Studentët protestues përplasen me kryeministrin

 

Studentët kane protestuar në datë 2 nëntor 2015 përpara fakultetit të Shkencave Sociale, Universiteti i Tiranës, gjatë një takimi me kryeministrin në mjediset e universitetit. Studentët janë përplasur me forcat policore dhe ato të sigurimit pranë mjediseve të fakultetit. Disa studentë janë arrestuar e më pas liruar. Protestat kanë vazhduar në drejtorinë e policisë. Gjithashtu studentët kanë reaguar edhe kundër opozitës që sipas tyre kërkon të fitoj kapital politik në kurriz të tyre.

 

Më poshtë komunikata për shtyp e Lëvizjes Për Universitetin

….

https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=916450591726259&id=651561178215203

Dje, më 2 nëntor 2015, në orët e paradites kemi mësuar se kryeministri Rama do të vinte në Fakultetin e Shkencave Sociale për të marrë pjesë në një takim të huaj për mjediset universitare dhe në të cilin, për më tepër, nuk ishin të ftuar studentë dhe pedagogë. Të indinjuar nga shpërfillja kryeministrore që i trajton mjediset universitare si zyra partie për propagandë dhe të fyer nga prania e tij në vendin e krimit qeveritar, vatrën e rezistencës universitare ndaj ligjit të arsimit të lartë, aktivistë të Lëvizjes Për Universitetin janë organizuar aty për aty për t’i shprehur kryeministrit publikisht indinjatën dhe mllefin e tyre ndaj padrejtësive që po i bën qeveria jetës universitare publike. Me të dalë prej takimit, studentët i janë drejtuar me akuza dhe kritika kryeministrit, i cili është përgjigjur me batuta fyese. Në ato çaste, civilë me pamje badigardësh kanë shtyrë dhe kërcënuar studentët, madje studenten Vitori Çipi e kanë pështyrë dhe shtyrë duke e rrëzuar. Fill pas këtij konfrontimi të parë, disa prej aktivistëve kanë qëlluar me vezë në drejtim të kryeministrit. Menjëherë shpura e badigardëve, policëve dhe të tjerë keqbërësve të pranishëm u është sulur dhunshëm studentëve dhe, në kundërshtim me ligjin për paprekshmërinë policore të mjediseve universitare, kanë marrë zvarrë, qëlluar me shpulla dhe grushte studentët e pranishëm. Tetë prej tyre, Klodi Hoxha, Anita Lushi, Bora Mema, Liri Kuçi, Vitori Çipi (nga Lëvizja Për Universitetin), Dardan Konjufca, Valton Marku dhe Durim Jasharaj (nga Klubi Politik i Studentëve në Kosovë) janë futur me dhunë në makinat policore. Brenda makinave studentët meshkuj janë qëlluar edhe me grushte. Me grusht janë qëlluar në shpinë edhe studentët Bora Mema dhe Valton Marku në korridoret e komisariatit nr. 2 të Tiranës nga një civil që hamendësohet të jetë punonjës policie. Si në mjediset e komisariatit nr. 2, ashtu edhe në ato të Drejtorisë së Policisë së Tiranës, studentët janë dhunuar psikologjikisht me kërcënime nga punonjësit e policisë.
Pas orës 13 aktivistë të tjerë të Lëvizjes Për Universitetin, universitarë dhe qytetarë të Tiranës janë mbledhur në shenjë proteste përpara Drejtorisë së Policisë së Tiranës. Në ndihmë të studentëve kanë ardhur edhe përfaqësues të Avokatit të Popullit të cilët i kanë kërkuar policisë të zbatojnë detyrimin ligjor dhe t’i lejojë të vizitojnë të ndaluarit për të inspektuar nëse ndaj tyre ishte ushtruar dhe po ushtrohej dhunë fizike dhe psikologjike. Avokatët nuk janë lejuar të kryejnë detyrën e tyre për më se një orë. Si rezultat i presionit qytetar përpara Drejtorisë së Policisë dhe të opinionit publik të shprehur në të gjitha mediat, aktivistët studentorë janë liruar në orën 19.30 dhe ndaj tyre pritet që policia të ngrejë akuzën e kundërshtimit të forcave policore. Sot studentët e lënduar kanë kryer ekzaminimet mjeko-ligjore dhe do ta ndjekin çështjen ndaj Policisë së Shtetit edhe penalisht për të vënë përpara ligjit të gjithë urdhërdhënësit dhe ushtruesit e dhunës.

Qëndrimi përmbajtësor

Arsyeja kryesore e konfrontimit me kryeministrin ishte dhe do të jetë kundërshtia jonë e papajtueshme me ligjin klientelist për arsimin e lartë, i sponsorizuar nga një grusht universitetesh private. Siç e kemi shpallur në dhjetëra protesta, zaptime, aksione simbolike, shkrime e qëndrime publike, ligji i arsimit të lartë ka qenë klientelist në nxitje, antidemokratik në procedurë hartimi dhe shkatërrimtar në përmbajtje. Përmes tij, qeveria do të kanalizojë drejt universiteteve private të kthyera formalisht në fondacione një pjesë të fondeve shtetërore, edhe kështu të pamjaftueshme për universitetet publike. Kjo reformë nga pikëpamja financiare pritet t’i rrisë edhe më papërballueshëm tarifat duke përjashtuar nga e drejta për studim pjesën më të madhe të studentëve të cilët u përkasin shtresave të varfra dhe të mesme. Po ashtu kundërshtojmë cenimin e autonomisë universitare dhe lirisë akademike nga bordet me shumicë përfaqësimi qeveritar dhe zmbrapsjen e të drejtave studentore si në rastin e zgjedhjeve. I fundit, por jo për nga rëndësia, është kundërshtimi ynë ndaj komercializimit të jetës universitare publike që do t’i kthejë universitetet publike në kopje edhe më të shëmtuara të atyre private. Sidoqoftë përpjekja jonë ka shkuar edhe në drejtim të kritikës ndaj autoriteteve burokratike të atrofizuara dhe të komprometuara të universiteteve publike të cilat, të kapura e të frikësuara nga qeveria për të palarat e tyre, ose kanë dalë në krah të qeverisë në kurriz të të drejtave universitare, ose kanë heshtur dhe e kanë lënë në baltë universitetin.
Qëndrimet e mësipërme i kemi artikuluar dhe ngritur për dy vjet me radhë, të shpërfillur dhe ofenduar nga qeveritarët dhe të margjinalizuar nga mediat. Kemi gjetur solidaritetin e shumë studentëve dhe pedagogëve, ashtu sikundër kemi hasur frikën dhe ngurrimin e një pjese prej tyre për të na mbështetur edhe publikisht, jo vetëm në biseda konfidenciale.
Konfrontimi i djeshëm me kryeministrin kishte për qëllim jo vetëm ballafaqimin me personin që sintetizon keqbërjen sistemore ndaj arsimit të lartë publik në Shqipëri, por edhe inkurajimin e të shumtëve që mendojnë si ne, por nuk guxojnë të na bashkohen publikisht ose nuk kanë shpresë se në një vend ku mbyt dëshpërimi social mund të ndryshojnë gjërat. Ne shpallim se nuk kemi frikë dhe se organizimi, vendosmëria dhe kthjelltësia intelektuale e rezistencës do t’i sjellë frytet e veta.

