Studentet deshmojne mbi angazhimin e tyre per projekt-ligjin

 

E drejta dhe detyra e luftës Për Universitetin

Organizata Politike, 22 Korrik, 2015

http://opolitike.org/analiza/e-drejta-dhe-detyra-e-luftes-per-universitetin/

Redi Muçi

Në lajme dëgjova se sot është dita më e nxehtë e vitit. Nuk e di se sa prej jush mendojnë se është rastësi që jemi mbledhur pikërisht sot këtu për të kundërshtuar miratimin e ligjit mbi reformën në arsimin e lartë, por unë nuk besoj te rastësitë. Përkundrazi mendoj se ky ka qenë plani i “reformatorëve”. Këtij plani sot do t’i bëj një rezyme të shkurtër.

Por dua të hap një parantezë fillimisht. Dje më erdhi një mesazh nga një studente nga Durrësi e cila më pyeste – duke iu referuar numrit të vogël në pjesëmarrje të studentëve gjatë protestave të qershorit – “Pse lodheni kaq shumë kur studentët vetë nuk duan t’ia dinë? Cili është ideali që ju shtyn të vazhdoni?” Përgjigja që i dhashë ishte se është normale që të ketë rënie të pjesëmarrjes pasi studentët nuk ndodhen në Tiranë ose janë të angazhuar me provime, ndërkohë që pjesëmarrja gjatë muajit të majit ishte mbresëlënëse, ashtu siç shpresojmë të jetë pasi studentët t’i rikthehen jetës universitare. Por duke e risjellë në mendje këtë përgjigje ajo më la një ndjesi zbrazëtie, se thellë-thellë nuk është aritmetika e numrave ajo që na shtyn përpara në përpjekjen tonë. Përgjigjen që duhet t’i kisha dhënë studentes nga Durrësi dëshiroj që në fund të kësaj fjale ta ndaj me të gjithë ju.

Por po i rikthehem “planit”. Draft-reforma e parë që u hartua nga komisioni i ngritur mund të cilësohet përpikmërisht me termin “paçavure”. Një rrëmujë paragrafësh në të cilët takoheshin plot gabime drejtshkrimore. Hartuesit e saj u bazuan në bindjen se pakkush në mos askush s’do ta lexonte në detaje, siç ndodh rëndom me ligjet që miratohen në Shqipëri dhe madje organizuan një seri “debatesh publike” ku vetë anëtarët e komisionit uleshin përballë njëri-tjetrit nëpër emisione televizive në të cilat garonin për t’i marrë fjalën njëri-tjetrit në superlativat me të cilat e përshkruanin antipastën e tyre. Për fatin e tyre të keq ne, studentë e pedagogë, e lexuam draft-reformën dhe shkuam fakultet më fakultet ku ngritëm tryeza diskutimi me universitarë të tjerë. Përpjekja jonë u kurorëzua me një protestë para kryeministrisë.

Reagimi ynë bëri që komisioni të hartonte një draft të dytë, në të cilin me dorën në zemër duhet thënë se gabimet drejtshkrimore ishin korrigjuar, por përmbajtja ishte po e njëjta. Madje pedagogëve të fakulteteve publike na u kërkua që për një material mbi 70 faqe, në të cilin përcaktohej e ardhmja e zymtë arsimit publik në vend, të shprehnim komentet dhe sugjerimet tona brenda dy ditësh pranë zyrës së dekanit, që ai më pas t’i përçonte më lart këto sugjerime.

E megjithatë ne e lexuam edhe draftin e dytë dhe nuk u kufizuam vetëm në përdorimin e telefonit të prishur të zinxhirit hierarkik e burokratik të fakulteteve që supozohej se do ta kalonte mesazhin te veshi i shurdhët i zonjës ministre. Përgjigjen tonë ne e dhamë në mënyrën më demokratike të mundshme me të cilën një popull mund të shprehë vullnetin e vet – në sheshin para kryeministrisë. Aty artikuluam qëndrimin tonë, denoncuam krimin që po i ndodh arsimit dhe shoqërisë, në pranverën e majit e cila solli valë protestash të paprecedente (përjashto protestat kundër armëve kimike) për demokracinë në shoqërinë shqiptare.

Ministrja heshti për një kohë të gjatë, e kur vendosi të flasë u përgjigj duke na quajtur “studentë të painformuar”. Madje u bëri thirrje studentëve se rritja e tarifave nuk do t’i prekte drejtpërdrejt ata, por vetëm brezat që do vijnë pas tyre. Ministrja pati përulësinë që në letrën dërguar botës mistike të biznesit, t’u shtrijë dorën biznesmenëve që të hyjnë brenda universitetit, të investojnë dhe t’i kthejnë ato në çifligje për përfitimet e tyre, sepse kështu shkon përpara shkenca. (Nëse jeni kuriozë të dini se kush janë burokratët e Ministrisë së Arsimit që po e çojnë përpara shkencën duke na nxjerrë në shitje, dijeni se janë ata për të cilët Kontrolli i Lartë i Shtetit dhe Prokuroria po përgatisin padi penale për korrupsion.)

Ligjërimi dhe protesta jonë nëpër sheshe e detyroi median të na ftonte në debat përballë të pafytyrëve anëtarë të komisionit të hartimit të reformës. Ky komision përbëhej përveçse nga funksionarë të diplomoreve private, edhe nga pedagogë të universitetit publik, të pazgjedhur si përfaqësues të vullnetit të askujt tjetër brenda universiteteve veç personit të tyre, të cilët këtë emërtim – pedagogë të universitetit publik – e përdornin si pëlhurë legjitimiteti të reformës që po hartohej.

Edhe unë jam pedagog i universitetit publik, veçse së bashku më shumë kolegë të mitë nga fakultete të ndryshme kam zgjedhur që ta kundërshtoj fuqimisht këtë reformë. Megjithatë në sytë e pushtetit ne jemi interesaxhinjtë e privilegjuar nga rrëmuja dhe abuzimet që ndodhin sot në universitetin publik, ndërsa studentët që protestojnë bashkë me ne janë ngelësit katranjosë që përfitojnë nga sistemi për ta marrë diplomën edhe pse s’e meritojnë.

