet një telefoni celular, tregojnë një studente që i afrohet kryeministrit teksa ai largohet nga godina e Fakultetit dhe hedh diçka që nuk dallohet në drejtim të tij, ndërkohë që të tjerë studentë dëgjohen të thërrasin “hajdut” dhe “sharlatan.” Video mbyllet me forcat e gardës që i vërsulen studentëve për t’i neutralizuar dhe më pas i shoqërojnë me forcë drejt një patrulle policie.
Klodi Hoxha kujton se hedhja e vezëve kundër Ramës nuk kishte për qëllim ta lëndonte atë.
“Shpëtoi, por nuk është e rëndësishme e kapi apo s’e kapi, se po të donim ta lëndonim ne e gjuanim me diçka tjetër dhe jo me vezë. Ne e kemi thënë vazhdimisht që kjo ishte protestë- një formë proteste brenda limiteve të shprehjes,” tha ajo.
Avokati Matlija bie dakord duke thënë që për sa i përket akuzës së ngritur nga prokuroria për “goditje për shkak të detyrës” kemi të bëjmë më një “veprim që është në kuadër të lirisë së shprehjes, edhe pse mbase në kapërcim të kufirit të lejueshëm.”
“Qëllimi i tyre nuk ka qenë ta dhunojnë kryeministrin, për t’i bërë atij dëmtime fizike… por ka qenë më tepër për ta bërë pis,” tha Matlija.
Sipas avokatit të të drejtave të njeriut, ndërhyrja e policisë dhe e gardës brenda ambienteve të universitetit për të shoqëruar studentët ka qenë e paligjshme.
“Ligji për Arsimin e Lartë i jep një lloj imuniteti territorit të universitetit dhe forcat policore mund të hyjnë aty vetëm me leje të titullarit ose kur është duke u kryer një krim në flagrancë e sipër,” tha Matlija.
Viki Çipi, një nga studentet e akuzuara për kundërshtim të policisë, i tha BIRN që forcat e gardës jo vetëm që i kanë marrë me forcë nga ambientet e universitetit, por kanë ushtruar dhe dhunë ndaj tyre.
“Ne na kanë tërhequr zvarrë truprojet civile dhe jashtë kangjellave jemi përballur me policë që ka ushtruar dhunë,” tha 22-vjeçarja. “Ne na kanë rrëmbyer nga fakulteti, ndërkohë na kanë vënë nën akuzë se kemi kundërshtuar forcat e policisë,” shtoi ajo.
Çipi i tha BIRN që me 2 nëntor, studentët ndjeheshin të provokuar nga kryeministri, i cili pasi kishte bërë një vesh shurdh ndaj protestave të tyre për dy vjet, kishte zgjedhur pikërisht fakultetin e tyre për të biseduar me bizneset. 
 “Në qoftë se kthej kokën mbrapa dhe të isha në të njëjtën situatë, prapë do ta bëja këtë gjë,” tha Çipi. “Unë po protestoja kundër kryeministrit për t’i treguar që arsimi nuk është e drejtë vetëm për të pasurit që i kanë xhepat plot, por edhe për të varfrit,” shtoi ajo.
Arlind Qori, profesor në Fakultetin e Shkencave Politike në Universitetin e Tiranës i tha BIRN se sot i gjithë pushteti është investuar për t’i ndërshkuar këto studente në mënyrë shembullore, të cilat “nuk e cënuan fizikisht zotin Rama, por prekën pushtetin e tij simbolikisht.”
“I treguan atij që në oborrin e fakultetit ai nuk mund të jetë zot i pakufizuar, siç tenton të jetë në qeverisjen e vendit,” tha ai.
“Vajzat po tentohet të ndëshkohen, sepse tek organizimi i tyre, pushtetarët kanë parë farën ose potencialin e nje organizmi më masiv që do nxjerrë dobësinë e tyre në shesh,” përfundoi Qori.
http://www.reporter.al/vezet-kunder-edi-rames-pjellin-akuza-penale-per-aktivistet-e-majte/

Friday, April 15, 2016

Studentet protestojne kunder udhezimit te MAS per certifikimin e gjuheve te huaja



Studentet kane protestuar ne mjediset e Fakultetit te Shkencave Sociale kunder udhezimit nr. 52/2016 ne lidhje me certifikimin e gjuheve te huaja.

Duke qene se ata duhet ti deshmojne njohurite e gjuhes ne teste nderkombetare, ata kritikojne kete vendim te qeverise si klienteliste, pasi favorizon disa ofrues te caktuar.


Udhezimi nr. 52/2016 i MAS
 

Tuesday, February 23, 2016

Prokuroria nis hetimet për studentët që hodhën vezë kundër Edi Ramës


Birn, 23 Shkurt, 2016

Prokuroria e Tiranës ka nisur hetimet kundër dy studenteve që gjuajtën me vezë kryeministrin Edi Rama gjatë një vizite në Fakultetin e Shkencave Sociale.

http://www.reporter.al/prokuroria-nis-hetimet-per-studentet-qe-hodhen-veze-kunder-edi-rames/
Nëpërmjet një njoftimi të martën Lëvizja Për Universitetin njoftoi që Prokuroria e Tiranës ka regjistruar një procedim penal kundër dy aktivisteve të saj Anita Lushi dhe Bora Mema, të cilat me 2 nëntor hodhën disa vezë në drejtim të kryeministrit në formë proteste për politikat e qeverisë për arsimin e lartë.
“Sot Prokuroria e Tiranës, me kërkesë të Policisë së Shtetit, ka nisur veprimet proceduese penale ndaj studenteve dhe aktivisteve të Lëvizjes Për Universitetin Anita Lushi dhe Bora Mema, duke i akuzuar për goditjen me vezë të kryeministrit,” tha Lëvizja për Universitetin nëprmjet një njoftimi në rrejtin social Facebook.
“Në vend që të hetojë kryeministrin dhe ministren e Arsimit për hartimin klientelist të ligjit të arsimit të lartë dhe të ngrejë akuza për badigardët dhe policët që dhunuan studentët në oborrin e fakultetit dhe në mjediset e komisariatit nr. 2, Prokuroria e Tiranës gjen kohën të ndjekë pas interesat e atyre që dhunuan studentët dhe po privatizojnë jetën universitare,” shtoi ajo.
Pas protestës së 2 nëntorit, 8 aktivistë të Lëvizjes Për Universitetin u shoqëruan në polici dhe u lanë të lirë pas pak orësh.
Ky grupim studentor ka organizuar për një vit e gjysmë protesta kundër Ligjit të Arsimit të Lartë, një ligj polemik që synon të ndajë fondet publike me universitetet private, i kundërshtuar edhe nga disa profesorë dhe specialistë të fushës së arsimit.
Prokuroria e Përgjithshme konfirmoi që ndaj studentëve është regjistruar një procedim penal, por saktësoi së ato nuk akuzohen për tentativën për të goditur kryeministrin me vezë.
“Prokuroria e Tiranës ka nisur një hetim për kundërshtim dhe goditje të forcave të rendit, pas referimit të bërë nga policia e shtetit,” tha për BIRN Albi Serani, zëdhënës i Prokurorisë së Përgjithshme.
Lëvizja për Universitetin e cilësoi hetimin e Prokurorisë si një gjyq politik të frymëzuar nga kryeministri, duke paralajmëruar protesta të reja.
“Në një vend ku pushteti gjyqësor i shërben qeverisë, gjyqi i pritshëm ndaj studenteve do të jetë politik. Akuzuesi dhe gjykatësi i vërtetë është ai që e konsideroi aksionin e aktivistëve kakarisje në demokraci: Edi Rama,” tha Lëvizja për Universitetin.
“Atij që po tenton të na bëjë gjyq politik do t’i bëjmë gjyqin qytetar në sallë, në fakultete dhe sheshe. Ne nuk kemi frikë. Ne do të jemi frika e pushtetarëve të korruptuar deri në palcë. Studentë dhe qytetarë, bashkohuni për universitetin, për shoqërinë,” përfundoi ajo.
http://www.reporter.al/prokuroria-nis-hetimet-per-studentet-qe-hodhen-veze-kunder-edi-rames/

Friday, December 11, 2015

Studentet - Qeveria Rama po i ‘thellon’ politikat neoliberale në Shqipëri

BIRN, 11 Dhjetor 2015

 Besar Likmeta

http://www.reporter.al/qeveria-rama-po-i-thellon-politikat-neoliberale-ne-shqiperi/

Aktivistët e Lëvizjes për Universitetin mendojnë se qeveria e qendrës së majtë e Kryeministrit Edi Rama po thellon politikat neoliberale të iniciuara nga paraardhësi i tij, nga reforma e arsimi i lartë e deri tek ajo në shëndetësi.

Ditën e premte në sallën 324, në katin e tretë të Fakultetit të Filologjisë në Universitetit të Tiranës,  aktivistë, studentë dhe pedagogë u mblodhën për të diskutuar mbi reformat “neoliberale dhe tregtarizimit agresiv,” që sipas tyre po i nënshtrohet arsimi i lartë në rajonin e Ballkani.