Reagim ndaj Partisë Demokratike

Gjatë ditës së djeshme kemi vërejtur me keqardhje se Partia Demokratike ka tentuar ta instrumentalizojë protestën tonë. Kur na kanë kontaktuar u jemi përgjigjur se nuk duhet të na afrohen pasi protesta jonë nuk drejtohet vetëm kundër qeverisë, e cila si pushtetmbajtëse aktuale ka përgjegjësinë kryesore në mjerimin ku po zhytet edhe më arsimi i lartë në Shqipëri, por kundër një sistemi të tërë politik të kalbëzuar nga korrupsioni, klientelizmi, privatizimi dhe përvetësimi i publikes, pjesë themelore e të cilit është edhe Partia Demokratike. Po ashtu i kujtojmë opinionit publik se të njëjtën reformë klienteliste ka tentuar ta çojë përpara edhe qeveria e Partisë Demokratike në vitet 2010-2013, e shprehur në tre dokumente të miratuara nga Ministria e asokohshme e Arsimit dhe Shkencës. Edhe asokohe një pjesë jona e ka kundërshtuar qeverinë në kuadrin e lëvizjes Universiteti Në Rrezik.

Read More

Turpi dhe shkenca në akademizmin shqiptar - Analize

 

Postbllok, Andis Muka – (?)Tetor 2015

http://www.postbllok.com/turpi-dhe-shkenca-ne-akademizmin-shqiptar/

Kërkimi dhe edukimi – sfidat drejt së ardhmes’ emërtohej konferenca e organizuar nga Universiteti i Shkodrës në bashkëpunim me Universitetin për Biznes dhe Teknologji (Kosovë) në dt. 23-24 tetor. Vështirë t’i hiqet ndonjë presje konstatimit të Fatos Tarifës:

Qysh nga momenti kur vura re se programi i konferencës përmbante disa qindra kumtesa (saktësisht 567 të tilla), të përgatitura nga një numër dy-tri herë më i madh autorësh e bashkautorësh (kryesisht pedagogë që kërkojnë marrjen e gradës “Doktor” në shkenca ose titujt “Profesor” dhe “Profesor i asociuar”, si dhe studentë në kërkim të gradës doktorale), kuptova se konferenca në fjalë mund të ishte çdo gjë, veç jo një konferencë shkencore dhe, aq më pak, një konferencë ndërkombëtare.

Tarifa vijon pastaj me një kritikë plot ilustrime, që pretendon vendosjen e sistemin në shënjestër.Sistemi aktual i detyron doktorantët të paguajnë nga xhepi shuma jo të pakonsiderueshme për ta vuajtur deri në palcë kalvarin e karrierës akademike në këtë vend. Ai i shtyn drejt studimeve groteske, që prodhojnë vetëm numra studimesh e jo studime. Edhe më katastrofike është situata e atyre që këtë fazë e kanë kaluar, sepse për vend pune ose për ngjitje në karrierë duhet edhe ata të prodhojnë studime, të cilat, për mënyrën e funksionimit të kontekstit shqiptar në të gjitha hallkat, fatkeqësisht degjenerojnë në numra pjesëmarrjesh e çertifikatash.

Për ta thënë me fjalët e Tarifës, ky handikap ka prodhuar një “koktej sëmundjesh të rënda e kronike, si diletantizmi, plagjiarizmi, fiktiviteti, klientelizmi e favoritizmi, çfarë e kanë lënë dekada pas modernizimin e arsimit të lartë dhe kërkimin e mirëfilltë shkencor”. Mund të zgjatemi në analiza të pafund, por pyetja është përherë ajo që ka shtruar sociologu: “ç’duhet bërë?”. Përgjigja e tij është po aq koncize: “e vetmja mënyrë për të filluar kurimin e këtyre sëmundjeve është respektimi i standardeve dhe i kërkesave rigoroze për veprimtari të vërtetë bashkëkohore në fushën e arsimit të lartë e të shkencës dhe për marrjen e gradave e të titujve akademikë”.

Kjo zgjidhje, e vagullt dhe mekanike, lë sërish në këmbë sistemin ose, më saktë, një pjesë të tijën, atë pra që nga brenda e me këto mekanizma është doktoruar e profesoruar dhe tani pretendon se ka tagrin e autoritetit të kontrollit mbi respektin. Tingëllon njëlloj me fjalët e Tancredi-t në Il Gattopardo: “nëse duam që gjithçka të qëndrojë siç është, duhet që gjithçka të ndryshojë”. Megjithëse ironia e Giuseppe Tomasi di Lampedusa i adresohej Italisë që po lindte, ajo është aktuale për shumë realitete në kapërcyell, siç ishte dhe vazhdon të jetë Shqipëria e pas ’90, ku për të mos ndryshuar pushteti ndryshohet kostumi.

‘Respektimi i standardeve’ kërkon njerëz. Të njëjtit njerëz që i kanë vendosur e ushqyer standardet e stekës dhe kanë lejuar degradimin aktual janë ilustrim më se i mjaftueshëm i mundësisë së evazionit të rregullit. Ka qenë pikërisht pretendimi për të rritur standardet e kërkimit shkencor në Shqipëri që ka prodhuar këtë parodi. Për aq sa mund të vendosen kritere rreth kërkimit shkencor, ato nuk i zëvendësojnë dot kriteret personale ose shoqërore të vlerësimit.