Të vetmit pedagogë të fisëm me sa duket janë anëtarët e komisionit të reformës. Çuditërisht denoncimi ynë i vazhdueshëm bëri që edhe një anëtar i komisionit, përfaqësues i universitetit publik, madje-madje zv.rektor, të dalë kundër njërit prej kapitujve më famëkeq të reformës – të së njëjtës reformë që e kishte shkruar vetë zotëria në fjalë dhe për të cilën tentonte të na bindte nëpër debate televizive se nuk e kishim lexuar, e lere më pastaj kuptuar. Vallë ç’mrekullie mund t’i atribuohet ky ftillim apo moment qartësie?! Ndoshta faktit se kapitullin që kundërshtonte nuk e kishte shkruar dora e tij, por e dikujt tjetër brenda komisionit, dhe atij nuk i ishte krijuar mundësia për të lexuar të gjithë përmbajtjen e sapunit që po tentonte të na e shiste për djathë pak kohë më parë.

Pyetja kryeneçe gjithsesi ngelet se pse asnjë prej pedagogëve të tjerë të universitetit publik nuk ka dalë publikisht në mbrojtje të kësaj reforme. Ndoshta sepse brenda fakulteteve tona, me një mijë e një të meta, ekziston ende hapësira për të ruajtur një ndjenjë dinjiteti dhe autonomie ndaj vullnetit të eprorëve. Sigurisht reforma në fjalë i jep “zgjidhje” edhe këtij “problemi”.

Studentë dhe pedagogë, lufta jonë nuk kufizohet vetëm nga absurditeti që këta e quajnë reformë; por këtë luftë ne duam ta bëjmë brenda një universiteti publik të paprivatizuar, në të cilin të gjithë të rinjtë e të rejat – jo vetëm fëmijët e pasanikëve – do kenë mundësinë të dijësohen. Pyetjes se ç’na shtyn përpara të protestojmë mund t’i përgjigjemi fare thjeshtë: sepse nuk ka kthim mbrapa, sepse jemi këtu sepse s’mund të jemi askund tjetër, sepse tashmë jemi kthyer në subjekte besnike ndaj kauzës së universitetit dhe jo thjesht kundërshtues të reformës.

Këtë nuk arrijnë ta kuptojnë këta zotërinj të politikës së vjetër që sot janë mbledhur të votojnë në këtë teatër patetik të gjoja-demokracisë, ku qeveria luan rolin e mjekut që imponon reforma të dhimbshme ndaj pacientit, ndërsa opozita rolin e të indinjuarit që më në fund e kuptoi se kjo është reformë klienteliste (që favorizon klientët e tyre të dikurshëm). Ku ishin këta zotërinj të opozitës në dy vjet betejë që po jepnin universitarët, studentë e pedagogë? A po harrojnë ata se kur ishin në pushtet 4 vjet më parë propozuan një reformë edhe më qesharake se kjo e sotmja, bazuar në modelin kilian të diktatorit Pinoçet?!

Atë çka s’arrin të kuptojë politika e vjetër është se rinia është zgjuar, se ajo po organizohet, jo vetëm për të kundërshtuar reformën që kartonët e tyre do miratojnë sot, por për të luftuar dhe rezistuar pasojat që do sjellë nesër kjo reformë. Dhe të jeni të bindur se rezistencës sonë do t’i bashkohen shumë të tjerë: jo vetëm studentë e pedagogë, por edhe qytetarë të thjeshtë, rrogëtarë e pensionistë, punëtorë e të papunë, sepse arsimimi i popullit është e drejta dhe detyra e çdo shoqërie.

Lufta me padrejtësinë sapo ka nisur dhe ka për të qenë e gjatë. Ne kemi të drejtën me vete, prandaj kemi edhe detyrën të luftojmë. Kjo na shtyn përpara! Kjo është përgjigja që unë sot i jap studentes nga Durrësi.

*Fjalim i mbajtur në protestën e 21 korrikut të Lëvizjes Për Universitetin

http://opolitike.org/analiza/e-drejta-dhe-detyra-e-luftes-per-universitetin/

Read More

Shpallen kuotat e pranimeve te studenteve 2015-16

 

Shpallet vendimi i Kryeministrise per kuotat e pranimit ne institucionet e arsimit te larte per vitin akademik 2015-16.

VKM: ketu & Tabela: Ketu

 

1. Kuotat e përgjithshme të pranimit në institucionet publike të arsimit të lartë - 20 211 (nga 19 166 ne 2014)

Nr. maturanteve per vitin 2015 eshte 47 460 – rreth 31 479 rezultojne kalues ne vitin 2015 (ne provimet e letersise/matematikes dhe atyre me zgjedhje). Ne vitin 2014 numri i maturanteve ka qene 42 318 (regjistruar ne provimin e letersise).

Numri i popullsise per grupen moshat 20-24 vjec eshte 228,255 sipas Instat. Me keto shifra numri i pjesemarresve ne arsimin e larte eshte rreth 75% (ose 72%), nese do ti referoheshim numrit te kaluesve ne provimin e matures – duke parashikuar se te gjithe (ose nje pjese e madhe) do te shkojne ne arsimin e larte (publik, privat apo jashte vendit) dhe numrit te studenteve aktuale. Dmth. me keto kuota te vendosura nga qeveria ruhet nje raport ne prurjet e arsimit te larte qe siguron nje perqindje te larte te popullsise me arsim te larte.

 

2. Programet e ciklit te pare – 19 651

 

Plus - Kuota për program të dytë studimi, 200; Kuota për transferim studimesh, 300; Kuota për shtetasit e huaj, 60.