Të thirrur në një forum rajonal nga Lëvizja për Universitetin, e cila gjatë vitit që po mbyllet udhëhoqi në Tiranë rezistencën studentore kundër Reformës së Arsimit të Lartë, të pranishëm në auditor për të shkëmbyer eksperienca dhe për të ngritur ura solidariteti ndërmjet tyre ishin aktivistë nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia, Sllovenia, Serbia dhe Greqia.

Ndërkohë që diskutohej fryma neoliberale dhe përdorimi i fondeve publik për financimin e universiteteve private, një grup studentësh nga Fakulteti i Gjeologji Minierave po protestonin kundër vendimit të qeverisë për ta transformuar godinën ku ky fakultet strehohet në shtëpinë e re të Gjykatës së Lartë.

Sipas pedagogut të Shkencave Politike Arlind Qorri, i cili bëri një prezantim teorik mbi ristrukturimin neoliberal të ekonomisë dhe transformim neoliberal të arsimit, ligji i ri i Arsimit të Lartë në Shqipëri është një proces me anë të së cilës qeveria e qendrës së majtë e udhëhequr nga Kryeministri Rama po thellon reformat neoliberale të iniciuara nga paraardhësi i tij Demokrat Sali Berisha.

“Qeveria socialiste, pavarësisht retorikës, është një qeveri më neoliberale me politika më të djathta se qeveria e shkuar, sepse po kryen dhe po çon deri në fund reforma që qeveria shkuar ose i ka nisur dhe nuk i ka çuar deri në fund, ose që nuk ishin nisur akoma,” tha Qorri për BIRN gjatë një pushimi gjatë konferencës.

“Rasti konkret është rasti i reformës së arsimit të lartë që nënkupton financimin e universiteteve private dhe komercializimin e universitete publike. Reforma e pritshme në shëndetësi … do të ketë të njëjtën logjikë dhe frymë si reforma në arsimin e lartë, pra fondet publike do u shpërndahen në mënyrë konkurruese të gjitha spitaleve publike dhe private, dhe në këtë kuptim kjo qeveri është edhe më neoliberale se sa e shkuara,” shtoi ai.

Neoliberalizmi, ose liberalizmi i ri është një filozofi ekonomike që promovon privatizimin dhe ndërhyrje minimale të qeverisë në ekonomi. Sipas Qorrit arsimi i lartë është një nga kufijtë e fundit të procesit në neoliberalizmit i cili nënkupton “privatizimin, tjetërsimin e pronës publike apo shndërrimin në mall të shërbimeve publike.”

Ai nënvizoi që ekspansioni i kësaj filozofie në fushën e arsimit të lartë në Shqipëri ka qenë i lehtë, i cili filloi në vitin 1999 me lejimin me ligj të universiteteve private fitimprurëse, sepse në thelb ky treg nuk ishte konkurrues me tregje të huaja.”

Sipas tij reforma e Arsimit të Lartë e aprovuar nga qeveria në Korrik të këtij vit është thjesht çuarja përpara e një procesi të filluar nga qeveritë e mëparshme për ta transformuar arsimin e lartë në një mall.

Qorri beson që rritja dhe ekspansioni i frymës neoliberale në fusha të tjera të aktivitetit shoqëror, po krijon një lloj ostracizmi ose përjashtimi social të një numri gjithnjë e më të madh njerëzish.

“Ka një shtrirje të përjashtimit edhe në njerëz që kanë qenë pjesë e shtresave shoqërore të papërjashtuara dhe një intensifikim i përjashtimit për ata që kanë qenë tashmë të përjashtuar,” ai tha.

“Kjo vihet re me atë që po bëhet me energjetikën apo me tatimet; njerëzit që janë në zgrip të ekzistencës, me një këmbë në shtresën e mesme dhe një këmbë te të varfrit, këta po zhyten në varfëri ashtu si të varfrit po bëhen akoma më të varfër,” shtoi Qorri.

Në këtë kontekst profesori aktivist i shkencave politike beson që në Shqipëri ka më shumë se kurrë nevojë për një lëvizje shoqërore të gjëra që t’i përgjigjet politikave neoliberale që po krijojë çdo ditë e më shumë dëshpërim social. Ai ka shpresë që një lëvizje e tillë mund të nisë nga rinia studentore.

“Kam më shumë shpresë te studentët se sa tek punëtorët… ata mund të kenë vullnetin ose kanë një minimum hapësire lirie për tu angazhuar në lëvizje të gjëra shoqërore dhe për tu dhënë shembull shtresave të tjera,” përfundoi ai.

http://www.reporter.al/qeveria-rama-po-i-thellon-politikat-neoliberale-ne-shqiperi/

Sunday, December 6, 2015

UNIVERSITETI SI PASQYRË E SHOQËRISË

 

Redi Muçi, Gazeta Shqip. Dt. 6 Dhjetor 2015

http://www.gazeta-shqip.com/lajme/2015/12/06/universiteti-si-pasqyre-e-shoqerise/

Mos shko i heshtur në gjirin e natës,
Revoltohu, revoltohu kundër vdekjes së dritës.
– Dylan Thomas

[…]

Ç’është Lëvizja për Universitetin: një përpjekje për organizim që synon transformimin e hapësirës universitare nga ata që e banojnë universitetin, studentët dhe pedagogët. Ne organizohemi që të rezistojmë kundër degjenerimit që i ka sjellë universitetit vargani i drejtuesve-militantë, po aq të korruptuar sa edhe udhëheqësit e tyre në parlament e ministri. Për të kundërshtuar një reformë të hartuar për interesat e oligarkëve të diplomoreve private, të cilët e kanë kapur nëpërmjet interesave ekonomike Kryeministrin e vendit ashtu siç bënë me paraardhësin e tij. Për të kundërshtuar një reformë, e cila i shumëfishon problemet aktuale të universitetit si partiakëzimi i drejtuesve të universitetit, rritja e tarifave studimore, të cilat ende pa hyrë në fuqi ligji i ri janë të papërballueshme, për pasojë përjashtimi i studentëve me të ardhura familjare modeste, tregtarizimi i dijes dhe i marrëdhënieve pedagog-student, përjashtimi i studentëve nga vendimmarrja në universitet megjithëse përbëjnë burimin kryesor të të ardhurave të çdo fakulteti. Për më tepër, reforma synon t’i ngarkojë me borxhe studentore supet e të diplomuarve – borxhe që do të duhet t’i shlyejnë duke komunikuar në kufjet e call centre-it me përtejdetin. Lëvizja për Universitetin synon që përmes organizimit dhe angazhimit të përditshëm brenda universitetit të farkëtojë një subjekt të ri studenti dhe pedagogu. Të hedhë tutje prototipin e pedagogut-patriark që dijen e ngurtëson brenda një teksti të padeshifrueshëm me të cilin shantazhon studentët. Të hedhë tutje prototipin e studentit të heshtur e të mekur brenda universitetit që raportin me dijen e përcakton vetëm nëpërmjet shtënies në dorë të një kartoni diplome. Të kundërshtojë me të gjitha forcat raportin tregtar-klient që synon të ngrejë ligji i ri për arsimin, për të rithemeluar një raport barazimtar bashkëpunimi student-pedagog të ngritur mbi qëllimin e përbashkët: dijësimin e dyanshëm. Përpjekja universitare sot është përpjekja e punëtorëve dhe të papunëve nesër për t’i bërë ballë viktimizimit sistemor. Rezistenca e studentëve dhe pedagogëve sot është alternativa ndaj rrugës së emigracionit nesër.

http://www.gazeta-shqip.com/lajme/2015/12/06/universiteti-si-pasqyre-e-shoqerise/

Sunday, November 15, 2015

“Fabrikat e diplomave” Në Kosovë dhe Shqipëri

 

http://www.reporter.al/fabrikat-e-diplomave-kosova-dhe-shqiperia-prodhojne-te-diplomuar-pa-perspektive/

“Fabrikat e diplomave:” Kosova dhe Shqipëria prodhojnë të diplomuar pa perspektivë
Gjithnjë e më shumë të rinj po marrin diploma universitare por shumë përfundojnë të papunë ose në punë të pakualifikuara.

Jeton Mehmeti | BIRN | Reporter.al; 15 Nentor 2015

Avni Avdiu ka një seri mbresëlënëse kualifikimesh akademike nga tri shtete të ndryshme. Dyzet e dy vjeçari ka tri diploma universitare nga universitetet e Kosovës; një diplomë masteri nga Universiteti i Tiranës; dhe një doktoraturë nga Universiteti Shën Kirili dhe Metodi nga Shkupi.

Por një gjë që Avdiu nuk e ka është një vend pune. Rasti i tij është një shembull ekstrem i një fenomeni në të tri shtetet ku ai ka studiuar si dhe në vende të tjera të Ballkanit – njerëzit po diplomohen nga universitetet në numra gjithnjë e më të mëdhenj por shumë prej tyre nuk gjejnë dot punë. Edhe nëse arrijnë të gjejnë punë, shpesh ajo nuk reflekton nivelin e tyre arsimor.

Nepotizmi në shpërndarjen e vendeve të punës në sektorin publik, politikat e përqendruara në rritjen e numrit të studentëve dhe jo në cilësinë e arsimit, gjendja e mjeruar e ekonomive të rajonit dhe dështimi për të dizenjuar kurse që plotësojnë nevojat e tregut të punës, janë ndër arsyet që ka identifikuar Rrjetit Ballkanik i Gazetarisë Investigative që kanë quar në këtë gjendje.