Një ndër mangësitë themelore të kërkimit shkencor në Shqipëri është mendimi kritiko-analitik, i cili gjeneron debat akademik ose minimumi etikë të tillë, që natyrisht mundësohet (dhe vetvetiu prodhon) nga një klimë lirie e meritokracie, dy gjëra pothuajse tërësisht të huaja për realitetin ku jetojmë, përderisa studenti shqiptar stërvitet që nxënës me autoritarizëm. Parimi ‘mësuesi është një mësim para nxënësit’, e kësisoj autoritet i padiskutueshëm i dijes, aplikohet edhe në rangjet më të larta të akademizmit, ku garohet mes kolegësh dhe ku në kushte të barabarta juridiko- administrative autori i dy librave beson se ka autoritet intelektual mbi autorin e vetëm një libri (njësitë diferencuese mund të jenë nga më të ndryshmet), duke vendosur si kriter sasinë e jo cilësinë. Ndërsa ajo çka studiuesi shqiptar përgjithësisht nëpërkëmb është turpi, që në zhargonin e përditshëm quhet fytyrë. Dhe turpin nuk e rregullojnë kriteret apo standardet e kërkimit shkencor.

Me pak fjalë turpi është ndjesi shqetësimi personal (ose edhe kolektive) e krijuar nga raportimi me Tjetrin. Filozofi Umberto Galimberti e shpjegon origjinën e fjalës italiane vergogna (turp) mevereor gognam, që do të thotë ‘frikë nga turpi’ ose ‘frikë nga ekspozimi publik’. Edhe pse etimologjia e propozuar nga Galimberti është e gabuar (origjina e fjalës është verecundia), mbetet fakt prodhimi i turpit nga ekspozimi ndaj Tjetrit. Duke qenë produkt social, po aty përcaktohet përkufizimi i tij bashkë me rregullat përkatëse, që ndryshojnë në kohë e hapësirë.

Në realitetin e sotëm shqiptar mund të shkaktojë turp për një prind nëse fëmija i tij nuk ekspozon veshje firmato dhe celular iPhone, për një politikan nëse nuk shfaq makinën ose gruan luksoze, për një gazetar nëse nuk bën selfije poshtë e lartë nëpër botë, për një akademik ose një mësuese nëse nuk hekurosin etiketën e kostumit apo fytyrën e flokët (jo më kot në konferencat shqiptare garojnë çanta e kollare). Për ta nuk ka publikisht rëndësi rezultati në shkollë, origjina e pasurisë, niveli i gazetarisë, niveli i mësimdhënies dhe cilësia e studimit akademik. Është turp të hyhet në rrethrrotullim pa makinë vezulluese, por jo t’i “vidhet” Tjetrit radha dhe e drejta për të qarkulluar. Shembulli i fundit, sa banal aq edhe familjar, e përmbledh diferencën: amplifikohet turpi në sjelljet publike që nuk ndikojnë (të paktën drejtpërdrejtë) te Tjetri, kurse turpi i sjelljeve (publike) ndikuese te Tjetri afrohet me shkathtësinë.

Do të kishte qenë anomali sikur ‘shoqëria e birëkurvizmit’ të mos ishte shtrirë edhe në sektorin universitar. Për të njëjtat ligjësi, studenti kopjon, pedagogu merr ryshfet ose bën sikur jep mësim, studiuesi merr pjesë në një konferencë në 10 kumtesa. Asnjë nuk ka turp dhe të gjithë janë thjesht të shkathët, sepse lëvizin sipas kushteve të sistemit. Në qoftë se studenti kopjues dhe pedagogu i korruptuar ndëshkohen nga ligji, edhe pse mungesa e turpërimit (aktualisht e pa imponuar nga shoqëria për fenomene të tilla) do t’i mbajë në qarkullim si specie të shkathëta të kryqëzimit mes Njeriut të Ri dhe Njeriut të Tranzicionit, studiuesi me shumë kumtesa është në përputhje me rregullat e lojës. Kujdesi nga ekspozimi publik i punimeve shkencore personale mund të jetë shqetësimi i tij i fundit.

Nuk duket të ketë nuanca të kësaj natyre shqetësimi i sociologut Tarifa. Së pari, profesori i irrituar ka anashkaluar emra me peshë në sistem, duke përzgjedhur iniciale, si J. B. (10 kumtesa), që s’thonë asgjë. Për shembull, mes rasteve me 4 kumtesa ka preferuar të mos citojë kolegun e tij të deridjeshëm të UET-it, që, për kuriozitet, në konferencë ishte (bashkë)autor (2 herë) me familjarët e tij dhe (1 herë) me pronarin e madh H. Ç. Së dyti, dhjetë kumtesa në një konferencë pasqyrojnë nivelin akademik jo shumë më ndryshe se sa botimi i 5 librave nga Tarifa në një vit (2014), që, duke hequr një ribotim (gjithsesi i shtuar me 117 faqe), përkthehen në rreth 4 faqe shkencë çdo ditë, të cilat kërkojnë më shumë se aq për t’u prodhuar, përveçse shoqërojnë angazhimet didaktike, studimore, daljet në shtyp e media, leksione, seminare, konferenca e tubime të tjera akademike, administrim, ceremoni zyrtare dhe pjesën private të ditës. Në qoftë se Tarifa shkruan 1367 faqe shkencë (po lëmë të tjerat) në një vit dhe ruan kriteret, nuk duhet të jetë e pamundur ruajtja e kritereve në 10 kumtesa me gjithsej 50-60 faqe në total, për një hark kohor një vjeçar, nga një doktor anonim, i cili ashtu si Tarifa pret të profesorohet nga i njëjti sistem. Serioziteti, ndershmëria, fytyra janë virtyte të papërcaktueshme nga standardet kërkimore dhe as nuk maten me tituj e snobizëm akademik.