Ndersa kuotat e pranimeve të reja ndahen si me poshte:

a)  Kuotat e pranimit për kandidatët brenda territorit të vendit       18 986;

b)  Kuotat për shqiptarët nga trojet jashtë kufijve të vendit            600;

c)  Kuotat për të verbrit   15;

ç)  Kuotat për romët dhe ballkano-egjiptianët   20;

d) Kuotat për invalidët paraplegjikë e tetraplegjikë   15;

dh) Kuotat për jetimët   15.

 

 

3. Statistika dhe  krahasime

Disa statistika, ndryshojne nga lista e publikuar per shkak te konvertimit nga pdf. ne format excel.

 

I. Numri i kuotave dhe mesatarja e tarifave sipas universitetit

 

Universitetit	Kuota për program të parë studimi	Mesatarja Tarifa vjetore
Universiteti "Aleksandër Moisiu" Durrës	1788	25000
Universiteti "Aleksandër Xhuvani" Elbasan	2495	25000
Universiteti "Fan S. Noli" Korçë	1124	20000
Universiteti "Ismail Qemali" Vlorë	1900	20000
Universiteti "Luigj Gurakuqi" Shkodër	1844	21308
Universiteti Bujqësor i Tiranës	1440	27368
Universiteti i Arteve, Tiranë	230	40000
Universiteti i Mjekësisë, Tiranë	995	38889
Universiteti i Sporteve të Tiranës	210	35000
Universiteti i Tiranës	4950	30000
Universiteti Politeknik i Tiranës	1590	27500
Universiteti "Eqrem Cabej" Gjirokastër	420	20000
Total/mesatarja	18986	26381

 

II. Programi i finances (kontabilitet) ne universitetet publike te vendit

 

Universiteti	Kuota për program I	Tarifa vjetore
Universiteti "Aleksandër Moisiu" Durrës	100	25000
Universiteti "Aleksandër Xhuvani" Elbasan	60	25000
Universiteti "Eqrem Cabej" Gjirokastër	45	20000
Universiteti "Fan S. Noli" Korçë	100	20000
Universiteti "Ismail Qemali" Vlorë	190	20000
Universiteti "Luigj Gurakuqi" Shkodër	110	20000
Universiteti Bujqësor i Tiranës	110	30000
Universiteti i Tiranës	400	35000
Total / Mesatare	1115	24444

 

 

III. Dallimi me 2014-15

 

 

IV. Numri i kuotave ne programet profesionale 2-vjecare

Edhe pse qeveria ka synuar te rrise pjesemarrjen ne arsimin profesional, kuotat per programet 2 vjecare vijne ne ulje.

	2015-16	2014-15
Programi ne Durres	Koutat	Kuotat
Teknikë Elektrike (2- vjecar)	40	38
Hidroteknikë Ujësjellës Kanalizime (2- vjecar)	26	38
Asistencë Stomatologji (2- vjecar)	30	27
Menaxhim Ndërtimi (2- vjecar)	30	38
Menaxhim Transporti (2- vjecar)	30	38
Asistencë Ligjore (2- vjecar)	30	30
Asistencë Administrative (2- vjecar)	30	30
Teknologji Automobilash (2- vjecar)	40	38
Teknikë e Rrjeteve Kompjuterike (2- vjecar)	35	38
Informatikë Praktike (2- vjecar)	30	28
Total	321	343

Read More

Studentet protestojne per projekt-ligjin e arsimit te larte

 

Gjergj Erebara,

BIRN, 22 Korrik 2015, “Parlamenti voton ligjin për Arsimin e Lartë mes protestave”

http://www.reporter.al/parlamenti-voton-ligjin-per-arsimin-e-larte-mes-protestave/

…  grupimi i majtë i quajtur Lëvizja për Universitetin, protestoi kundër ligjit duke kërkuar arsim të lartë falas për të gjithë. Duke iu përgjigjur protestës së tyre, Ministrja e Arsimit Lindita Nikolla tha: “Nuk mund të na ndalë një grup i vogël që përpiqen të shantazhojnë Kuvendin se nëse kalon ky projektligj sot, atëherë është fundi i arsimit të lartë. Të nderuar profesorë dhe pedagogë, më keq se ç’ka qenë dhe ç’e keni bërë nuk do të bëhet më”.

Kryeministri Edi Rama i hodhi poshtë kritikat duke i quajtur protestuesit një sajesë e opozitës dhe i quajti profesorët që e kritikojnë atë: “Një kastë që ka marrë peng universitetin shtetëror.”

“Çfarë janë këta super profesorë që tani na kanë bërë një superpeticion dhe kanë bërë një superalarm për të denoncuar një superskandal, dhe kush është skandali?” pyeti veten Rama. “Skandali është ai që në fakt ne e kemi kërkuar me qiri; Të shkatërrojmë këtë kastë që ka marrë peng universitetin shtetëror dhe e ka kthyer në një banalitet prej 20 e kusur vitesh!” tha ai.

“Për mua të ndash universitetin shtetëror, sepse nuk është as publik, si të nënës dhe privatin si të njerkës dhe të bësh këtë zgjedhje politike, është t’i përkasësh një bote që nuk ekziston,” tha Rama, duke argumentuar se profesorët që e kritikojnë ligjin japin leksione në shumë universitete njëherësh dhe kanë tituj shkencorë qesharakë.

Artan Fuga, një nga profesorët kryesorë që kritikon ligjin, iu përgjigj Ramës në faqen e tij në Facebook: “Unë nuk i përkas asnjë partie politike dhe asnjë kaste universitare,” tha Fuga. “Si t’ja bëj që edhe unë mendoj dhe kam bindjen e plotë se projektligji për arsimin e lartë është antikushtetues dhe do e falimentojë atë?”