Ky shkrim special i BIRN, i cili bazohet në statistika zyrtare, intervista me të diplomuar, akademikë e analistë, eksploron gjithashtu edhe zgjidhjet e mundshme të këtij problemi, duke i bërë një vështrim sistemit arsimor të Austrisë, vendit që ka një nga normat më të ulëta të papunësisë së të rinjve në Evropë.

Avdiu është shqiptar i lindur në Kumanovë të Maqedonisë, por e ndan kohën e tij mes Maqedonisë dhe Kosovës. Ai është shtetas i të dyja vendeve. Tri diplomat e tij universitare janë në gazetari, sociologji dhe filozofi, kurse doktoratura e tij merret me evoluimin e partive politike shqiptare në Shqipëri, Kosovë dhe Maqedoni nga viti 1990 deri më 2010.

Me gjithë diplomat, e ardhura e tij e vetme e rregullt është asistenca sociale e papunësisë prej 45 eurosh në muaj që e merr nga shteti maqedonas.

“Shembulli im është diskurajues për të rinjtë,” thotë ai. “Këtu kot e ke nëse studiosh fort e mundohesh shumë.”

Historia e Avdiut vë në dukje një nga arsyet se pse shumë të diplomuar kanë vështirësi në gjetjen e punës – në sektorin publik punët jepen  në bazë të lidhjeve politike.

Ai ka aplikuar për një vende pune në universitetet e Prishtinës dhe të Tetovës disa herë. Në Tetovë, thotë ai, i është thënë në mënyrë të hapur se nuk ka shans të gjejë punë përderisa nuk anëtarësohet në ndonjë parti politike me ndikim.

“Ata tallen me mua. Me thonë se ‘pa u bashkuar me një parti, as 15 doktoratura nuk të ndihmojnë’,” thotë ai.

“Ky është çmimi që unë po paguaj pasi refuzoj që të jem konformist dhe servil i partive politike në Kosovë e Maqedoni.”

Bisedat e përgjuara të publikuara më herët këtë vit nga opozita në Maqedoni japin shembuj konkretë se si zyrtarët e partive në pushtet diskutojnë punësimin dhe promovimin e mbështetës të tyre në sektorin publikë.

Kamarierët me master të Kosovës

Që kur Kosova shpalli pavarësinë më 2008, numri i të diplomuarve të papunë është rritur me shpejtësi nga 2,953 në 6,840, sipas Ministrisë së Punës. Një numër i madh i këtyre të diplomuarve vjen nga Universiteti i Prishtinës, universiteti më i vjetër publik në vend, i cili jep rreth 5,200 diploma bachelor dhe mbi 900 diploma master në vit.

Në vitet e fundit, një lloj “mastermani” duket se ka mbërthyer Kosovën, ku studentët gjithnjë e më shumë besojnë se një diplomë pasuniversitare do t’u shtojë mundësitë për të gjetur punë. Por edhe diplomat master shpesh nuk janë të mjaftueshme për të gjetur punë dinjitoze.

lerim Cakolli, 30 vjeç, ka diplomën bachelor dhe atë master nga Fakulteti Juridik i Universitetit të Prishtinës. Që kur fitoi titullin master para tre viteve, ai po punon me orar të plotë  – jo si avokat, por si kamerier në një kafene.

Nivel i lartë i shkollimit të kamerierëve mund të shpjegojë arsyen pse një faqe interneti për udhëtimet vitin e kaluar pretendoi se banakierët e Kosovës bëjnë makiaton më të mirë në botë.

“Pasi përfundova studimet, unë aplikova për shumë vende pune të lidhura me profesionin tim, në qeveri, gjykata dhe institucione të tjera publike, por pa sukses,” thotë Cakolli.

Cakolli ka mbaruar edhe praktikën e punës për një vit në Gjykatën Themelore në Prishtinë si dhe ka marr pjesë në trajnime të ndryshme.

Kur ai pyet punëdhënësit se pse ai nuk është përzgjedhur për punë, përgjigjet më të zakonshme janë se ai nuk ka eksperiencë profesionale tre vjeçare. Por, njësoj si Avdiu, ai beson se arsyeja e vërtetë pse ai nuk gjen dot punë është nepotizmi i gjithëpërhapur.

“Është bërë praktikë që vendet e punës në sektorit publik reklamohen thjeshtë si formalitet,” thotë ai. “Personi që ata duan për punë veç ka filluar punën.”

Cakolli nuk është i vetmi që ka një perceptim të tillë. Sipas një sondazhi [pdf link] të publikuar më herët këtë vit nga Programi i OKB-së për Zhvillimin, 81 për qind e kosovarëve besojnë se lidhjet familjare, ryshfetet, përkatësia partiake dhe faktorë të tjerë që nuk kanë fare të bëjnë me meritën janë më të rëndësishme kur vjen puna për fitimin e një vendi pune në sektorin publik.

Vetëm rreth 15 për qind mendojnë se arsimimi, eksperienca profesionale dhe trajnimi profesional luajnë rol.

Sasi kundër cilësisë

Por analistët thonë se të diplomuarit po vuajnë për të gjetur vende pune edhe për shkak të politikave të këqija arsimore. Në dhjetë vitet e fundit, ministrat janë përqendruar në rritjen e numrit të studentëve në dëm të cilësisë së arsimit, thotë Dukagjin Pupovci, drejtor ekzekutiv i Qendrës për Arsimim të Kosovës, një organizatë joqeveritare që synon të përmirësojë standardet në shkolla dhe universitete.

Që nga viti 2008, numri i studentëve në Universitetin e Prishtinës është rritur nga 30,000 në më shumë se 53,000 – një numër shumë i madh për një qytet që ka popullsi prej 200 mijë banorësh, sipas censusit 2011. Qeveria ka hapur gjithashtu pesë universitete të tjera publike dhe ka akredituar mbi 25 kolegje private.

Universiteti i Prishtinës shihet si universiteti më i mirë publik në vend. Por në tetor 2015, ai u rendit në vend të 4,046 në një listë të universiteteve më të mira në botë – shumë më pas se sa universitetet e tjera të rajonit, përfshirë Universitetin e Ljubljanës (216) dhe Universitetin e Beogradit (431).

“Pothuajse asgjë nuk është bërë për të përmirësuar cilësinë e arsimit të lartë, gjë që ka sjellë prodhimin e një numri të madh të diplomuarish të cilët nuk janë të përgatitur për tregun e punës,” thotë Pupovci.

“Megjithëse një diplomë universitare e rrit mundësinë për punësim, megjithatë , një numër kaq i madh  i të diplomuarve e bën punësimin më të vështirë.”

Gjithsesi, qeveria ka një incentivë për të nxitur sa më shumë njerëz të shkojnë në universitet. Sipas rregullave statistikore të Kosovës, studentët nuk llogariten në normën zyrtare të papunësisë, e cila edhe ashtu  është shumë e lartë, në rreth 35 për qind.

‘Fabrika diplomash’

Shqipëria ka parë gjithashtu një rritje të shpejtë të numrit të studentëve në universitete. Mes viteve 2008 dhe 2013, numri i studentëve në universitetet publike dhe private pothuajse është dyfishuar nga 93,000 në 173,000 sipas statistikave zyrtare.

Kjo ka rritur gjithashtu shqetësime mbi cilësinë. Vitin e kaluar, kryeministri Edi Rama urdhëroimbylljen e 18 universiteteve private pas një raporti inspektimi që zbuloi se ata po shpërndanin diploma me cilësi të dyshimtë. Përgjatë pak viteve, tha Rama, universitetet private dhanë 32,000 diploma – gjysma e të cilëve u dha nga një universitet i vetëm.

Para se të vinte në pushtet, Rama pati kritikuar kushtet e lehta të akreditimit të universiteteve private të cilat ai tha se janë kthyer në “fabrika diplomash”.

Si në Kosovë ashtu edhe në Shqipëri, zyrtarët thonë se ata e kuptojnë se sistemi universitar ka nevojë për reformë.

Ministri i Arsimit të Kosovës, Arsim Bajrami thotë se objektivi kryesor i politikës për arsimin e lartë deri tani ka qenë rritja e numrit të universiteteve publike, rritja e numrit të studentëve dhe afrimi i sistemit të Kosovës me atë të Bolonjës.

Por, thotë ai, “tani ne po zbatojmë një projekt që synon të studiojë nevojat e tregut të punës dhe ne do t’i kërkojmë universiteteve të rishikojnë programet e tyre në përputhje me rezultatet.”

“Ne po punojmë për një ligj të ri mbi arsimin e lartë që do të sjellë shumë ndryshime, të gjitha në frymën e rritjes së cilësisë së arsimit të lartë,” thotë ai.

Në anën tjetër, Qeveria e Ramës i ka kërkuar një grupi ekspertësh të udhëhequr nga Arjan Gjonca, një profesor demografie në Shkollën Ekonomike të Londrës, të hartojë reformën e arsimit të lartë.

“Ne kemi nevojë për institucione që të jenë të afta të krijojnë studentin e të ardhmes, një student të mirëarsimuar, i cili mund të gjejë një punë dhe që është i përgatitur për jetën,” deklaroi Gjonca.