 

http://www.postbllok.com/turpi-dhe-shkenca-ne-akademizmin-shqiptar/

Read More

Protoshkenca dhe pseudoshkenca shqiptare

 

26 Tetor 2015 10:34

 

http://www.mapo.al/2015/10/protoshkenca-dhe-pseudoshkenca-shqiptareKundër diletantizmit, fiktivitetit e favoritizmit në arsimin e lartë dhe në shkencë

Nga Fatos Tarifa*

Nuk kisha marrë pjesë asnjëherë në një “konferencë ndërkombëtare” të organizuar nga ndonjë prej universiteteve publike shqiptare në rrethe. Për herë të parë mora pjesë në një “konferencë” të tillë fundjavën që shkoi. Veprimtaria, e cilësuar si “International Conference”, u zhvillua në Shkodër. Organizatorë të saj ishin Universiteti “Luigj Gurakuqi” i këtij qyteti dhe Universiteti i Biznesit dhe Teknologjisë (UBT) në Kosovë. Vendosa të merrja pjesë në atë konference për dy arsye: për të prezantuar disa ide se si mund të ndihmojë kërkimi në shkencat sociale në informimin dhe hartimin e politikave sociale në vendin tonë dhe, nuk e fsheh, për të parë mënyrën dhe nivelin e përgatitjes së një konference ndërkombëtare të organizuar nga një institucion shqiptar i arsimit të lartë (këtë herë në bashkëpunim edhe me një institucion të ngjashëm në Kosovë).

Qysh nga momenti kur vura re se programi i konferencës përmbante disa qindra kumtesa (saktësisht 567 të tilla), të përgatitura nga një numër dy-tri herë më i madh autorësh e bashkautorësh (kryesisht pedagogë që kërkojnë marrjen e gradës “Doktor” në shkenca ose titujt “Profesor” dhe “Profesor i asociuar”, si dhe studentë në kërkim të gradës doktorale), kuptova se konferenca në fjalë mund të ishte çdo gjë, veç jo një konferencë shkencore dhe, aq më pak, një konferencë ndërkombëtare.

Pse jo një konferencë shkencore?

Sepse shkenca është një sipërmarrje e vështirë dhe e mundimshme, që kërkon njohjen dhe zotërimin e mirë të teorive shkencore dhe përdorimin e një aparati konceptual e të metodave me anë të së cilave synohet t’u jepen përgjigje (jo thjesht të përshkruhen) çështjeve të vështira, të reja ose të panjohura në botën natyrore dhe atë shoqërore në të cilin jetojmë. Kërkimi shkencor, siç dihet fare mirë nga kushdo që e ka bërë atë pjesë të ethosit e të veprimtarisë së vet profesionale, kërkon kohë, përgatitje, kualifikim, mundim dhe është i kushtueshëm. Ai realizohet përmes shtrimit të hipotezave kërkimore, njohjes e përdorimit të metodave bashkëkohore të hulumtimit, vëzhgimeve, testimeve, matjeve, eksperimenteve dhe argumentimit të informuar e të udhëhequr nga një bazë teorike dhe domosdo një mendimi racional kritik, që nuk merr asgjë për të vërtetë absolute.

Nëse shihen vetëm titujt (jo përmbajtja) e 567 kumtesave që do të duhej të mbaheshin në atë konferencë (them do të duhej të mbaheshin sepse rreth 70-80 për qind e kumtesave të programuara nuk u mbajtën), kupton fare qartë se, në masën dërrmuese të tyre, këto kumtesa nuk përfaqësojnë aspak punime shkencore dhe nuk do të konsideroheshin të tilla askund, në asnjë institucion serioz të arsimit të lartë dhe në asnjë veprimtari të vërtetë të karakterit shkencor. Disa prej titujve të kumtesave, përshtatur në shqip nga autori i këtyre radhëve prej një anglishteje shumë të varfër e plot gabime në programin e publikuar të asaj konference, vijojnë më poshtë: “Një vështrim i përgjithshëm mbi Fjalorin e Gjuhës Shqipe të z. [Mehmet] Elezi”, “Teknologjia e informacionit dhe e komunikimit”, “Gjuha shqipe: historia dhe perspektiva e saj”, “Muzika si profesion apo si edukim për të gjithë”, “Mësimdhënia dhe teoria e mësimdhënies”, “Prindërit, fëmijët dhe shkollimi i tyre”, “Politikat europiane për cilësi në arsimin e lartë”, “Të jesh a të mos jesh dixhital nuk shtrohet më si çështje”, “Përdorimi i teknologjisë në sistemin arsimor”, “Parashikimi i kursit të shkëmbit mes dollarit dhe lekut”, “Shqipëria drejt tipit të kapitalizmit të saj post-tranzicion”, “Ndjeshmëria e konsumatorit shqiptar ndaj ushqimeve organike” dhe, po nga i njëjti autor, “Vlerësimi i preferencave të konsumatorëve për kos: rasti i Shqipërisë”, “Memorizimi i fjalëve në gjuhën angleze”, “Saktësia dhe gabimet në literaturën ushtarake anglisht”, “Virgjili në ‘Komedinë Hyjnore’ të Dantes”, “Portreti i grave shqiptare në romanet e para të Ndoc Nikajt”, “Europa dhe rrënjët e saj mesjetare”, “Roli i NATO-s në ruajtjen e paqes”, “Inteligjenca: faktori gjenetik apo ai mjedisor”, “Martesat mes njerëzve të të njëjtit seks: prindërit gay dhe fëmijët e tyre”, “Morali publik dhe ai privat”, “Mbrojtja e minoriteteve, vlerë themelore e së drejtës ndërkombëtare”, “E drejta kushtetuese, e drejtë themelore në prag të globalizimit”, “Çfarë e bën Holokaustin një genocid tipikisht tipik” dhe, po nga i njëjti autor, “A ishte Holokausti kaq i ndryshëm nga forma të tjera historike të genocidit”, “Transporti ndërkombëtar i mallrave në Republikën e Shqipërisë”, “Integrimi Europian, një histori suksesi”, “E drejta për informacion” dhe, po nga i njëjti autor, “E drejta për gjykim të paanshëm”, “Kafshët shoqëruese dhe shëndeti i fëmijëve në Shqipëri” etj.