Partia Demokratike në opozitë, e cila është përgjegjëse për licencimin apo lejimin e punës pa licencë të dhjetëra universiteteve private përgjatë dekadës së fundit, e kritikoi ligjin duke argumentuar se ai i mbyll dyert e universiteteve për fëmijët e të varfërve. Opozita theksoi faktin se shumë profesorë universiteti e kanë kritikuar ligjin pavarësisht se kanë lidhje me qeverinë. Njëri nga deputetët e opozitës, Edi Paloka, tregoi një bisedë të regjistruar ku Dekani i Fakultetit të Shkencave të Natyrës Ligor Nikolla dëgjohet duke shprehur dyshime të thella mbi ligjin.

Duke theksuar faktin që dekani Nikolla është bashkëshorti i ministres së Arsimit, Pakola tha: “Qytetarë të dashur, kur këta njuk kanë arritur t’i mbushin mendjen atyre që kanë në shtëpi, imagjinoni se çfarë u servirin shqiptarëve.”

Ligji u miratua me 78 vota pro.

Lëvizja Për Universitetin njoftoi se do t’i përshkallëzojë protestat e saj në shtator.

Gjergj Erebara është gazetar për BIRN në Tiranë. Ai ka mbaruar studimet për gazetari në Universitetin e Tiranës dhe ka master shkencor (MSC) për Histori Ekonomike nga Universiteti i Lundit. I specializuar për gazetari ekonomike. Erebara ka punuar që nga viti 1998 në disa media të shkruara dhe vizive Shqiptare, si gazetar, redaktor dhe kryeredaktor.

http://www.reporter.al/parlamenti-voton-ligjin-per-arsimin-e-larte-mes-protestave/

Read More

Miratohet ligji i arsimit te larte

 

1. Drafti final i ligjit qe eshte miratuar ne parlament: ketu

2. Relacioni per parlamentin: ketu

3. Krahasimi me projekt-ligjin e shperndare ne janar 2015: ketu

Gazeta Panorama, 22 Korrik 2015, “Seanca maratonë, ligji për Arsimin e Lartë miratohet me 78 vota. Opozita braktisi votimin”

Deputetët e opozitës dhe të maxhorancës kanë diskutuar deri në orët e vona të mëngjesit për nismën Ministrisë së Arsimit. [Ata] e kanë quajtur projektligjin e arsimit të lartë si antikombëtar dhe që do të cenonte rëndë arsimin e lartë në vend. Në seancën e djeshme kanë folur rreth 40 deputetë të të dy kampeve politike, ndërkohë që Kryeministri Rama dhe ishkreu i qeverisë Berisha kanë replikuar me njëri-tjetrin për rreth dy orë rresht.

Rama dhe Berisha janë thumbuar gjatë seancës për godinën e Kryeministrisë, artikullin e “Financial Times” dhe rritjen ekonomike.

Deputetja Topalli e ka kundershtuar ligjin duke thene: “Refuzojeni këtë ligj. Sepse një milion të papunët nuk kanë 3 apo 4 mijë euro për të paguar universitetin. Në këtë tarifë nuk përfshihen librat, transporti. Refuzojeni këtë ligj, sepse ky është ligji që u thotë të rinjve, ikni. Ky kryeministër ka zgjedh të bëjë tregti diplomash”,-deklaroi Topalli.

Ndërkohës, sipas ministres së Arsimit, Lindita Nikolla, reforma në arsimin e lartë krijon një vizion të ri për Universitetet në Shqipëri.

http://www.panorama.com.al/seanca-maratone-ligji-per-arsimin-e-larte-miratohet-me-78-vota-pro/

Panorama 23 Korrik, 2015 “Deputetët që s’votuan ligjin e arsimit të lartë. PDIU, Blushi, Angjeli, Braçe e Gaçi nga PS”

Ndërsa opozita është larguar nga salla disa minuta para nisjes së votimit, duke e kundërshtuar procesin, por duke lënë vetëm kartat e votimit në fole për të quajtur prezencën në sallë.

Por, veç të djathtëve që ikën, sipas sistemit të votimit të Parlamentit janë dhe 12 deputetë të maxhorancës së majtë, të cilët edhe pse rezultojnë sipas elektronikës prezentë në sallë, nuk kanë votuar.

Pra janë 4 deputetë të Partisë Socialiste, që nuk kanë marrë pjesë në votim dhe një deputete e Lëvizjes Socialiste për Integrim. Konkretisht, sipas dokumentit zyrtar të votimit, deputeti i PS-së, Ben Blushi, nuk ka marrë pjesë në votim, po ashtu edhe deputetët e majtë Anastas Angjeli, Erion Braçe dhe Artan Gaçi.

Kurse nga LSI-ja nuk ka marrë pjesë në votim deputetja Monika Kryemadhi. Projektligji i arsimit të lartë nuk është votuar as nga aleatët e rinj, pesë deputetët e Grupit Parlamentar të Partisë Drejtësi, Integrim dhe Unitet.

Në dokumentin zyrtar të votimit, deputeti Shpëtim Idrizi quhet si prezent në sallë, por nuk ka votuar. E njëjta gjë edhe për deputetët e tjerë, Omer Mamo, Tahir Muhedini, Aqif Rakipi dhe Dashamir Tahiri.

Ndërsa nga deputetët pa grup parlamentar, nuk ka votuar Tom Doshi, Vangjel Dule dhe Nard Ndoka. I vetmi që rezulton si mungues në sallë është deputeti Mark Frroku, i cili është në gjendje arresti.

http://www.panorama.com.al/deputetet-qe-svotuan-ligjin-e-arsimit-te-larte-pdiu-si-dhe-blushi-angjeli-brace-e-gaci-nga-ps/

Gazeta Shqip, 22 Korrik 2015 “Arsimi i lartë, Rama: Reformë historike. Berisha: Ligji i mbyll dyert të varfërve”

Rama e ka cilësuar Pr/ligjin e ri si një reformë historike dhe ka akuzuar opozitën dhe qeverinë e drejtuar nga Berisha në 8 vjet se bën propagandë të vajtueshme kur flet për “mbyllje të dyerve të të varfërve në arsimin e lartë”.

