Sunday, October 30, 2016

Pedagoge te angazhuar shprehin pakenaqesine ndaj Ministres Nikolla

Përgjigje një kryeministri në lajthitje

26 Tetor, 2016, Organizata Politike 
 
Arlind Qori
Kryeministri gëzon një privilegj si rrallëkush. Duhet ta marrësh seriozisht edhe kur nuk është serioz, edhe kur gënjen, keqinterpreton e, në tërësi, flet roma për toma. Kjo vlen edhe në një vend si yni, ku interesat, deal-et apo kokëshprekjet e kryepushtetarit janë ligj e kryeligj.
Kryeministri u takua pardje me pedagogë të universiteteve publike. Askush brenda universiteteve publike, përveç të ftuarve nominalë, nuk mori vesh gjë për takimin para se të ndodhte, as kuptoi se mbi ç’kriter ishin shpërndarë ftesat. Sidoqoftë nga botimi i fotove të takimit në faqen në fejsbuk të Edi Ramës vihet re që midis pjesëmarrësve në takim dominon garda e vjetër e burokratëve dhe ish-burokratëve të universiteteve publike (të cilët shpesh herë janë të njëjtët njerëz, si rezultat i ndërrimit të karrigeve). Domethënë e bajraktarëve të cilët janë përgjegjësit kryesorë brendauniversitarë për atë që edhe kryeministri e pranon se është gjendja e keqe e universiteteve shqiptare. Nuk mungonin në sallë edhe nëpunës të lartë të Ministrisë së Arsimit, të takëmit të P. Ndrecës të cilin, bashkë me dy të tjerë, Kontrolli i Lartë i Shtetit e ka paditur për dëm ekonomik ndaj shtetit, me vleftën e rreth 700.000 eurove, nëpërmjet favorizimit të universiteteve private me hapjen ekskluzive të programeve doktorale.
Ç’u tha në këtë takim? Mediat raportuan gjerë e gjatë fjalimin e kryeministrit dhe ministres, si edhe ndonjë batutë tek-tuk burokrati. Fatmirësisht, faqja web e kryeministrisë, e cila nuk vonon të shpalosë krenarisht çdo dalje të zotërisë së madh, e ka botuar tanimë fjalën e plotë të kryeministrit. Plot 9 faqe Word-i. E përkthyer në kohë fjalimi rivalizon fort me ato të fjalimmbajtësve autoritarë legjendarë. Nejse, ky është tjetër muhabet.
Nga sa u kuptua, takimi u dominua nga kryeministri dhe ministrja. Bajraktarët me spaleta akademike si të gjeneralëve sovjetikë ose nuk folën fare, ose belbëzuan. Kjo tregohet edhe në faktin se kryeministri i dha lirinë vetes t’u mbante leksion profesorëve tanë, të cilët harruan se detyra e tyre është t’u japin mend politikanëve, sidomos në auditorët universitarë, jo të ulin kokën e të hapin veshët si nxënës që kërkojnë të kalojnë me mik. Si intelektualë, për më tepër, u takonte të parashtronin qëndrimet kolektive të universitarëve, të cilët e kanë kundërshtuar me themeli reformën qeveritare në arsimin e lartë, dhe jo ta lejonin kryeministrin t’i trajtonte ata dhe universitetet si rripa transmisioni të politikave qeveritare, siç ndodhi kur ai iu drejtua si të ishin policë ose nëpunës patentash: “…ju jeni garantët e një reforme historikë në arsim, siç janë garantët e reformave tona të gjithë ata që punojnë për këtë shtet…” Po edhe ky është tjetër muhabet.
Fjalimi i Ramës, fidelkastrist në formë, mund të ndahet në dy shtylla. Në të parën ai përmend simptoma e disa të vërteta të hidhura të sistemit arsimor shqiptar. Mirëpo këto të vërteta janë jo vetëm të pjesshme – duke kursyer privatët –, por edhe të shkontekstualizuara. Shtylla e dytë, më e rëndësishmja dhe ajo që është plot e përplot me lëndë të parë, bazohet në gënjeshtra dhe keqinterpretime, aq fort të lidhura me njëra-tjetrën saqë vështirë se mund të ndash se ku mbaron njëra e ku fillon tjetra.