I kërkoj ndjesë lexuesit për listën e gjatë të titujve të kumtesave të sipërpërmendura, por e siguroj se kjo listë mund të kishte qenë shumë herë më e gjatë, nëse do të kisha qenë më skrupuloz në shqyrtimin e saj. Titujt e mësipërm flasin më shumë se çdo koment që mund të bëja unë. Tema pafundësisht të përgjithshme, të formuluara në mënyrë aspak akademike, madje, shpesh herë, absurde, për çështje shumë herë irrelevante, të njohura e të stërnjohura në atë masë, sa janë bërë pjesë e asaj që e quajmë dije e zakonshme, ose “conventional wisdom”, tema që trajtojnë çështje për të cilat nuk raportohen gjetje empirike të reja dhe as bëhet përpjekje për të përgjithësuar teorikisht të dhëna ekzistuese. Asnjë nga këto tipare, të konstatuara lehtësisht në mënyrën se si janë formuluar titujt e pjesës më të madhe të kumtesave, nuk janë tipare të një veprimtarie shkencore të mirëfilltë.

Më tej më tërhoqi vëmendjen fakti paradoksal (por kaq tipik në jetën “akademike” shqiptare të viteve të fundit), se shumë kumtesa kishin për autor të njëjtin person, madje më shumë se dy-tri herë. “Studiueset” E.D., E.B. dhe L.M. duhej të mbanin çdonjëra tri kumtesa, prej të cilave dy në të njëjtin panel. “Studiues” të tjerë si, E.M. dhe E.Zh. duhej të mbanin secili 5 kumtesa dhe, po kështu, 5 kumtesa duhej të mbante edhe Prof. E.H. nga Kosova, prej të cilave 3 në të njëjtin panel. Mund të vazhdoja me raste të tjera të ngjashme, por mjafton të përmend rastin më flagrant që munda të konstatoj, atë të z. J.B. në Universitetin e Shkodrës, emri i të cilit figuronte në programin e konferencës, si bashkautor, në 10 kumtesa, 5 prej të cilave duhej të mbaheshin në dy panele.

Pse jo një konferencë ndërkombëtare?

Është bërë e modës në Shqipëri që çdo tubim, në të cilin marrin pjesë dy-tre shtetas të huaj, të quhet “konferencë ndërkombëtare”. Është e vërtetë se komiteti organizator dhe ai shkencor i asaj konference kishin në përbërjen e tyre tek-tuk edhe ndonjë emër nga SHBA, Austria, Italia (madje edhe ndonjë nga Letonia e Japonia), por kush nga ne nuk e di se emrat që përfshihen në “komitete” të tilla janë thjesht dhe vetëm emra të njohurish, që nuk luajnë asnjë rol në organizimin e aktiviteteve të tilla dhe nuk i “ndërkombëtarizojnë” ato. Konferencë ndërkombëtare nuk të bëjnë as sponsorizuesit e huaj, të cilët, në këtë konferencë ishin të shumtë. Donatorët e huaj nisen nga qëllimi i mirë për të ndihmuar zhvillimin e arsimit të lartë e të kërkimit shkencor në një vend në zhvillim, si Shqipëria, por paratë e tyre nuk garantojnë nivelin akademik dhe atë ndërkombëtar të një konference të tillë.

Ato çka e bëjnë një konferencë shkencore të organizuar në Shqipëri edhe ndërkombëtare janë pjesëmarrja e gjerë e cilësore e studiuesve të huaj, gjuha angleze e përdorur në të, si lingua franca e shkencës dhe e kulturës në kohën e sotme, tematika shkencore, interesi dhe vlerat e së cilës dalin përtej kufijve të ngushtë të një vendi, natyra novatore e trajtimit të çështjeve në nivele bashkëkohore etj. Në të gjithë këta elementë, konferenca e javës së shkuar jo vetëm nuk ishte një konferencë ndërkombëtare, por nuk mund të quhet, madje, as edhe një konferencë kombëtare, për shkak se në të nuk merrnin pjesë figurat më të njohura të shkencës shqiptare dhe nuk u prezantuan arritjet më të mira në nivel kombëtar në ato fusha kërkimi që u bënë pjesë e programit të saj. Nëse shihet programi i kësaj konference, pjesëmarrësit e huaj ishin kryesisht nga Kosova, Mali i Zi dhe Maqedonia, madje edhe këta numëroheshin me gishtat e të dy duarve. Një pjesë e mirë e pjesëmarrësve në konferencë i kumtuan punimet e tyre në gjuhën shqipe, ndërsa një pjesë tjetër me shumë mundim iu drejtuan auditorit në anglisht. Përgjithësisht, tematikat e kumtesave të mbajtura ishin thuajse tërësisht lokale, ose kombëtare, ndërsa, të paktën për ato kumtesa që dëgjova, niveli i tyre, me ndonjë përjashtim të rrallë, ishte më i dobët edhe se niveli i një eseje kërkimore të një studenti të mirë në nivelin “Bachelor”.

Por, nëse jo një konferencë shkencore dhe jo ndërkombëtare, atëherë ç’farë?

Një “konferencë” sa për të marrë një “Certificate of Participation”, për ta futur në dosje deri në plotësimin e “dokumentacionit” që kërkon ligji për të marrë gradën “Doktor i shkencave”, ose titujt “Profesor i Asociuar” dhe “Profesor”. Thjesht kaq. Rezultat i një sistemi të korruptuar të arsimit të lartë e të kërkimit shkencor që gjeneron vetveten. Z. J.B. që përmenda më sipër, ka gradën “doktor”, por me 10 kumtesat e tij në këtë konferencë, prej të cilave druaj nëse ka lexuar ndonjë, ky individ “i plotëson” kriteret ligjore për të marrë titullin “Profesor i asociuar”. Just like that! Dhjetë “simite” të nxjerra nga furra për një ditë mjaftojnë për t’u bërë “profesor”. E njëjta gjë mund të thuhet dhe për shumë të tjerë që, në programin e një konference të vetme, “regjistrojnë” 3, 4, 5 ose më shumë “kumtesa”, shpeshherë duke bërë “bashkautor” bashkëshortin, vajzën ose fqinjin e tyre.