“Ky është një proces shembullor, gjithëpërfshirës për këtë reformë historike të arsimit të lartë. Situata para vitit 2013 kur aleanca jonë erdhi në pushtet, ishte e rënduar, që nga spektakli i “part-time”-it të famshëm, deri te vegjetimi i botës së arsyes, – u shpreh kryeministri. –  Në kohën e PD-së, Shqipëria diplomonte studentë të shtunave e të dielave me sistemin e famshëm “part-time” një numër të barabartë me atë të studentëve që diplomoheshin në arsimin e lartë”.

Sipas Ramës, “në sistemin “part-time” kishte 28.117 studentë. Ky është sistemi që ngritën këta, dhe kjo ishte një zgjedhje politike, jo arsimore, për të mos u përballur me plagën e papunësisë rinore, duke u thënë të rinjve, ja ku i keni universitetet dhe pastaj çohuni, – shtoi Rama. – Dhe e gjithë propaganda në emër të bujarisë për të varfrit, është një propagandë e vajtueshme. Ajo ka qenë një zgjedhje politike për të blerë kohën në pushtet. Kjo nuk ka sjellë më shumë njerëz të arsimuar, por më shumë njerëz të diplomuar. Diplomoheshin studentë edhe në fundjavë. Ata të varfrit, siç i quani ju, diplomuan fëmijët, por dolën të humbur”.

…

Në seancën e jashtëzakonshme të Kuvendit për Pr/ligjin për arsimin e lartë, ish-kryeministri Sali Berisha ka thënë se sistemi më i mirë është ai i Britanisë së Madhe.

Sipas tij, kjo reformë mbyll dyert e universiteteve publike dhe u mbyll dyert studentëve të varfër. “Shqipëria ka një përqindje të ulët të arsimit të lartë. Më përpara kishin frikë të arsimonin të rinjtë, por unë nuk ua mbylla dyert shtresës së varfër. Në botë numri i studentëve u katërfishua, ndërsa në Shqipëri përmes kësaj reforme është në reduktim. Kjo reformë është anti-kombëtare, jemi vendi më i pashkolluar në Europë. Unë them se ka mekanizma për të rritur cilësinë, por ky që doni të votoni ju nuk është modeli britanik, por një model që i mbyll dyert të rinjve të varfër”, – tha Berisha.

Sipas Berishës, “pr/ligji plotëson dëshirën tuaj për t’u shkolluar sa më pak. Ky pr’ligj është e kundërta e atyre të këshilluar nga Bashkimi Europian. Duhet të respektohet autonomia e pedagogëve. Pa liri akademike nuk ka rezultate”.

http://gazeta-shqip.com/lajme/2015/07/21/arsimi-i-larte-berisha-reforme-anti-kombetare-mbyll-dyert-per-te-varfrit/

Read More

Prof. Jan De Groof mbi projekt-ligjin e AL

 

Prezantuar në takimet e kryera në 8 dhe 9 maj 2015 në Kuvendin e Shqipërisë me Z. Ilir.Meta, Z.Genc Pollo; Z. Petrit Vasili, dhe me profesorë të Universitetit të Tiranës.

Profesor Jan de Groof, punon në Kolegjin e Evropës, Belgjikë dhe eshte President i Shoqatës Evropiane për Legjislacionin dhe Politikat në Arsim.

Shtatë pikat e dobëta të Projektligjit për arsimin e lartë

Projektligji është një përpjekje për të reflektuar problemet e arsimit të lartë, por ai ka nevojë që të rishikohet dhe të përmirësohet. Shtatë pikat e dobëta paraqiten si më poshtë.

I. Dimensioni evropian është trajtuar shumë dobët në disa kapituj

Projektligji nuk është mjaftueshëm evropian. Projektligji nuk pasqyron një sërë dokumentesh bazë dhe të rëndësishme të Bashkimit Evropian për arsimin e lartë.

Për shembull:

a. Nuk pasqyrohen fare direktivat evropiane për kërkimin shkencor.

b. Në nenin 2 të projektligjit thuhet se “qëllimi i këtij ligji është të krijojë një sistem të unifikuar dhe të standardizuar të mësimdhënies, kërkimit shkencor, inovacionit, bashkëkohor dhe konkurrues në hapësirën evropiane të arsimit të lartë”. Kjo është e kundërta e prirjeve evropiane në arsimin e lartë. Sistemi arsimor duhet të jetë i diversifikuar dhe jo i standardizuar, pasi kjo sjell shumë dëme në botën universitare. Një sistemi i unifikuar dhe i standardizuar do të mbysë risitë dhe performancën dhe nuk do ta përgatisë arsimin e lartë shqiptar për të ardhmen.

Një mënyrë për të pasqyruar dimensionin evropian është krahasimi i projektligjit me ligjet e vendeve të BE.

Projektligji duhet të pasqyrojë direktivat e Deklaratës së Jerevanit, të majit 2015.

II. Konceptet bazë të autonomisë universitare dhe lirisë akademike nuk pasqyrohen drejt

Ky projektligj është një përkthim i keq i lirisë akademike dhe vë në pikëpyetje autonominë e universiteteve.

Universiteti nuk është thjesht bashkim entitetesh, por sistem i mirëfilltë vlerash. Duhet të ketë autonomi në procedura administrative, menaxhim pagash, apo pagesa të veçanta. Edhe brenda vetë universitetit duhet të ketë autonomi midis strukturave përbërëse të tij. Nevojitet balancë midis kompetencave. Fakulteti në fund të fundit duhet të jetë i lidhur me universitetin. Duhet të ketë ndërveprim mes studentëve, personelit administrativ, akademik dhe lidershipit.

Lindin disa pyetje: Cili është roli i shtetit? Cfarë ëshët autonomia? Cilat janë funksionet e shtetit? Është dramatike se si ky ligj interferon me kompetencat e Ministrisë së Arsimit, është shokuese. Duhet të respektohet autonomia universitare, por si mund të respektohet kur thuhet që gjen rregullime në të tjera ligje? Por mundet që referenca në ligje të tjera ta kufizojë autonominë dhe të çojë në kontroll të tepruar, abuzim, vonesa dhe stanjacion.