Por ligji i bazuar në propozimin e komisionit u bllokua nga presidenti i Shqipërisë në gusht, duke treguar se sa vështirë është që të kthesh retorikën mbi reformën arsimore në realitet.

Ligji hyri në fuqi pasi u miratua nga parlamenti sërish, pavarësisht rezistencës së vazhdueshme të organizatave studentore dhe shumë akademikëve. Ata e shohin ligjin e ri si një përpjekje për të privatizuar arsimin e lartë dhe argumentojnë se ligji dhunon parimin e autonomisë universitare.

Deri sa ndryshimet të vijnë, disa kompani private do të duhet të përballen me mungesën e kuadrove të aftë për punë. Brickos është një kompani që prodhon tulla në komunën e vogël Ranillug, në lindje të Kosovës. Ajo punëson gati 90 njerëz por drejtuesit thonë se gjetja e punonjësve të mirëkualifikuar është një sfidë e madhe. Gjatë një shëtitjeje në fabrikë, një menaxher thotë se firmës iu desh të punësojë një inxhinier nga Serbia për të montuar makineritë për shkak se nuk gjetën dot askënd që ta bënte në Kosovë.

Megjithatë, vetëm nga Universiteti i Prishtinës, më shumë se 100 studentë diplomohen në inxhinieri mekanike çdo vit.

Lidhja e teorisë me praktikën është një sfidë madhore për universitetet e Kosovës, gjithsesi. Universiteti i Prishtinës, buxheti vjetor i të cilit është vetëm 30 milionë euro, nuk mund të përballojë krijimin e laboratorëve të fjalës së fundit. Por stafi thotë se ata përdorin atë që kanë për t’i dhënë studentëve të kuptojnë botën reale.

“Ne nuk mund të japim shumë punë praktike këtu, por së paku ne përpiqemi t’i bëjmë studentët të ndjejnë zhurmën e motorit, në mënyrë që ata të mos tmerrohen kur të shkojnë në punishte,” thotë Shaban Buza, një profesor i inxhinierisë mekanike në Prishtinë.

Buza, i cili u emërua në tetor si rektor i Universitetit publik të Gjakovës, thotë se çdo reformë në arsimin e lartë duhet të ecë paralelisht me një analizë të tregut të punës.

“Ne nuk mund të kemi një strategji arsimi pa një strategji punësimi, gjë që do të tregojë se cilat profile ne do të na nevojiten në të ardhmen,” thotë ai. “Sot ne kemi një numër të stërmadh të diplomuarish për ekonomi dhe juridik.”

Të rinjtë Evropianë

Një vit pasi Kosova shpalli pavarësinë, qeveria i pagoi miliona euro agjencisë së marketingut Saatchi & Saatchi për të prodhuar një film të shkurtër me titull “Kosova, të rinjtë Evropianë”, për të prezantuar një imazh pozitiv për vendin më të ri të Evropës dhe popullsinë e re të këtij vendi.

Por realiteti ka rezultuar shumë i ndryshëm. Papunësia mes të rinjve tashmë është rreth 60 për qind.

Shumë nga të rinjtë Evropianë të Kosovës kanë vendosur se e ardhmja e tyre gjendet  diku tjetër në kontinent.

Në muajt e parë të këtij viti, mes 50,000 dhe 100,000 njerëz ikën nga vendi, në kërkim të perspektivave më të mira ekonomike në vendet më të pasura të Bashkimit Evropian. Disa analistë argumentojnë se ministrat duhet ta pranojnë migrimin ekonomik si një fakt në jetën e Kosovës – dhe politika arsimore duhet të përshtatet me tregun e punës jo vetëm në shtëpi por edhe jashtë vendit.

“Migrimi është një mënyrë jetese e nevojshme për Kosovën, siç ka qenë për gjenerata,” thotë Besa Shahini, një nga autoret e raportit me titull ‘Pse Kosova ka nevojë për Emigrim’, nga Iniciativa Evropiane për Stabilitet, një institut kërkimor me bazë në Berlin.

“Vendet e punës që kosovarët marrin jashtë vendit preken nga cilësia e arsimit në Kosovë,” thotë Shahini, duke shtuar se shumë të rinj studiojnë ekonominë dhe juridikun në vend që të mësojnë “aftësi për treg” të tilla punë si zdrukthëtaria, tekstili apo profesioni për përkujdesjeje.

“Një ripërqendrim te shkollat e arsimit profesional në Kosovë është i nevojshëm për të trajnuar të rinjtë për punë në Kosovë por edhe jashtë vendit,” thotë ajo.

Mes atyre profesioneve të kërkuara jashtë vendit janë mjekët. Përgjatë tri viteve të fundit, më shumë se 400 mjekë kanë ikur nga vendi, sipas Federatës Sindikale të Shëndetësisë në Kosovë. Paga mesatare e mjekut specialist në Kosovë është vetëm 600 euro – në rast se ata ia dalin ta gjejnë një vend pune.

Një mjek specialist që refuzoi të citohet me emër i tha BIRN se tani ai po punonte në një supermarket pasi u pushua nga puna në klinikë për shkak se mbështeti një parti politike që humbi pushtetin.

Karrierë në ‘Call Center’

Në Kosovë dhe në Shqipëri sot, sektorët që janë duke u zgjeruar dhe që po punësojnë njerëz nuk janë duke kërkuar posaçërisht të rinj me diploma universiteti.

Në një ditë me diell në qershor, Andi Fosa, menaxher i Tregi Kosovo, një kompani reklamash përmes telefonit me bazë në lagjen Pejton në qendër të Prishtinës, buzëqesh kur mikpret një kandidat të ri në një intervistë për punë. Çdo javë ai merr dhjetëra aplikime për punë. Kompania punëson rreth 70 njerëz, duke shitur produkte ushqimore italiane përmes telefonit në vendet gjermanishtfolëse dhe anglishfolëse.

Numri i të punësuarve në Tregi Kosovo — një degë e 3G Brothers Holding, një kompani ndërkombëtare me bazë në Lugano të Zvicrës – varion shumë në varësi të punës që ka qendra. Pak vite më parë, ajo ka pasur më shumë se 170 njerëz duke punuar me telefona.
Pasja e një diplome universiteti nuk është e nevojshme për të punuar në një ‘call center’ dhe nuk nënkupton një pagë më të lartë, megjithëse shumë nga të punësuarit e Fosa kanë më shumë se një diplomë.

“Njohuria e gjuhës, aftësitë bazë në kompjuter dhe të qenit një person pozitiv është gjithçka që duhet për të punuar këtu,” thotë Fosa.

Kristiana Gjoni thot se ka punuar te Tregi Kosovo prej gati tre vitesh. Paga bazë aty është 270 euro në muaj, por me mundësi edhe për komisione. Ajo ka dy diploma të nivelit bachelor nga Universiteti i Prishtinës, një për gjuhën gjermane dhe një për gazetari.

“Unë u regjistrova në dy fakultete të ndryshme në mënyrë që nëse një profesion nuk më ofronte mundësi për një punë, profesioni tjetër mundej,” thotë Gjoni. “Por në punën që po bëj, diploma universitare nuk ka asnjë rëndësi.”

Punëtorët në ‘call center’ Tregi Kosovo në qendër të Prishtinës. Foto: Jeton Mehmeti at the Tregi Kosovo call centre in central Pristina. Photo: Jeton Mehmeti

Kompania mëmë e Tregi Kosovo ka gjithashtu shtatë qendra në Shqipëri. Në fakt, ka 12 kompani ‘call center’ në mesin e 100 punëdhënësve më të mëdhenj në Shqipëri, duke punësuar në total 9,500 njerëz, sipas Ardian Hackaj, autor i një studimi mbi trendet e punësimit në Shqipëri i publikuar këtë vit.

Hackaj thotë se mes gjetjeve më befasuese të studimit të tij qe që më shumë se 80 për qind e kompanive të vrojtuara nuk kishin plane për të punësuar të diplomuar përgjatë dymbëdhjetë muajve të ardhshëm.

“Ata kanë plane për të punësuar të rinj, por jo domosdoshmërish të diplomuar,” thotë ai. “Kjo tregon se pronarët nuk punësojnë më diploma dhe kualifikime por njerëz ‘që mund të bëjnë punën.”

Këndvështrimi austriak

Në Austri, ku norma e papunësisë është vetëm gjashtë për qind, mund të gjesh punë të mirëpaguar dhe të kualifikuar falë një arsimimi të mirë – pa shkuar në universitet.

Fevzi Hajra, 21 vjeç, përfundoi arsimin bazë në Kosovë por tashmë është në vit të fundit në një shkollë profesionale në qytetin jugor të Grazit në Austri, ndërkohë që punon në një kompani inxhinierike. Ai fiton rreth 1,400 euro në muaj dhe së shpejti do të bëhet një saldator i kualifikuar. Ai ka vendosur se nuk dëshiron më të shkojë në universitet. Austria ka një nga normat më të ulëta të papunësisë mes të rinjve në Bashkimin Evropian në rreth 10 për qind sipas të dhënave të qershorit 2015.

Në sistemin arsimor të Austrisë, nxënësit zgjedhin një nga dy rrugët – një arsim të përgjithshëm që të çon drejt universitetit, ose një opsion më profesional, që sjell kualifikim si punonjës i specializuar, i njohur si Arsimi dhe Trajnimi Profesional, VET. Rreth 80 për qind e fëmijëve të shkollave zgjedhin VET pas shkollës fillore [pdf link].