Kjo është vetëm njëra anë e medaljes. Ditën e konferencës m’u dha rasti të vizitoja dy salla në një prej ndërtesave të Universitetit të Shkodrës, ku ishin planifikuar të mbaheshin sesionet tematikë në fushën e shkencave sociale dhe atë të arsimit të lartë. Në panelin ku do të flisja ishin regjistruar 18 diskutantë por, veç meje, i pranishëm ishte vetëm një prej tyre. Në një situatë të tillë, kur nga 18 diskutantë mungonin 16, drejtuesi i panelit me naivitet na ftoi të “bisedonim mes nesh”, duke u shprehur, se, sidoqoftë, në korridor na priste një “certifikatë pjesëmarrjeje”!!! Pas dështimit të këtij paneli, iu bashkova një paneli ku diskutohej mbi problemet e arsimit të lartë. Paneli ishte planifikuar të zgjaste dy orë dhe në të do të duhet të prezantoheshin 23 kumtesa!!! Pesë minuta për çdo kumtesë. Pa pyetje, pa debat. Por, edhe këtu, vetëm 7 kumtesa u mbajtën (sepse vetëm 7 pjesëmarrës ishin në sallë) dhe, prej tyre dy u mbajtën nga i njëjti person. I njëjti avaz i prodhimit të “simiteve” për konsum ditor!

Në një konferencë “ndërkombëtare” si kjo, pjesëmarrja e atyre regjistrohen të diskutojnë nuk ka aspak rëndësi. Ti mund të ndodhesh fizikisht në Tiranë, në Prishtinë, në Tetovë, madje edhe në Honolulu dhe, përsëri, virtualisht, mund të jesh “pjesëmarrës” në një konferencë që mbahet në Shkodër, sa kohë që ke u ke paguar organizatorëve të saj një “fee” pjesëmarrjeje disa dhjetëra Euro. Dhe nëse regjistrohesh për më shumë se një kumtesë, paguan më shumë, edhe pse të bëhet “discount”. “Fee”-të e konferencave të tilla janë padyshim një e ardhur e mirë për këdo që organizon konferenca të tilla. Por ato janë, gjithashtu, të pranueshme, madje një zgjidhje oportune për këdo që ka “nevojë” të blejë një certifikatë, me të cilën u dëshmon autoriteteve të institucionit të vet “pjesëmarrjen” në një “konferencë ndërkombëtare” dhe “prezantimin” në të të një kumtese, madje të një serie kumtesash, nëse të nevojiten më shumë se një certifikatë.

Ç’duhet bërë?

Rastet e përmendura më sipër janë vetëm disa, një pjesë fare e vogël, lehtësisht të identifikueshme nga një vështrim i përciptë i programit të publikuar të kësaj konference. Nëse gjykojmë e vlerësojmë standardet dhe nivelin e shkencës shqiptare, konferenca si kjo, që fatkeqësisht përbëjnë tipiken e tubimeve të tilla, janë një tregues domethënës. Arsimi i lartë dhe shkenca shqiptare kanë kohë që vuajnë nga një koktejl sëmundjesh të rënda e kronike, si diletantizmi, plagjiarizmi, fiktiviteti, klientelizmi e favoritizmi, çfarë e kanë lënë dekada pas modernizimin e arsimit të lartë dhe kërkimin e mirëfilltë shkencor. E vetmja mënyrë për të filluar kurimin e këtyre sëmundjeve është respektimi i standardeve dhe i kërkesave rigoroze për veprimtari të vërtetë bashkëkohore në fushën e arsimit të lartë e të shkencës dhe për marrjen e gradave e të titujve akademikë. Ligji i ri për Arsimin e Lartë dhe Kërkimin Shkencor në Institucionet e Arsimit të Lartë krijon vetëm premisat për kurimin e sëmundjeve të tilla. Përmirësimi i vazhdueshëm dhe implementimi rigoroz i këtij ligji janë mënyra për të dalë nga gjendja e protoshkencës dhe e pseudoshkencës në terrenin e vërtetë të kërkimit shkencor e të zhvillimit teknologjik në vendin tonë.

*Prof. dr. Fatos Tarifa, sociolog

http://www.mapo.al/2015/10/protoshkenca-dhe-pseudoshkenca-shqiptare

Read More

Studim i Fondacionit Friedrich Ebert mbi te rinjte

 

Fondacioni Friedrich Ebert, i afiluar prane Partise Social-Demokrate ne Gjermani, i qendres se majte, ka publikuar se fundmi nje studim mbi gjendjen dhe perspektivat e te rinjve ne Shqiperi. Raporti per vitin 2015 titullohet “ALBANIAN YOUTH 2015: Slow change, Internet dependency and …EU trust!” (Rinia Shqiptare 2015: Ndryshim i ngadalte, varesi nga interneti dhe … besim tek BE!”

http://www.fes-tirana.org/media/publications/pdf-files/2015/t-150915-albanien-youth-eng.pdf

Popullata: Te rinjte 16-27 vjec.

Metoda: Sondazh (Intervista te strukturuara)

Kampionimi: 1200 individe. Metoda eshte Probability Proportion to Size. Stratifikim dhe perzgjedhje e individeve mbi bazen e qendrave te votimit dhe zones (rural/urban). U zgjodhen 120 qendra votimi me nga 10 intervista per qender. Perzgjedhja ne menyre rastesore dhe individet ishin te vendosur ne dy cluster (qender votimi dhe familje).

Grupmoshat	16-17 vjec	18-27 vjec
Shkolle (56.4%)	87.6%	38.6% (18-22 vjec)
- Universitet		23.9%
- Shkolle e mesme	27.5%
- Master/PHD.		4.8%

Cela A., Kamberi G., Pici E. (2015) ALBANIAN YOUTH 2015: Slow change, Internet dependency and …EU trust! FES-Tirana, IDRA. Marre nga http://www.fes-tirana.org/media/publications/pdf-files/2015/t-150915-albanien-youth-eng.pdf

Gjetjet kryesore (fq. 69) ne lidhje me arsimin

- Pjesa me e madhe e te intervistuareve mendojne se kostoja e arsimit i pengon ata nga ndjekja e arsimit te larte.

- Pjesa me e madhe e te intervistuareve raportojne se korrupsioni ne arsim eshte evident ne institucionet e arsimit.

- Te rinjte e shohin arsimin e larte si nje mundesi per te rritur aftesite e tyre, megjithe nivelin e larte te papunesise nder te diplomuarit;

- Studentet jane me te qarte me zgjedhjen e programit te studimit.

- Rreth 60% e te rinjve te intervistuar shprehen se jane kryesisht te kenaqur me cilesine e arsimit ne Shqiperi, pakenaqesia eshte me e larte ne Tirane. Rreth 46% raportojne se do te deshironin nje institucion publik jashte vendit.