III. Projektligji është i bazuar në qasjen etatiste, pra është shteti në qendër, jo universiteti

Në këto 25 vjet, post-komunizëm, qeveria shqiptare për fat të keq ka qënë ndërhyrëse. Nga eksperiencat që kam patur në mësimdhënie në Evropë e jo vetëm, madje edhe në Afrikë, kam kuptuar që arsimi duhet të jetë aspekt bashkëpunimi i gjithë grupeve sociale. Përgjegjësia e shtetit në përcaktimin e ardhshëm të sistemit të karrierës duhet të balancohet me përgjegjësinë e trupës akademike. Shteti nuk është faktori kyç apo aktori kryesor për arsimin e lartë, por trupa akademike, departamenti, fakulteti, pedagogët, studentët, vetë universiteti janë aktorët kyç. Ministrat, për nga ekspertiza e çështjes vijnë pas tyre. Ekspertët më të mirë janë aty, në Universitet.

Në kapitullin 2, neni 7, flitet për Ministrinë. Nuk është kjo përqasja e duhur. Është i gjithi si mentalitet i ndërtuar keq, nuk është Ministria lojtari kryesor. Unë jam edhe pedagog edhe burokrat. Ministrat nuk janë ekspertë, por burokratë. Ekspertët janë dhe duhet të jenë Akademia.

Dokumenti nuk pasqyron drejt dhe qartë parimin e subsidiaritetit.

IV. Projektligji nuk përputhet me parimet e qeverisjes së mirë

Dokumenti nuk përputhet me parimet e qeverisjes së mirë. Nuk zbatohet parimi i kontrollit dhe balancës. Dokumenti krijon problem në qeverisjen e universiteteve. 15 nene shkojnë në të kundërt me qeverisjen e arsimit të lartë. 15 nene duhet të ndryshohen sepse e dëmtojnë rëndë arsimin e lartë. Rektori nuk duhet të emërohet nga Presidenti i Republikës. Standardet e kontrollit të cilësisë nuk duhet të përcaktohen nga ministria, ato duhet të jenë traditë e universiteteve. Detyrat e Bordit të administrimit dhe Senatit janë përzier. Anëtarët e Bordit nuk duhet të përfaqësojnë ministrinë sepse ministria nuk mund të kontrollojë vetëveten.

V. Përsa i përket teknikës legjislative, dokumenti është shumë i detajuar në disa aspekte dhe në të kundërt, aspekte vitale mungojnë

a. Në këtë ligj ka shumë detaje për gjëra të parëndësishme dhe nuk ka sqarime të qarta për gjëra të rëndësishme.

b. Të drejtat e studentëve në këtë draft-ligj cënohen, duhet patjetër të përmirësohen.

c. Të drejtat për personelin akademik nuk janë paraqitur duke u lenë për legjislacionin dytësor, ndërkohë që ato duhet të jenë të pasqyruara në ligj, jo në akte nënligjore.

d. Nuk trajtohen çështje të integritetit, të transparencës, të llogaridhënies.

e. Shumica e termave në nenin 6 janë të gabuara.

VI. Auditi dhe llogaridhënia

Referuar kontekstit specifik të Shqipërisë, mungon një kapitull për integritetin dhe sjelljen antikorruptive. Kështu nuk trajtohen auditi, llogaridhënia, auditi i auditeve. Mungojnë parametrat dhe objektivat për transparencën e buxhetit.

VII. Kapitulli XII për tipologjinë e institucioneve publike të pavruara është i papranueshëm, është një devijim nga norma

Kurrë se kam parë më parë këtë lloj modeli. Ky është një përcaktim i pazakontë, tamam një marrëzi. Çdo universitet publik ose privat duhet të jetë autonom, sepse janë në funksion të një interesi publik. Universiteti ka nevojë të jetë autonom. Universiteti publik duhet të gëzojë autonomi nga shteti, nga ministria. Në sektorin jopublik, dy janë kategoritë e entiteteve, ato fitimprurëse dhe jofitimprurëse. Janë joshtetërore ato që janë jofitimprurëse, por kanë natyrë të veçantë private. Udhëhiqen nga një bord mbikqyrës, në përputhje me parimet e qeverisjes së mirë, duke respektuar procedurat e akreditimit, por kanë një mision specifik (të ashtuquajtura free mission universities). Për shembull, në Belgjikë janë universitetet katolike. Po ashtu në Gjermani, Hollandë ka modele të tilla universitetesh jofitimprurëse protestante.

Ky kapitull nuk sqaron termat e universiteteve fitimprurese dhe jofitimprurese.

Universitetet jopublike me qëllim fitimi, janë ato modele që përbëjnë “big businesses” si për shembull në Kinë apo Amerikë. Por ama, asnjë cent publik nuk shkon dhe nuk duhet të shkojë për këto lloj universitetesh. Vetëm në rast se kërkimi shkencor është në nivele të tilla ekselence që përbën një rëndësi të madhe kombëtare, si psh program i MBA në SHBA, qeveria mund të financoj këto programe. Paratë publike shkojnë e duhet të shkojnë për interes publik, për universitete publike. Këto lloj universitetesh duhet t’u përgjigjen të gjitha kërkesave me përpikmëri për cilësi, akreditim, etj. Akreditimi nuk është evropian, procedurat e tij janë ndërkombëtare. Ka qenë edhe këshilla ime që të ketë një agjenci ballkanike për akreditimin. Konteksti e substanca e Universitetit është ndërkombëtare, nuk është thjeshtë kombëtare apo lokale.

Marrëdhëniet me Bashkmimin Evropian janë të lidhura edhe me këtë ligj për arsimin e lartë. Rasti i negociatave në Rumani për ligjin e arsimit të lartë ishte një rast i dështuar dhe që ndikoi për keq në marrëdhëniet e mëtjeshme të vendit për anëtarësimin në BE.