“Austria nuk është ekskluzivisht e përqendruar në arsimin e lartë, siç kanë bërë vendet e tjera Evropiane, për shkak se… ne kemi një sistem shumë të fortë VET, i cili i kualifikon njerëzit për vende pune të cilat janë aktualisht të kërkuara në tregun e punës,” thotë Thomas Mayr, drejtor i ibw Austria, një institucion kërkimor në Vjenë që përqendrohet te arsimi profesional.

“Mbi 90 për qind e atyre që marrin VET punësohen më vonë.”

Arsimi profesional nuk është një koncept i panjohur në Shqipëri dhe Kosovë. Ka shkolla publike profesionale në të dyja vendet, por me reputacion shumë të ulët – aspak i ngjashëm me shkollat si ajo e Grazit ku studion Fevzi Hajra.

Në këtë shkollë, studentët mund të bëhen inxhinierë të specializuar në prodhimin e çelikut apo në ndërtimin e makinerive e veglave. Ata mund të bëhen saldatorë, madje edhe instruktorë fitnesi.

Sistemi austriak përfshin bashkëpunim të ngushtë mes shkollave dhe kompanive, ku studentët përfundojnë praktikën e punës. Në kompaninë inxhinjerike të Siemens në Graz, e cila prodhon trena dhe vagonë, praktikantët trajnohen në fusha që përfshijnë mekatronikën, ndërtimet prej çeliku dhe drejtimin e makinerive.

“Çdo vit, 12 deri në 18 praktikantë rekrutohen këtu në Siemens. Ata praktikisht mësojnë gjithçka që një student i inxhinierisë mekanike e mëson në nivel universiteti,” thotë Martin Kahr, i cili mbikëqyr praktikantët në fabrikë.

Në Kosovë, dhjetëramijëra studentë të shkollës së mesme aplikojnë për një vend në universitet, duke shpresuar se një ditë nuk do të përfundojnë si mjekë që punojnë në një supermarket apo avokatë që shërbejnë në një lokal.

Fevzi Hajra, ndërkohë, ëndërron që një ditë të kthehet në Kosovë dhe me ndihmën e një partneri austriak, ta menaxhojë fabrikën për metal punues në vendlindjen e tij në Vushtrri.

Kjo mund të tingëllojë si tepër ambicioze, por së paku Hajra ka ende një ëndërr – ndryshe nga Avni Avdiu, i cili është tërësisht i zhgënjyer nga vitet në të cilat është përpjekur të gjejë punë me pesë diploma universitare.

“Në këtë rajon meritokracia ka vdekur prej kohësh,” thotë ai. “Ky është vendi ku lidhjet familjare, partitë politike dhe korrupsioni e bëjnë punën.”

http://www.reporter.al/fabrikat-e-diplomave-kosova-dhe-shqiperia-prodhojne-te-diplomuar-pa-perspektive/

Wednesday, November 11, 2015

Kryeministri Rama përballet me studentët, në distancë

 

Gazeta Shqiptarja.com, 11 Nentor 2015 “Reforma e Arsimit … “

http://shqiptarja.com/home/1/reforma-e-arsimit-rama-student-t-do-ia-shohin-hajrin-326397.html

Rama eshte cituar te jete shprehur:

“Sigurisht që sot nuk jemi në kushtet kur mund të themi shikoni se cfarë transformimi çudibërës bëmë në arsim. Por jemi në kushtet ku mund të themi shikoni si ka filluar të marrë frymë ky organ i shoqërisë, e ekonomisë së vendit që ishte mbuluar  nga metastazat e korrupsionit dhe e braktisjes së plotë nga ana e qeverisë së mëparshme. Kemi arritur që të pastrojmë një turmor të madh, tumorin e universiteteve  private që ishin fabrika diplomash. Kemi arritur të pastrojmë edhe një sistem  përmes një reforme, edhe ata që sot s’janë të bindur shumë shpejt do ia shohin hajrin. Është reforme europianizuese që i jep mundësi unviersitetit të kalojë në një shkallë të re”


Sipas Ramës sot në shkolla është futur një sistem i ri sa i përket garantimit teksteve shkollore.

“Janë mbi 8 mijë tekste që janë hequr, që i prodhonte injoranca, batërdia, pa ambicien më të vogël. Kemi futur në Shqipëri tre shtëpi botuese nga më të mirat në botë. Kemi arritur që të pastrojmë tumor të madh, atë të universiteteve private, që ishin vetëm fabrika diplomash”


Po ashtu kryeministri u shpreh se tashmë është kaluar në një fazë të re edhe sa i përket garantimit të shërbimit të mësuesëve.

“Mjafton t’ju kujtoj që kemi kaluar në një fazë të re për garantimin e shërbimit të ri për mësuesit. Do kalojmë vit pas vitit drejt një shkolle ku mësuesi rifiton autoritetin e vetë si një figurë kyçe. Nuk është më mish për tokë që merrje e hiqej, ngrihej e dërrmohej sipas nevojave të ditës, qofshin politike, qofshin të korrupsionit apo injorancës”

“Ky nuk është bilanc as komunikim për të treguar sukseset, por një përpjekje për të ndarë me ju dhe me publikun, qoftë disa arritje qoftë disa sfida në një moment kyç si ky që jemi sot. Pse është moment kyç? Sepse jemi në mes të mandatit dhe jemi në një moment kur gjithë operacioni në front të gjerë për të reformuar rrënjësisht strukturën dhe funksionimin e sektorëve të jetës apo e thënë më shkoqur operacioni për të pastruar sektorët që janë sot si organet në trupin e njeriut, për trupin e ekonomisë nga metastazat e një kanceri që po i shpërbënte, është sot në momentin kur ka filluar të japë disa rezultate por kur kërkon edhe më shumë kurajo, edhe më shumë vendosmëri për ta çuar deri në fund,” tha Rama teksa ceku sektorët kryesorë, si shëndetësinë, ekonominë, arsimin.

-------

Studentet protestojne perpara parlamentit, Shqiptarja.com, 11 Nentor 2011

http://shqiptarja.com/Sociale/2750/dy-or--para-qeveris--student-t-bojkotojm--n-se-s--39-rishihet-ligji-326304.html

Pas rreth dy orësh të ulur këmbëkryq përpara kryeministrisë studentët kanë përfunduar protestën e tyre duke kërcënuar me bojkotim të mësimit nëse nuk rishikohet reforma për Arsimin.Të vendosur për kauzën e tyre ata kanë shtuar se protestat do të vijojnë dhe se do të jenë sërish të vendosur në sheshin e kryeministrisë nëse asgjë nuk ndryshon.


“Ne do të shkojmë drejt bojktotit për arsim publik falas. Nuk është protesta as e parë as e fundit. Është arsim publik falas. Nuk keni parë asgjë. Të rishikohet reforma pasi do të ketë revoltë. Kjo nuk është e pamundur. Shihemi javës tjetër. Mos lini mbetje në boulevard”-kështu kanë përmbyllur protestën e paralajmëruar prej disa ditësh studentët


Në protestë nuk kishte as vezë dhe as miell, por vetëm fjalime nga studentë e pedagogë të universiteteve të ndryshme të vendit. Turma u shpërnda qetësisht dhe me thirrjen për të mos lënë asnjë mbetje në bulevard pasi pankarat do të duhen në protestën tjetër javën që vjen.
Studentët protestuan në sheshin para kryeministrisë kundër ligjit të arsimit të Lartë, kundër dhunës policore, kundër tarifave të studimit.

Tuesday, November 3, 2015

Studentët protestues përplasen me kryeministrin

 

Studentët kane protestuar në datë 2 nëntor 2015 përpara fakultetit të Shkencave Sociale, Universiteti i Tiranës, gjatë një takimi me kryeministrin në mjediset e universitetit. Studentët janë përplasur me forcat policore dhe ato të sigurimit pranë mjediseve të fakultetit. Disa studentë janë arrestuar e më pas liruar. Protestat kanë vazhduar në drejtorinë e policisë. Gjithashtu studentët kanë reaguar edhe kundër opozitës që sipas tyre kërkon të fitoj kapital politik në kurriz të tyre.