- Vetem 17% e te rinjve jane perfshire ne nje vend praktike, ndersa vetem 17% kane mundur te perdorin aftesite e tyre ne nje praktike per vitin 2014;

- Shumica e te rinjve jane optimist per te ardhmen, e se do te gjejne pune se shpejti.

- 22% jane aktualisht te punesuar (kohe te plote/te pjesshme), nje ulje qe prej vitit 2011, kur 35% ishin te punesuar.

- Mbi 40% nuk punojne ne fushen e kualifikimit/diplomimit. Vetem 30% munden.

- Gjysma deshirojne te punesohen ne sektorin publik, 1/3 ne sektorin privat.

- Pjesa me e madhe mendojne se puna gjendet nepermjet njohjeve e lidhjeve, ndjekur nga arsimimi, aftesite profesionale dhe lidhjet politike. Fati eshte me i fundit faktor.

- Studentet shpenzojne me pak kohe per te studiuar.

 

 http://www.fes-tirana.org/media/publications/pdf-files/2015/t-150915-albanien-youth-eng.pdf

Read More

Indeksi i çmimeve për shërbimet arsimore 2014-2015

 

Sipas Instat (http://www.instat.gov.al/al/themes/%C3%A7mimet.aspx?tab=tabs-5) çmimet në shërbimin arsimor kanë filluar sërish të rriten për 3-mujorin e tretë, rreth 0.5 në shtator.

 

	09-14	10-14	11-14	12-14	01-15	02-15	03-15	04-15	05-15	06-15	07-15	08-15	09-15
Pije alkolike dhe duhan	-0.1	0.8	2.5	0.7	0.5	1.0	0.4	0.5	0.2	0.3	-0.3	0.2	0.0
Veshje dhe këpucë	0.6	2.4	0.9	-0.6	-0.1	-1.7	-0.7	-0.1	-0.3	-0.5	-0.5	-0.9	0.1
Shëndeti	0.0	0.0	0.4	-0.4	0.7	0.7	0.0	0.4	0.0	-3.1	0.4	0.0	0.3
Transporti	-0.2	-0.5	-0.4	-2.2	-1.5	0.7	1.0	0.8	0.3	0.4	0.4	-0.7	-0.8
Argëtim dhe kulturë	0.8	-0.4	-0.1	-0.2	0.2	0.4	-0.1	0.0	0.1	-0.1	-0.4	0.2	0.9
Arsim	0.4	9.6	0.0	0.0	0.0	0.0	0.0	0.0	0.0	0.0	0.0	0.4	0.5

Read More

Dëshmi nga studentet e shkëlqyeshëm të Universitetit të Tiranes

 

http://peizazhe.com/2015/10/21/medaljantet/

Tetor 21, 2015, MEDALJANTËT, Peizazhe te Fjales.

Nga Lidia

Më 15 tetor 2015 u organizua “Dita e ekselencës” për studentët e UT; një nismë e ndërmarrë nga Rrjeti i Studentëve Ekselentë (RrSE) me mbështetje të Universitetit të Tiranës dhe që përfundoi me një ceremoni në sallën e koncerteve pranë Universitetit të Arteve.

Një traditë pesë-vjeҫare e RrSE, kjo ceremoni vlerësonte studentët e diplomuar me rezultatet më të larta. U dhanë medalje ari për studentët që i kishin të gjitha notat maksimale, dhe medalje “Student i shkëlqyer” atyre që kishin 80% të rezultateve 10-ta dhe 20%, 9-ta. Ishin rreth 130 studentë të UT nga të diplomuarit e vitit 2014 dhe 2015.

Do të doja të isha pozitive qoftë edhe për faktin se na kujtuan; na kujtuan kur asnjëherë më parë nuk ishte kujtuar njeri për ne; dhe na thanë “Ju lumtë’”, “Ia dolët”. E, megjithatë nuk jam aspak pozitive, sepse ndiej që mungojnë studentët dhe përkufizimi i kësaj fjale është zbehur aq shumë, sa rri ngushtë nëpër auditorë dhe ambiente studentore; teksa mungojnë ata që duhet të flasin para një auditori jo me dialektikën e lajkave, por me atë dialektikë kritike që pritet prej tyre.  Mungon pra mendimi kritik, ndërsa mbizotëron frika, frikë ndoshta e trashëguar nga socializmi, frika se po të thuash atë që mendon do të kthehen kundër teje të lënduarit, të ofenduarit, të paturpshmit shkelës të institucioneve të arsimit, sepse do t’u shkelet krenaria që nuk e patën kurrë, nderi që nuk e njohën kurrë dhe dituria që nuk e takuan dot dhe as që e njohin kur e patën pranë.

Askush nuk përmendi (dhe as që mund të mendohej një gjë e tillë) që kemi pasur pedagogë që nuk e donin arsimin, që nuk donin të ndanin as kohën (kur nuk vinin në auditor fare) dhe as dijet me studentët (kur leksioni zgjaste 15 minuta të hedhura dëm); se masterët janë një sistem i dështuar me të cilin rritet paga, por bie cilësia, e të tjera si këto.

Nuk më lumturoi fakti që isha zgjedhur të isha pjesë e këtyre medaljantëve, sepse s’mund të harroja sa e vështirë ka qenë herë pas herë të ishe student në UT, dhe kjo jo për shkak të vështirësisë në studime, sepse kjo pritet kur je studente, por për shkak të vështirësisë që has me tufën e nëpunësve në këtë Universitet. Ndodh rëndom që sekretaret të sillen në mënyrën më të pasjellshme të mundshme dhe për të marrë një informacion sado të thjeshtë duhet të bësh pakt me Djallin; sikurse ndodh që pedagogët t’u thonë studentëve që në orën e parë të leksioneve se “Këtu drejtoj unë”; çka tregon veҫ inferioritetin që kanë në fushën akademike.