Read More

Shtyhet seanca parlamentare per projekt-ligjin e AL

Fatos Binjaku
“Debati për ligjin e Arsimit të Lartë, Kuvendi shtyn për të martën miratimin”
Panorama, 16.07.2015
Shtyhet për të martën miratimi i ligjit për Arsimin e Lartë. Vendimin e ka marrë Konferenca e Kryetarëve, mbledhur pas debatit të sotëm në seancën plenare, mes opozitës dhe shumicës parlamentare.
Konferenca e Kryetarëve shqyrtoi mes propozimeve që ligji në fjalë të miratohej të hënën në një seancë plenare të Kuvendit, apo në senacën e së enjtes si kërkoi opozita. Pas diskutimeve u arrit në vendimin që ligji të shqyrtohet në seancën e posacme që do të zhvillohet pasditen e së martes.
***
Seanca e sotme nisi me debate për futjen në rendin e ditës për votim projektligjin e shumë debatuar, “Për Arsimin e Lartë në Republikën e Shqipërisë”.
Kreu i grupit parlamentar të PD-së, Edi Paloka ka kërkuar heqjen nga rendi i ditës i kësaj pike, ndërkohë që kreu i Kuvendit, Meta ka theksuar se rendin e ditës nuk e përcakton ai, por është bërë bashkërisht.
Sipas tij në bazë të rregullores, ky projektligj ka përfunduar shqyrtimin në komisionin e medias në orën 1 të mëngjesit dhe as që bëhet fjalë që sot të vijë në Kuvend për miratim.
“Kërkoj që të hiqet nga rendi i ditës”,- tha Paloka.
Ilir Meta iu përgjigj: Rendin e ditës s’e bëj unë. Ne e bëjmë të gjithë së bashku që kur bëjmë programin, në përputhje me ecurinë e punës së komisioneve.
Kreu i grupit parlamentar i PS-së Gramoz Ruçi tha: Ky pr/ligj është depozituar në parlament në 10 Prill…, opozita nuk është e interesuar për të bërë oponencën e vet, për një ligj kaq të rëndësishëm, por është e interesuar për ta bllokuar. Nuk është përgjegjësi e mazhorancës që kolegët opozitarë që drejtojnë komisionet të bëhen bllokues. Kishin katër muaj rresht kohë ta shqyrtonin.
Genc Pollo: Kjo periudhë ka koiçiduar me fushatën e zgjedhjeve vendore dhe ska mundur të shqyrtohet në Komisionin e Medias për një kohë të gjatë. Problemi është …për ndjeshmërinë që ka ky ligj është fizikisht e pamundur për komisionin që të bëhetj në një periudhë të tillë të shkurtuar. Ju keni thënë shprehimisht: Le ta vëmë në këtë datë dhe po nuk pati mbaruar do shtyhet sic bëhet me të gjitha pr/ligjet.
***
Nisma e qeverisë “ka ngecur” javët e fundit në komisionet që drejtohen nga opozita, përkatësisht Komisionin e Çështjeve Sociale dhe Shëndetësisë, me kryetare Albana Vokshin, dhe në komisionin përgjegjës, që është ai i Medias dhe i Arsimit me kryetar Genc Pollon. Kryeministri Edi Rama urdhëroi deputetët e Partisë Socialiste gjatë mbledhjes së grupit të PS-së që ta miratojnë në mbledhjen e 16 korrikut projektligjin e “Arsimit të Lartë”.
Por këtë kërkesë të Ramës deputetët e opozitës e kanë shfrytëzuar si taktikë për ta zvarritur miratimin e draftit, me synim për ta shtyrë deri në muajin shtator. Demokratët kërkojnë që nisma e qeverisë të mos miratohet në këtë legjislaturë, që, sipas kalendarit zyrtar, mbledhjen e fundit do ta zhvillojë në 23 korrik. Opozita kërkon që projektligji i Ministrisë së Arsimit të kalojë si nismë e mbartur në shtator, në mënyrë që pranimi i studentëve të rinj në fakultete të bëhet sipas ligjit aktual në fuqi për “Arsimin e Lartë”.

KOMISIONI MARATON
Komisioni i Medias ka shënuar një rekord të ri në punimet e Kuvendit të Shqipërisë. Komisioni i drejtuar nga Genc Pollo e ka zgjatur mbledhjen e Komisionit të Medias ditën e martë dhe të Arsimit deri në orën 3 të mëngjesit të ditës së djeshme. Edhe pse mbledhja është tejzgjatur në kohë, miratimi nen për nen i projektligjit ka ecur me ritmin e “breshkës”.
Edhe vetë kreu i Komisionit të Medias, Genc Pollo, tha dje paradite se deputetët e maxhorancës dhe opozitës në këtë komision kanë zhvilluar një mbledhje të veçantë si rrallë më parë në historinë e parlamentareve pluraliste. “Dje kemi pasur një mbledhje shumë të gjatë dhe një mbledhje të veçantë në historinë e Kuvendit të Republikës së Shqipërisë të periudhës pluraliste, e cila ka mbaruar rreth orës 3 të mëngjesit, ku kemi diskutuar me shumë vëmendje disa nene të ligjit”, ka thënë demokrati Genc Pollo. Mbledhja e djeshme e komisionit është shoqëruar dhe me acarime tonesh, pasi socialistët disa herë me radhë kanë kërkuar që të ndiqet procedura e zakonshme, që gjatë miratimit nen për nen të votohej dhe të mos niste diskutimi nga e para.
“Tani ne jemi në diskutimin nen për nen, nën shqyrtimin nen për nen. Shqyrtim dhe votim. Shqyrtim dhe nuk vihet theks te diskutimi. Pra, nuk është korrekte nga pikëpamja e procedurës që ne këtu të rrimë tri orë duke diskutuar në parim se sa e rëndësishme është kjo çështje”, u shpreh socialisti Musa Ulqini. Por duket se saga e komisionit që drejtohet nga Pollo nuk mbaroi as dje deri në mesnatë. Edhe pse ora shënonte 12 e natës, sërisht, deputetët vazhdonin diskutimet në Komision.
Për të dytën ditë, duket se komioni i drejtuar nga PD, po zvarrit pafund miratimin e ligjit. Nga ana tjetër, Komisioni i Ligjeve e ka miratuar sërish në tërësi projektligjin për “Arsimin e Lartë”, pasi në mbledhjen e së martës maxhoranca nuk formonte dot kuorumin e nevojshëm për ta miratuar në tërësi. Por sipas Rregullores së Kuvendit, që një projektligj të votohet në Kuvend, ai duhet të miratohet në komisione të paktën 48 orë para seancës plenare.
http://www.panorama.com.al/ligji-per-arsimin-e-larte-paloka-hiqeni-nga-rendi-i-dites-meta-rendin-se-vendos-une/