 

Më poshtë komunikata për shtyp e Lëvizjes Për Universitetin

….

https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=916450591726259&id=651561178215203

Dje, më 2 nëntor 2015, në orët e paradites kemi mësuar se kryeministri Rama do të vinte në Fakultetin e Shkencave Sociale për të marrë pjesë në një takim të huaj për mjediset universitare dhe në të cilin, për më tepër, nuk ishin të ftuar studentë dhe pedagogë. Të indinjuar nga shpërfillja kryeministrore që i trajton mjediset universitare si zyra partie për propagandë dhe të fyer nga prania e tij në vendin e krimit qeveritar, vatrën e rezistencës universitare ndaj ligjit të arsimit të lartë, aktivistë të Lëvizjes Për Universitetin janë organizuar aty për aty për t’i shprehur kryeministrit publikisht indinjatën dhe mllefin e tyre ndaj padrejtësive që po i bën qeveria jetës universitare publike. Me të dalë prej takimit, studentët i janë drejtuar me akuza dhe kritika kryeministrit, i cili është përgjigjur me batuta fyese. Në ato çaste, civilë me pamje badigardësh kanë shtyrë dhe kërcënuar studentët, madje studenten Vitori Çipi e kanë pështyrë dhe shtyrë duke e rrëzuar. Fill pas këtij konfrontimi të parë, disa prej aktivistëve kanë qëlluar me vezë në drejtim të kryeministrit. Menjëherë shpura e badigardëve, policëve dhe të tjerë keqbërësve të pranishëm u është sulur dhunshëm studentëve dhe, në kundërshtim me ligjin për paprekshmërinë policore të mjediseve universitare, kanë marrë zvarrë, qëlluar me shpulla dhe grushte studentët e pranishëm. Tetë prej tyre, Klodi Hoxha, Anita Lushi, Bora Mema, Liri Kuçi, Vitori Çipi (nga Lëvizja Për Universitetin), Dardan Konjufca, Valton Marku dhe Durim Jasharaj (nga Klubi Politik i Studentëve në Kosovë) janë futur me dhunë në makinat policore. Brenda makinave studentët meshkuj janë qëlluar edhe me grushte. Me grusht janë qëlluar në shpinë edhe studentët Bora Mema dhe Valton Marku në korridoret e komisariatit nr. 2 të Tiranës nga një civil që hamendësohet të jetë punonjës policie. Si në mjediset e komisariatit nr. 2, ashtu edhe në ato të Drejtorisë së Policisë së Tiranës, studentët janë dhunuar psikologjikisht me kërcënime nga punonjësit e policisë.
Pas orës 13 aktivistë të tjerë të Lëvizjes Për Universitetin, universitarë dhe qytetarë të Tiranës janë mbledhur në shenjë proteste përpara Drejtorisë së Policisë së Tiranës. Në ndihmë të studentëve kanë ardhur edhe përfaqësues të Avokatit të Popullit të cilët i kanë kërkuar policisë të zbatojnë detyrimin ligjor dhe t’i lejojë të vizitojnë të ndaluarit për të inspektuar nëse ndaj tyre ishte ushtruar dhe po ushtrohej dhunë fizike dhe psikologjike. Avokatët nuk janë lejuar të kryejnë detyrën e tyre për më se një orë. Si rezultat i presionit qytetar përpara Drejtorisë së Policisë dhe të opinionit publik të shprehur në të gjitha mediat, aktivistët studentorë janë liruar në orën 19.30 dhe ndaj tyre pritet që policia të ngrejë akuzën e kundërshtimit të forcave policore. Sot studentët e lënduar kanë kryer ekzaminimet mjeko-ligjore dhe do ta ndjekin çështjen ndaj Policisë së Shtetit edhe penalisht për të vënë përpara ligjit të gjithë urdhërdhënësit dhe ushtruesit e dhunës.

Qëndrimi përmbajtësor

Arsyeja kryesore e konfrontimit me kryeministrin ishte dhe do të jetë kundërshtia jonë e papajtueshme me ligjin klientelist për arsimin e lartë, i sponsorizuar nga një grusht universitetesh private. Siç e kemi shpallur në dhjetëra protesta, zaptime, aksione simbolike, shkrime e qëndrime publike, ligji i arsimit të lartë ka qenë klientelist në nxitje, antidemokratik në procedurë hartimi dhe shkatërrimtar në përmbajtje. Përmes tij, qeveria do të kanalizojë drejt universiteteve private të kthyera formalisht në fondacione një pjesë të fondeve shtetërore, edhe kështu të pamjaftueshme për universitetet publike. Kjo reformë nga pikëpamja financiare pritet t’i rrisë edhe më papërballueshëm tarifat duke përjashtuar nga e drejta për studim pjesën më të madhe të studentëve të cilët u përkasin shtresave të varfra dhe të mesme. Po ashtu kundërshtojmë cenimin e autonomisë universitare dhe lirisë akademike nga bordet me shumicë përfaqësimi qeveritar dhe zmbrapsjen e të drejtave studentore si në rastin e zgjedhjeve. I fundit, por jo për nga rëndësia, është kundërshtimi ynë ndaj komercializimit të jetës universitare publike që do t’i kthejë universitetet publike në kopje edhe më të shëmtuara të atyre private. Sidoqoftë përpjekja jonë ka shkuar edhe në drejtim të kritikës ndaj autoriteteve burokratike të atrofizuara dhe të komprometuara të universiteteve publike të cilat, të kapura e të frikësuara nga qeveria për të palarat e tyre, ose kanë dalë në krah të qeverisë në kurriz të të drejtave universitare, ose kanë heshtur dhe e kanë lënë në baltë universitetin.
Qëndrimet e mësipërme i kemi artikuluar dhe ngritur për dy vjet me radhë, të shpërfillur dhe ofenduar nga qeveritarët dhe të margjinalizuar nga mediat. Kemi gjetur solidaritetin e shumë studentëve dhe pedagogëve, ashtu sikundër kemi hasur frikën dhe ngurrimin e një pjese prej tyre për të na mbështetur edhe publikisht, jo vetëm në biseda konfidenciale.
Konfrontimi i djeshëm me kryeministrin kishte për qëllim jo vetëm ballafaqimin me personin që sintetizon keqbërjen sistemore ndaj arsimit të lartë publik në Shqipëri, por edhe inkurajimin e të shumtëve që mendojnë si ne, por nuk guxojnë të na bashkohen publikisht ose nuk kanë shpresë se në një vend ku mbyt dëshpërimi social mund të ndryshojnë gjërat. Ne shpallim se nuk kemi frikë dhe se organizimi, vendosmëria dhe kthjelltësia intelektuale e rezistencës do t’i sjellë frytet e veta.

Reagim ndaj Partisë Demokratike

Gjatë ditës së djeshme kemi vërejtur me keqardhje se Partia Demokratike ka tentuar ta instrumentalizojë protestën tonë. Kur na kanë kontaktuar u jemi përgjigjur se nuk duhet të na afrohen pasi protesta jonë nuk drejtohet vetëm kundër qeverisë, e cila si pushtetmbajtëse aktuale ka përgjegjësinë kryesore në mjerimin ku po zhytet edhe më arsimi i lartë në Shqipëri, por kundër një sistemi të tërë politik të kalbëzuar nga korrupsioni, klientelizmi, privatizimi dhe përvetësimi i publikes, pjesë themelore e të cilit është edhe Partia Demokratike. Po ashtu i kujtojmë opinionit publik se të njëjtën reformë klienteliste ka tentuar ta çojë përpara edhe qeveria e Partisë Demokratike në vitet 2010-2013, e shprehur në tre dokumente të miratuara nga Ministria e asokohshme e Arsimit dhe Shkencës. Edhe asokohe një pjesë jona e ka kundërshtuar qeverinë në kuadrin e lëvizjes Universiteti Në Rrezik.

Sunday, October 25, 2015

Studim i Fondacionit Friedrich Ebert mbi te rinjte

 

Fondacioni Friedrich Ebert, i afiluar prane Partise Social-Demokrate ne Gjermani, i qendres se majte, ka publikuar se fundmi nje studim mbi gjendjen dhe perspektivat e te rinjve ne Shqiperi. Raporti per vitin 2015 titullohet “ALBANIAN YOUTH 2015: Slow change, Internet dependency and …EU trust!” (Rinia Shqiptare 2015: Ndryshim i ngadalte, varesi nga interneti dhe … besim tek BE!”

http://www.fes-tirana.org/media/publications/pdf-files/2015/t-150915-albanien-youth-eng.pdf

Popullata: Te rinjte 16-27 vjec.

Metoda: Sondazh (Intervista te strukturuara)

Kampionimi: 1200 individe. Metoda eshte Probability Proportion to Size. Stratifikim dhe perzgjedhje e individeve mbi bazen e qendrave te votimit dhe zones (rural/urban). U zgjodhen 120 qendra votimi me nga 10 intervista per qender. Perzgjedhja ne menyre rastesore dhe individet ishin te vendosur ne dy cluster (qender votimi dhe familje).