Të vërtetat e shkontekstualizuara
Kryeministri përmendi gjendjen katastrofale të administratës publike shqiptare, çka vihet në dukje, sipas tij, edhe në faktin se një numër nëpunësish nuk arrijnë të hartojnë as edhe një shkresë të thjeshtë pa e llangosur letrën me gabime drejtshkrimore, simptomë kjo e një sistemi arsimor kryekreje të atrofizuar. Ama kryeministri nuk thotë se nëpunësi dallkauk nuk është vetëm produkt i sistemit të mësipërm. Zakonisht ai nuk është studenti mesatar i universiteteve publike, por pesanjosi që ka depërtuar në administratën publike duke pasur për meritë të vetme shërbimin deri në kufijtë e paligjshmërisë për partinë në pushtet, atë të kryeministrit në këtë rast. Madje, në jo pak raste, edhe kur diploma i skuqet me dhjeta, këto të fundit nuk janë produkt i mundit të tij, por i integrimit në tarafet pedagogjike, aq fort të lidhura dhe shërbëtore të partive politike. Pra një birbo freshist, lrist apo frpdist e ka më të lehtë të dalë ekselent e të zërë punë drejtori, pa ditur as t’i japë drejtim dorës që të shkruajë pa gabime, lere më të drejtojë një dikaster. Kjo implikon edhe faktin se, ndryshe nga ç’pretendon poshtë e lart kryeministri, e mira e sistemit arsimor shqiptar nuk do të vijë edhe aq nga mënyra se si të privilegjohen ekselentët, por se si ekselenca në nota të jetë e merituar dhe jo fiktive. Përndryshe do të kemi ekselentë si ai që i ka shkruar fjalimin kryeministrit – në mos, larg qoftë, e ka shkruar Rama dora vetë – i cili nuk e di se pjesorja e foljes “jam” nuk shkruhet labçe “qënë”, por “qenë”. (Nuk bëhet fjalë për lapsus sepse në tekst, siç mund ta konstatoni nëse editorët e faqes nuk e kanë ndrequr, gabimi ndodh plot gjashtë herë.)
Nga ana tjetër, kjo derexhe e administratës publike nuk është vetëm produkt i qeverisë së vjetër sepse, siç dihet, asgjë nuk ka ndryshuar në marrëdhëniet e dykahshme patronalo-klienteliste: në njërën anë me sponsorët e mëdhenj biznesorë dhe në tjetrën me detashmentet e aktivistëve partiakë. Nëse marrim rastin e shtimit të koncesioneve – të cilat parashikohet të mbulojnë edhe shërbime bazike administrative – vetë qeveria po pranon tërthorazi se po i përkeqësohen edhe më kapacitetet administrative saqë është gati t’ia japë me qira privatit, sipas praktikës më të keqe paramoderne të shitjes së ofiqeve.
Me të drejtë, gjithashtu, kryeministri konstaton se në Shqipëri ka pasur më shumë universitete për numër banorësh sesa në vende të përparuara si Gjermania dhe Britania. Mirëpo, kur mbyllën disa diplomore private, për të forcuar të tjerat, askush nuk e përmendi këtë si motiv. Ato u mbyllën sepse, sipas qeverisë, nuk përmbushnin kriteret bazike ligjore të ushtrimit të funksionit si universitete. Me këtë kriter mund të mbylleshin të gjitha ose asnjëra, ashtu sikundër në të ardhmen mund të shtohen.
Puna qëndron ca më gjerë se kaq. Vetë pedagogët që punësoi kryeministri në famëkeqin komision të hartimit të reformës në arsimin e lartë kanë pranuar se Shqipëria është ende mbrapa vendeve të tjera për sa i përket numrit të studentëve për banorë. Mirëpo si ideja e kryeministrit, ashtu edhe sugjerimi i nëpunësve të tij pedagogjikë nuk vlejnë në vetvete pasi janë abstraksione bosh që i prodhojnë mendjet që nuk duan të lodhen. Se sa studentë apo universitete duhet të ketë për numër banorësh në Shqipëri varet kryekëput nga strategjitë afatgjata të zhvillimit, baza ekonomike e shoqërisë dhe nevojat kulturore e emancipuese të saj. Përgjigje të tilla kërkojnë vrarje kolektive mendjeje për ca më shumë kohë sesa gugëllimi i pesë fakteve apo hartimi i një fjalimi.