Ku nëpunësja e financës nuk e hap derën për studentët nëse këta nuk kanë pasur durim të presin dy orë të mira pas derës, ku injorantët dhe kopjacët të përplasin në fytyrë arritjet e tyre në “lëmin shkencor”, ku provimet vlerësohen sipas aftësisë për të kopjuar dhe riprodhuar librin, çka nuk të lejon të tregosh ndonjë mendim ndryshe që mund të kesh mbi subjektin përkatës. Ku mbrohen tema diplomash dhe doktoraturash nga më absurdet dhe askujt nuk i bën përshtypje një gjë e tillë, a thua jemi në cirk në vend që të ishim në një institucion serioz të arsimit të lartë.

Ne, studentët flasim shpesh me njëri-tjetrin për këto, por mjafton një pllakë metalike (medalje) dhe një copë letër (certifikatë) që t’i harrojmë të gjitha. Kisha vendosur të heshtja, sepse mendoja se nuk do të sillte ndonjë ndryshim mendimi im (dhe me siguri kështu do të jetë), por ndryshova pastaj mendje. Dhe pikërisht kur m’u duk se ata që vendosën të na nderonin me medalje dhe certifikata, na i dhanë këto nderime si një pakt të fshehtë për heshtjen tonë, sikur donin të na thoshin “Merreni këtë medalje, meqë për 5 vjet nuk keni thënë asnjë fjalë kundër nesh”, merreni këtë medalje turpi.

M’u duk si një ceremoni qesharake ku rektori flet për arritjet e UT pa përmendur, qoftë edhe shkarazi, ndonjë objektiv të ri apo ndonjë përmirësim që duhet bërë. Ku RrSE cakton të mbajnë fjalën përshëndetëse dy studentë të Bachelor-it, të cilët vetëm thurin lavde për mbarëvajtjen e punëve në UT, për mbështetjen që kanë marrë nga pedagogët, për dashurinë që u jep Rektori, për zërin që u dëgjohet vazhdimit e të tjera dokrra si këto.

Të mos harrojmë se presidenti i RrSE (që duhet të ishte një institucion i pavarur studentor) është zëvendës-rektor në Universitetin e Tiranës dhe kjo tregon qartë sa “i pandikuar” ishte fjalimi që mbajtën këta studentë, me lajkat për drejtuesit e UT. Kjo pamje duket si një reflektim i së kaluarës, ku i thureshin lavde Partisë në ҫdo lloj fjalimi të mundshëm dhe kritikat ndaj sistemit as që mund të mendoheshin. Të ftuar ishin dekanë dhe profesorë me mbështetjen e duhur politike, ata të cilët paradite shkojnë nëpër auditorë dhe mbasditen ia kushtojnë elektoratit të tyre. Njerëz të dyzuar të cilët kanë kuptuar ҫelësin e suksesit dhe i bëjnë temena partisë dy herë në ditë.

Pavarësisht nga sa përmenda më sipër, UT nuk është se e ka të pajustifikuar vlerësimin pozitiv që i bëhet: për fatin tonë të mirë kemi patur edhe pedagogë për të cilët jemi mirënjohës që i kemi njohur dhe që na kanë dhënë mësim me dashurinë prej prindi dhe me përkujdesjen e duhur; njerëz që e duan studentin dhe kujdesen që të japin më të mirën nga vetja, profesorë me vlera akademike të mirëfillta. Sigurisht që profesorë të tillë nuk ishin të pranishëm në ceremoninë e ndarjes së medaljeve, prandaj dhe medalja nuk e pati shkëlqimin e duhur.

http://peizazhe.com/2015/10/21/medaljantet/

Read More

Mbi publikimin e të dhënave personale për korrupsion

Portalit të arsimit të lartë i kanë ardhur disa kërkesa, nga disa pedagogë të akuzuar ose dënuar për korrupsion (Universiteti Politeknik, Universiteti Bujqësor i Tiranës), për heqjen e emrave nga lajmet e publikuara për korrupsionin në arsimin e lartë në Shqipëri.
Këto kërkesa i referohen ligjit të Mbrotjes së të dhënave personale, nr. 9887/2008 i ndryshuar.

Portali i kundërshton këto kërkesa dhe i konsideron të pabazta për këto arsye:

Së pari,portali eshte në jurispondencën e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, e regjistruar në kompani amerikane.

Së dyti, ligji ka një tjetër fushë zbatimi. Është kryesisht për instancat e autorizuara shtetërore ose private që mbledhin të dhëna personale. Ky portal nuk mbledh të dhëna personale, i publikon ato sipas rastit kur janë shpallur në mediat kombëtare që janë të licencuara e veprojnë sipas ligjeve në fuqi.
Gjithashtu, ky portal është një faqe personale, personi fizik, sipas përcaktimit të ligjit. Kësisoj bie në atë kornizë të lejuar ligjore të parashikuar sipas nenit 4/4. Më tej, portali publikon informacion që ka të bëjë me funksionin e pedagogëve si persona publikë zyrtarë.

Ligji nr. 9887, Neni 4, Pika 4.
Ky ligj nuk zbatohet për përpunimin e të dhënave:
a) për persona fizikë, për qëllime thjesht familjare ose personale;
b) vetëm për rastet kur jepet informacion për persona publikë zyrtarë ose punonjës të administratës publike (shtetërore), nëpërmjet të cilit pasqyrohet aktiviteti publik, administratativ ose çështje lidhur me detyrën e tyre.

Së treti, në të gjithë botën publikohen këto informacione kur personi është figurë publike, sikur është një pedagog, i cili ka publikuar emrin e tij në studime shkencore dhe si intelektual ka detyre ti shërbejë komunitetit, jo vetëm akademik. Atëherë emri i pedagogut do të publikohet nëse është akuzuar qofë për shkelje të etikës (plagjiaturë, ngacmime seksuale etj.), apo për korrupsion (mitmarrje, shpërdorim detyre etj.).
Sidoqoftë, nisur nga problematikat që ka sistemi i drejtësisë dhe mungesa e profesionalizmit në mediat shqiptare, ne do të frenohemi nga publikimi i emrave të plotë në fazën e hetimeve dhe procesit gjyqësor, përveç kur ekzistojnë prova të forta (si filmime, apo regjistrime) për përfshirjen e pedagogëve ne veprimtari të pahijshme dhe korruptive.
Së katërti, nisur nga akuzat se publikimi i informacioneve kryhet për përfitime financiare, bëjmë me dijeni se ky portal personal nuk gjeneron asnjë të ardhur, siç edhe vërehet nga mungesa e reklamave në faqe.

Read More