Grupmoshat 16-17 vjec 18-27 vjec
Shkolle (56.4%) 87.6% 38.6% (18-22 vjec)
- Universitet   23.9%
- Shkolle e mesme 27.5%  
- Master/PHD.   4.8%

Cela A., Kamberi G., Pici E. (2015) ALBANIAN YOUTH 2015: Slow change, Internet dependency and …EU trust! FES-Tirana, IDRA. Marre nga http://www.fes-tirana.org/media/publications/pdf-files/2015/t-150915-albanien-youth-eng.pdf

Gjetjet kryesore (fq. 69) ne lidhje me arsimin

- Pjesa me e madhe e te intervistuareve mendojne se kostoja e arsimit i pengon ata nga ndjekja e arsimit te larte.

image

- Pjesa me e madhe e te intervistuareve raportojne se korrupsioni ne arsim eshte evident ne institucionet e arsimit.

image

- Te rinjte e shohin arsimin e larte si nje mundesi per te rritur aftesite e tyre, megjithe nivelin e larte te papunesise nder te diplomuarit;

- Studentet jane me te qarte me zgjedhjen e programit te studimit.

image

- Rreth 60% e te rinjve te intervistuar shprehen se jane kryesisht te kenaqur me cilesine e arsimit ne Shqiperi, pakenaqesia eshte me e larte ne Tirane. Rreth 46% raportojne se do te deshironin nje institucion publik jashte vendit.

image

- Vetem 17% e te rinjve jane perfshire ne nje vend praktike, ndersa vetem 17% kane mundur te perdorin aftesite e tyre ne nje praktike per vitin 2014;

image

- Shumica e te rinjve jane optimist per te ardhmen, e se do te gjejne pune se shpejti.

image

- 22% jane aktualisht te punesuar (kohe te plote/te pjesshme), nje ulje qe prej vitit 2011, kur 35% ishin te punesuar.

image

- Mbi 40% nuk punojne ne fushen e kualifikimit/diplomimit. Vetem 30% munden.

image

- Gjysma deshirojne te punesohen ne sektorin publik, 1/3 ne sektorin privat.

image

image

- Pjesa me e madhe mendojne se puna gjendet nepermjet njohjeve e lidhjeve, ndjekur nga arsimimi, aftesite profesionale dhe lidhjet politike. Fati eshte me i fundit faktor.

image

- Studentet shpenzojne me pak kohe per te studiuar.

image

 

 http://www.fes-tirana.org/media/publications/pdf-files/2015/t-150915-albanien-youth-eng.pdf

Friday, October 23, 2015

Dëshmi nga studentet e shkëlqyeshëm të Universitetit të Tiranes

 

http://peizazhe.com/2015/10/21/medaljantet/

Tetor 21, 2015, MEDALJANTËT, Peizazhe te Fjales.

Nga Lidia

Më 15 tetor 2015 u organizua “Dita e ekselencës” për studentët e UT; një nismë e ndërmarrë nga Rrjeti i Studentëve Ekselentë (RrSE) me mbështetje të Universitetit të Tiranës dhe që përfundoi me një ceremoni në sallën e koncerteve pranë Universitetit të Arteve.

Një traditë pesë-vjeҫare e RrSE, kjo ceremoni vlerësonte studentët e diplomuar me rezultatet më të larta. U dhanë medalje ari për studentët që i kishin të gjitha notat maksimale, dhe medalje “Student i shkëlqyer” atyre që kishin 80% të rezultateve 10-ta dhe 20%, 9-ta. Ishin rreth 130 studentë të UT nga të diplomuarit e vitit 2014 dhe 2015.

Do të doja të isha pozitive qoftë edhe për faktin se na kujtuan; na kujtuan kur asnjëherë më parë nuk ishte kujtuar njeri për ne; dhe na thanë “Ju lumtë’”, “Ia dolët”. E, megjithatë nuk jam aspak pozitive, sepse ndiej që mungojnë studentët dhe përkufizimi i kësaj fjale është zbehur aq shumë, sa rri ngushtë nëpër auditorë dhe ambiente studentore; teksa mungojnë ata që duhet të flasin para një auditori jo me dialektikën e lajkave, por me atë dialektikë kritike që pritet prej tyre.  Mungon pra mendimi kritik, ndërsa mbizotëron frika, frikë ndoshta e trashëguar nga socializmi, frika se po të thuash atë që mendon do të kthehen kundër teje të lënduarit, të ofenduarit, të paturpshmit shkelës të institucioneve të arsimit, sepse do t’u shkelet krenaria që nuk e patën kurrë, nderi që nuk e njohën kurrë dhe dituria që nuk e takuan dot dhe as që e njohin kur e patën pranë.

Askush nuk përmendi (dhe as që mund të mendohej një gjë e tillë) që kemi pasur pedagogë që nuk e donin arsimin, që nuk donin të ndanin as kohën (kur nuk vinin në auditor fare) dhe as dijet me studentët (kur leksioni zgjaste 15 minuta të hedhura dëm); se masterët janë një sistem i dështuar me të cilin rritet paga, por bie cilësia, e të tjera si këto.

Nuk më lumturoi fakti që isha zgjedhur të isha pjesë e këtyre medaljantëve, sepse s’mund të harroja sa e vështirë ka qenë herë pas herë të ishe student në UT, dhe kjo jo për shkak të vështirësisë në studime, sepse kjo pritet kur je studente, por për shkak të vështirësisë që has me tufën e nëpunësve në këtë Universitet. Ndodh rëndom që sekretaret të sillen në mënyrën më të pasjellshme të mundshme dhe për të marrë një informacion sado të thjeshtë duhet të bësh pakt me Djallin; sikurse ndodh që pedagogët t’u thonë studentëve që në orën e parë të leksioneve se “Këtu drejtoj unë”; çka tregon veҫ inferioritetin që kanë në fushën akademike.

Ku nëpunësja e financës nuk e hap derën për studentët nëse këta nuk kanë pasur durim të presin dy orë të mira pas derës, ku injorantët dhe kopjacët të përplasin në fytyrë arritjet e tyre në “lëmin shkencor”, ku provimet vlerësohen sipas aftësisë për të kopjuar dhe riprodhuar librin, çka nuk të lejon të tregosh ndonjë mendim ndryshe që mund të kesh mbi subjektin përkatës. Ku mbrohen tema diplomash dhe doktoraturash nga më absurdet dhe askujt nuk i bën përshtypje një gjë e tillë, a thua jemi në cirk në vend që të ishim në një institucion serioz të arsimit të lartë.

Ne, studentët flasim shpesh me njëri-tjetrin për këto, por mjafton një pllakë metalike (medalje) dhe një copë letër (certifikatë) që t’i harrojmë të gjitha. Kisha vendosur të heshtja, sepse mendoja se nuk do të sillte ndonjë ndryshim mendimi im (dhe me siguri kështu do të jetë), por ndryshova pastaj mendje. Dhe pikërisht kur m’u duk se ata që vendosën të na nderonin me medalje dhe certifikata, na i dhanë këto nderime si një pakt të fshehtë për heshtjen tonë, sikur donin të na thoshin “Merreni këtë medalje, meqë për 5 vjet nuk keni thënë asnjë fjalë kundër nesh”, merreni këtë medalje turpi.

M’u duk si një ceremoni qesharake ku rektori flet për arritjet e UT pa përmendur, qoftë edhe shkarazi, ndonjë objektiv të ri apo ndonjë përmirësim që duhet bërë. Ku RrSE cakton të mbajnë fjalën përshëndetëse dy studentë të Bachelor-it, të cilët vetëm thurin lavde për mbarëvajtjen e punëve në UT, për mbështetjen që kanë marrë nga pedagogët, për dashurinë që u jep Rektori, për zërin që u dëgjohet vazhdimit e të tjera dokrra si këto.

Të mos harrojmë se presidenti i RrSE (që duhet të ishte një institucion i pavarur studentor) është zëvendës-rektor në Universitetin e Tiranës dhe kjo tregon qartë sa “i pandikuar” ishte fjalimi që mbajtën këta studentë, me lajkat për drejtuesit e UT. Kjo pamje duket si një reflektim i së kaluarës, ku i thureshin lavde Partisë në ҫdo lloj fjalimi të mundshëm dhe kritikat ndaj sistemit as që mund të mendoheshin. Të ftuar ishin dekanë dhe profesorë me mbështetjen e duhur politike, ata të cilët paradite shkojnë nëpër auditorë dhe mbasditen ia kushtojnë elektoratit të tyre. Njerëz të dyzuar të cilët kanë kuptuar ҫelësin e suksesit dhe i bëjnë temena partisë dy herë në ditë.

Pavarësisht nga sa përmenda më sipër, UT nuk është se e ka të pajustifikuar vlerësimin pozitiv që i bëhet: për fatin tonë të mirë kemi patur edhe pedagogë për të cilët jemi mirënjohës që i kemi njohur dhe që na kanë dhënë mësim me dashurinë prej prindi dhe me përkujdesjen e duhur; njerëz që e duan studentin dhe kujdesen që të japin më të mirën nga vetja, profesorë me vlera akademike të mirëfillta. Sigurisht që profesorë të tillë nuk ishin të pranishëm në ceremoninë e ndarjes së medaljeve, prandaj dhe medalja nuk e pati shkëlqimin e duhur.

http://peizazhe.com/2015/10/21/medaljantet/

Wednesday, October 14, 2015

Intervistë e Jonis Metaj, përfaqësues i lëvizjes studentore

 

Gazeta Shqip, 14 Tetor 2015

http://www.gazeta-shqip.com/lajme/2015/10/14/ligji-i-arsimit-per-klientet-privati-shperndau-bursa-per-ps/

Flet përfaqësuesi i lëvizjes studentore, Jonis Metaj: Kërkojmë referendum për zbatimin

jonis metaj_1

Studentët e universiteteve publike duket se nuk kanë ndërmend të dorëzohen përballë ligjit për arsimin e lartë, duke deklaruar se mosimplementimin e tij do e kërkojnë me gjithë forcën e ligjit, pasi, sipas tyre, gjithçka është bërë për qëllime klienteliste. Kjo bëhet e ditur nga Jonis Metaj, një prej përfaqësuesve të lëvizjes studentore, i cili ka renditur edhe një herë të gjitha argumentet për arsyet e mosimplementimit, ndërkohë që nuk kanë munguar akuzat për klientë pranë qeverisë. Në një intervistë për gazetën “Shqip”, Metaj ka mbrojtur kauzën studentore, duke dhënë edhe argumentet kundër Ministrisë së Arsimit që, sipas tij, nuk janë marrë parasysh në asnjë moment.