Po ashtu kryeministri i kthehet një teze të kahershme të tij, se rritja e numrit të universitarëve në Shqipëri ka shërbyer si valvul shkarkimi për papunësinë rinore. Ajo që kryeministri nuk thotë është se tentativa e gjithnjë e më shumë të rinjve për të hyrë në universitete është jo vetëm produkt i dëshirës së tyre për t’u formuar intelektualisht, por edhe strategji e shmangies së mallkimit të proletarit: pra e të punuarit në një treg pune që për forcën punëtore të pakualifikuar intelektualisht ofron vetëm punë tjetërsuese, të mundimshme deri në shkatërrim dhe të rrezikshme deri në vdekje. Tregu i famshëm shqiptar nuk kërkon inxhinierë e mekanikë Mercedes-i, por punëtore fasonerie, as hidraulikë e muratorë, por mbledhës kanaçesh e operatorë call center-i.
Ky botëkuptim imagjinar i lejon atij të përqeshë si mentalitet të vjetër faktin se “… puna në privat është skllavëri sepse normal puna në shtet të garanton një pension në moshë të re, dhe pastaj ti mund të rrish gjithë ditën në kafene se rrogën e ke të sigurtë, ndërsa puna në privat është rrogë, nuk është pension që duhet ta fitosh çdo ditë.” Tani, dredhësit e zinxhirit i bie të jenë ata që nuk kanë frikë ligjin, se e kanë mirë me Maliqin dhe Maliq sot është Rama dora vetë. Sa i përket gëzimit të pensionit në moshë të re, nuk di se nga i gjen këto mufka pasi me ndryshimet që i ka bërë qeveria ligjit të pensioneve punëtorët shqiptarë, pavarësisht nëse punojnë në shtet a privat, pas pak dekadave do të dalin në pension në moshën 67-vjeçare. Rini hesapi (!) Kurse rreth rrogës që duhet fituar në privat, zotëria e tij harron se, hiq punonjësit e përkëdhelur të bankave, kompanive celulare apo diplomoreve private, masa dërrmuese e punëtorëve dërrmohet në punë fizike për të nxjerrë një pagë aq mjerane saqë atyre u garanton vetëm bukën, kurse pronarëve të tyre luksin, madje edhe haraçin që i darovisin burokracisë politike me në krye Ramën.
Nga ana tjetër, kryeministri vëren me të drejtë se procesi i rekrutimit të studentëve bazuar në rezultatet e maturës shtetërore ishte kompromentuar fund e krye, me teza që shiteshin para provimit. Mirëpo edhe në këtë rast, shitësit dhe një pjesë e blerësve vinin nga aradhet e atyre që mbushin kutitë e partive dhe që shpërblehen paskëtaj. Kryeministri ynë nuk është vizitor nga Marsi, por kreu i partisë më të suksesshme në këtë allishverish politik – prandaj edhe është në pushtet. Po ashtu, heqja e maturës shtetërore mbylli një vrimë në barkë për të hapur një tjetër. Tanimë i gjithë presioni do të kalojë te mësuesit e gjimnazeve, dhjetat e të cilëve do të rrisin seriozisht mundësitë e arsimimit të kushëririt të filanit, mikut të fistekut apo familjes bujare financiarisht.
E vërteta e fundit e shkontekstualizuar shpërfaqet kur Rama merr rastin e mjerimit të Universitetit Bujqësor. Përtej anekdotave me dele, ai mund të ketë të drejtë kur thotë se një shkencë si bujqësia duhet të përbëjë përparësi kombëtare, ku e ku më shumë se degë si juridiku. Mirëpo, me reformën arsimore të qeverisë së tij në vend që të orientoheshin kapitalet e universiteteve private (ku me hir e ku me pahir) drejt hapjes së degëve të shkencave bujqësore, shteti do të financojë prodhimin e juristëve nga çdo kioskë private që do t’i vërë vetes emrin “universitet publik i pavarur”.
Gënjeshtrat dhe keqinterpretimet
E nisim me një gënjeshtër të përsëritur aq shpesh, saqë me gjasë gënjeshtari ia ka dalë rrugës që ta besojë vërtet. Procesi i reformimit – pretendon kryeministri – i kryer nga ministria dhe universitetet, ka pasur për garantë “…një komision njerëzish të përzgjedhur nga bota universitare, pa dallim bindjesh politike.” Nëse me universitet ka parasysh vetëm diplomoret private – të cilat ai dhe ministrja nuk lënë vend pa i lavdëruar në qoka përvjetorësh, atëherë po. Por nëse në to përfshin edhe universitetet publike, i duhet përsëritur për herë të n-të se universitetet publike, trupa pedagogjike dhe studentore, si edhe të zgjedhurit në poste burokratike, kanë qenë jashtë procesit të reformimit. Madje një pjesë e konsiderueshme e këshillave të fakulteteve dhe senateve akademike të universiteteve publike, sidomos të Universitetit të Tiranës, e kanë kundërshtuar me themeli ligjin e arsimit të lartë.