Read More

Mbi maturen 2015

 

Sërish mbi provimet e maturës

Zakonisht rezultatet e provimit të maturës publikoheshin me ndonjë analizë tepër sipërfaqësore nëpër gazeta. Këtë vit kanë munguar publikimet, ndoshta nën ethet e zgjedhjeve vendore.

Por nisur nga ndryshimet ligjore që do të pasojnë me miratimin e ligjit të ri të arsimit të lartë, që parashikon një mesatare të caktuar për tu futur në arsimin e lartë, është e rëndësishme të analizohet trendi i vlerësimit në këtë provim mbarështetëror. Ndoshta me qëllim ligji u la për tu miratuar pas zgjedhjeve dhe diplomimi të këtij brezi maturantësh. Më poshtë do të paraqesim një tablo të përgjithshme, të krahasuar me maturat e viteve 2014-2012.

Gjithashtu, nga opozita ka pasur pretendime se është lëshuar dora në vlerësim apo administrimin e provimit për shkak të zgjedhjeve. Edhe pse ky pretendim i fundit është i pabazuar duke qenë se Ministria e Arsimit dhe Sporteve ka kërkuar largimin nga puna të disa administratorëve për neglizhencë në kryerjen e mbikëqyrjes.

Siç vërehet nga shpërndarja e notave të matematikës, pendulumi ka lëvizur në vendin e vetë që nga viti 2014, ku u reklamua me të madhe se kishin ngelur rreth ¼ e maturantëve. Shifrat e maturantwve tw ngelur janë sërish midis 2000 dhe 5000. Është e vështirë që kjo dukuri të interpretohet sikur thërret opozita, që është lëshuar dora. Mundet që shkollat të kenë punuar më mirë me nxënësit e dobët, përveç faktit që numri i maturantëve është më i madh. Numri i nxënësve nën notën 5.5 nuk ka ndryshuar shumë nga 2010. Në vitin 2014 rreth 60% e maturantëve ishin nën notën 5.5, në vitin 2010 ishin rreth 50%. Për këtë vit, sikur edhe për 2013, 50% e maturantëve janë nën 5.6.

Shpërndarja e rezultateve (jo të shkallëzuara) për të gjitha provimet në maturën 2015, provimet e letërsisë dhe atyre me zgjedhje janë si më poshtë.

Edhe në këto provime vërehet një përmirësim i rezultateve në krahasim me vitin 2014. P.sh. në provimin e letërsisë në Maturën e vitit 2014 kanë ngelur rreth 5.3% e maturantëve, në krahasim me 4.3% në vitin 2015.

Shperndarja e mesatares ne baze te drejtorive arsimore per provimin e matematikes eshte si me poshte.  

Shperndarja e mesatares per te gjitha provimet, si edhe shmangia standarde eshte si ne tabelen e meposhtme. Vihet re se ne Tirane, Kurbin, Kukes dhe Kavaje provimi i matematikes ka nje mesatare me te larte sesa eshte verejtur zakonisht ne vitet e kaluara. Kjo mund te sinjalizoje se ne keto rrethe eshte nderhyre.

P.sh. shperndarja e mesatares ne provimin e matematikes ne 2014 ka qene si ne grafikun e meposhtem. Asnje drejtori arsimore nuk ka arritur te kete mesatare mbi 7.

Sidoqoftë, është e vështirë që të arrihet në konkluzione të nxituara sa kohë duhet një analizë më e hollësishme në nivel shkolle. Nëse mesataret e shkollave lëvizin shumë në krahasim me vitet e kaluara, dhe me rezultatet e nxënësve gjatë shkollimit, mund të arrihet në përfundim se kemi manipulim në sistem. 

Po te verehen qendrat e provimeve, qe ne shumicen e rasteve i korrespondojne shkollave (ne vitin 2014 ishin 501 qendra, dhe ne vitin 2015 ishin 491), mesatarja e pergjithshme ne nivel shkolle per matematiken ishte 5.8 ne vitin 2014, dhe 6.2 ne 2015.

P.sh. nje shkolle ne Elbasan, qe mund te jete shkolla Kosova, ne vitin 2014 ka pasur nje mesatare 4.3 ne matematike, ndersa e ka rritur kete mesatare me 1.5 ne vitin 2015. Nje shkolle tjeter ne Gramsh e ka rritur mesataren me 1 note, nga 4.6 ne 5.6. Nje shkolle ne Fier, qe mund te jete shkolla 7 Marsi, e ka zvogeluar mesataren me 1.7 nota nga viti 2014. Ndersa shkolla Numani, po ne Fier e ka rritur kete mesatare me 1.2. Nderkohe qe nje shkolle ne Lushnje, ndoshta shkolla Ballagat, e ka rritur mesataren me gati 2 nota.

Marre nga Peizazhe te Fjales, nga autori, http://peizazhe.com/2015/07/06/serish-mbi-maturen/

Read More