Shpeshherë janë hedhur akuza se ky ligj miratohet për klientelizëm. Ku i bazoni ato?

Kjo reformë nuk është ndodhi e tanishme, por proces që ka nisur më herët, gjatë qeverisjes së djathtë. Jo rastësishëm, disa universitete private kanë publikuar punime rreth domosdoshmërisë së kësaj reforme, të cilën e gjithë bota po e kundërshton me masa të mëdha universitarësh në rrugë, por vetëm këta nuk e kanë parë, pasi reklamojnë dije dogmatike dhe interesa meskine ekonomike. Gjithashtu, pak muaj para ardhjes në pushtet të kësaj qeverie, disa universitete private kanë shpërndarë bursa të shumta dhe të kushtueshme për të rinjtë e Partisë Socialiste, të cilat janë shpërndarë publikisht nga kryebashkiaku i sotëm dhe mund t’i gjeni me disa kërkime të vogla në “Google”. Pastaj, procesi jodemokratik i hartimit të reformës, reagimi nervoz dhe banal i pushtetit ndaj reagimeve të universitarëve, kompromisi i heshtur i pozitës dhe opozitës rreth kësaj reforme, janë tregues më se të qartë e të mjaftueshëm për të provuar klientelizmin e reformës. Ne, studentët dhe pedagogët protestues, e kundërshtuam dje dhe vazhdojmë ta kundërshtojmë sot këtë akt rrënues për universitetin dhe shoqërinë.

Ministrja e Arsimit mohon që kjo të jetë e vërtetë. Pse duhet besuar argumentimi juaj?

Mjafton të lexosh ligjin e miratuar dhe vëren se i gjithë qëllimi është mbështetja e privatëve, ndarja e fondeve publike me ta. Mbrojtësit kryesorë të reformës edhe në debatet televizive janë veç pedagogë e pronarë universitetesh private. Të gjitha pikat e përmendura më sipër janë fakte të marra nga ligji. Të dobëtit do të kenë më pak fonde e do të zhyten edhe më tej. E të dobët janë universitetet publike të lëna në harresë, e shteti duket i gjithi i vënë në shërbim të privatëve.

Çfarë propozoni ju?

Ne propozojmë një ligj ku merren parasysh kërkesat e trupës universitare. Propozojmë mbi të gjitha ulje progresive të tarifave të studimit drejt zeros, deri në arsimin publik falas. Në këtë mënyrë, arsimi do të ishte i mundur për të gjithë, sipas mendjes e jo sipas xhepave. Propozojmë një ligj ku të merren parasysh kushtet e vështira të jetesës studentore dhe jo interesat e pronarëve të universiteteve private. Nevojiten mensa studentore, kushte më të mira në konvikt dhe mjedise shkollore, lehtësira sociale dhe hapësira kulturore. Fundja ne paguajmë shumë dhe nuk marrim asgjë. Ky ligj nuk trajton asnjë nga këto kërkesa e nevoja, me të cilat ndeshen në përditshmërinë e tyre studentët, por mendon vetëm e vetëm se si të zhvatë studentët për të financuar privatët dhe burokratët e kompromentuar, të cilët, përkundër pretendimeve të qeverisë, prej nga mori shkas kjo reformë, vetëm sa i kanë forcuar pozitat e tyre korruptive në universitet.

Po nëse kërkesat tuaja nuk merren në konsideratë, siç edhe ka ndodhur deri më tani, si do të veproni më tej?

Ne kemi deklaruar se do të vazhdojmë rezistencën tonë dhe nuk do të lejojmë që ky ligj të zbatohet praktikisht në universitet. Deri më tani kemi përdorur forcën e argumentit për të kundërshtuar dhe koha do të vijë për të përdorur argumentin e forcës. Njëlloj si qeveria. Nuk përjashtohet mundësia e një referendumi popullor, ku të gjithë të shprehen nëse duan që e drejta e studimit të jetë privilegj për më të pasurit apo e mundshme për të gjithë, deri në mosbindje civile e bllokim të jetës universitare dhe shoqërore.

Sa studentë janë kundër zbatimit të kësaj reforme? Po pedagogë?

Të gjithë studentët dhe pedagogët e ndershëm e të ndërgjegjshëm të universiteteve publike. Pedagogët kanë dorëzuar peticionin, kanë marrë pjesë në tryezën me Presidentin, si dhe janë bashkuar në protesta për të shprehur kundërshtinë. Po ashtu, të gjithë studentët që nuk janë pjesë e pushtetit të korruptuar burokratik e partiak, të gjithë studentët që mezi përballojnë kushtet e jetesës, që ushqehen në mensa private, banojnë në konvikte në gjendje të rënduar si në shekullin e kaluar, dhe universitete të mbipopulluar e pa ngrohje, të gjithë studentët që detyrohen çdo vit të paguajnë shumë e më shumë për t’u arsimuar, por jo vetëm studentë dhe pedagogë, por edhe prindër, qytetarë të thjeshtë, do të bashkohen të shprehin kundërshtitë e tyre gjatë përpjekjes për ta kaluar në universitet reformën. Lëvizja “Për universitetin” do të rezistojë me çdo mjet të mundshëm demokratik. Arsimi është një e drejtë dhe jo privilegj. Rezistenca vazhdon!

http://www.gazeta-shqip.com/lajme/2015/10/14/ligji-i-arsimit-per-klientet-privati-shperndau-bursa-per-ps/

Monday, October 12, 2015

Protesta ne fillimin e vitit akademik 2015-16

 

http://www.reporter.al/viti-i-ri-akademik-nis-me-protesta-studentore-kunder-ligjit-te-arsimit-te-larte/

Irvana Dervishi, Reporter.al, 12 Tetor 2015

Viti i ri akademik nis me protesta studentore kundër Ligjit të Arsimit të Lartë

Një grup studentësh e filluan vitin e ri akademik duke shprehur kundërshtimin e tyre ndaj Ligjit të Arsimit të Lartë, i cili sipas tyre dëmton vizionin e universitetit.

Ashtu siç kishte paralajmëruar, Lëvizja Për Universitetin e nisi vitin e ri akademik me një protestë nga studentësh të cilët kundërshtojnë Ligjin e Arsimit të Lartë.

“Ne e konsiderojmë reformën rrjepëse për studentët, klienteliste për interesin publik dhe me vizion të dëmshëm për universitetin”, thanë ata përmes një deklarate për shtyp.

Ligji për Reformën e Arsimit të Lartë ndër të tjera hap mundësinë që universitetet private të deklarojnë veten universitete publike dhe si të tillë, të përfitojnë financime shtetërore të cilat do të mund t’i ndahen atyre nga buxheti i shtetit në forma të ndryshme, si p.sh, fonde për kërkim shkencor.

Ligji kaloi në parlament në korrik të këtij viti me 78 vota pro, pasi presidenti Bujar Nishani e riktheu atë në parlament në gusht. Presidenti Nishani arsyetoi se Ligji Për Arsimin e Lartë shkelte gjashtë pika kryesore të funksionimit të universiteteve, ndër to edhe autonominë.

Gjatë vitit 2014 dhe 2015 kundër ligjit kanë dalë kundër opozita, akademikët dhe mijëra studentë.

“Situata e studentëve dhe universitetit mbetet kritike. Kudo ka tarifa të kripura, klasa të mbipopulluara dhe pa ngrohje, konvikte në gjendje skandaloze dhe burokraci mbytëse,” shtuan studentët në deklaratën e tyre.

Studentët e Lëvizjes Për Universitetin përshëndesin fillimin e vitit akademik 2015-2016 me një banderolë në mbështetjes së arsimit publik falas. Foto: Ivana Dervishi/BIRN

Studentët e Lëvizjes Për Universitetin përshëndesin fillimin e vitit akademik 2015-2016 me një banderolë në mbështetjes së arsimit publik falas. Foto: Ivana Dervishi/BIRN

Rreth 19 mijë studentë u ulën sot për herë të parë në auditor.

Studentët e Lëvizjes Për Universitetin shprehën se kundërshtimi ndaj reformës në arsimin e lartë do të vazhdojë në universitet pavarësisht miratimit në parlament. Ata shpalosën në godinën e Korpusit Universitar një banderolë ku shkruhej “Arsim publik falas”. “Universiteti është një e drejtë demokratike sipas mendjes dhe jo sipas xhepit,” përfunduan studentët.

Sipas të dhënave të Institutit të Statistikave, shpenzimet për arsim janë grupimi më i shtrenjtuar i buxhetit të familjeve shqiptare. Gjatë 12 muajve të fundit, shërbimet arsimore janë shtrenjtuar me 10.5 për qind, veçanërisht për shkak të rritjes së tarifave të arsimit të lartë publik në tetor 2014.

Në vitin 2014, familjet shqiptare shpenzuan mesatarisht 2,900 lekë në muaj për arsim nga vetëm 1,327 lekë që shpenzonin në vitin 2009.

http://www.reporter.al/viti-i-ri-akademik-nis-me-protesta-studentore-kunder-ligjit-te-arsimit-te-larte/