Vini re foljen e përdorur! Një e çarë nga e cila depërton e vërteta: komision njerëzish “të përzgjedhur” dhe jo “të zgjedhur” nga bota universitare. Zgjedhja do të nënkuptonte përfaqësim të universitarëve, llogaridhënie përpara tyre dhe jo nënshtrim ndaj qeverisë. Përzgjedhja, nga ana tjetër, nënkupton që kryeministri futi dorën në shportën universitare dhe nxori q’andej kë i desh qejfi, pra pedagogë universitetesh që nuk përfaqësonin askënd. Fakti që mes tyre kishte edhe ndonjë ish-kandidat për deputet të PD-së, që sakaq është pronar universiteti privat, e nxjerr edhe më lakuriqe kotësinë e “bindjeve të dallueshme politike”. Kësisoj të përzgjedhurit nga kryeministri i jepnin llogari vetëm atij, punëdhënësit të tyre, çka nuk përjashton që të ardhurit nga universitetet private t’i jepnin xhevap në darkë edhe pronarit ortak me kryeministrin.
Një metaforë, e lodhur edhe pa u përsëritur kaq shumë, është ajo e universiteteve publike që trajtohen si të nënës dhe privateve që keqtrajtohen si të njerkës. Kryeministri shkon më tutje, kur fut në thasët e nënës dhe njerkës edhe studentët dhe prindërit e tyre. Pikësëpari, universitetet, edhe në ligjin e miratuar nga qeveria, vazhdojnë të trajtohen në mënyrë të diferencuar. Ndonëse edhe privatët do të marrin para nga shteti, niveli i financimit do të varet nga statusi i tyre juridik: publikë, publikë të pavarur dhe privatë. Së dyti, shteti ka për detyrë që studentëve të privatit t’u garantojë që institucioni ku ata regjistrohen të mos shesë diploma e falë nota – siç bën edhe sot nga agu në muzg –, por të respektojë kriteret e cilësisë dhe korrektesës akademike. Së treti, shteti garanton barazinë midis qytetarëve dhe jo midis institucioneve të llojeve të ndryshme. Kësisoj të gjithë qytetarët janë të barabartë për të shfrytëzuar mundësinë për të studiuar me tarifë të subvencionuar në universitetet publike. Ndaj edhe hyrja në to, në parim, bëhet me garë dhe jo me mik a para. Kujt nuk i mjafton kjo dhe s’ka nge të përpiqet për përmirësimin e institucioneve publike, ka të drejtë të mos pengohet së regjistruari në institucione private. Por nga kjo nuk rrjedh që shteti duhet ta ndjekë me lugë nga pas prindin apo studentin që zgjedh privatët.
A nuk vlen e njëjta logjikë edhe për ata që nuk pranojnë as universitetet publike dhe as ato private në Shqipëri, por zgjedhin të studiojnë jashtë? A nuk duhet që edhe atyre shteti t’u shkonte nga pas me para? Po jashtë arsimit, a nuk duhej, sipas të njëjtës mënyrë të menduari, që shteti të financonte pagimin e badigardit të dikujt që nuk ka besim te policia e shtetit? Po atë që e çon fëmijën në një kurs privat violine se shteti nuk ka shkolla muzikore të hajrit? Fundja, pse të mos financohen edhe pronarët e televizioneve private përderisa teleshikuesit e kanë më kollaj të kthejnë kanalin te ta sesa te TVSH-ja?
Në këtë kontekst edhe e famshmja konkurrencë, për të cilën kryeministri flet derisa meket, nuk funksionon njëlloj si në rrafshin individual, ashtu edhe në atë institucional. Mund të duket paradoksale, por konkurrenca institucionale zhduk atë individuale dhe anasjelltas.
Marrim rastin e regjistrimit në universitete. Sikur të mos vendoseshin në një skemë zgjedhjesh universitetet publike dhe private, të parat do të vazhdonin të vendosnin kritere cilësore për pranimin e studentëve, si p.sh. nota mesatare apo provimi hyrës. Mirëpo të gjendura në luftën e të gjithëve kundër të gjithëve për copë studentë, universitetet publike do të detyrohen që të ndjekin shembullin e privatëve duke i zhdukur kriteret cilësore dhe i dhënë përparësi regjistrimit sa më të shpejtë, për të mbushur kuotat dhe siguruar mbijetesën. Nga ana tjetër, konkurrimi për studentë ekselentë, i përkthyer në financim shtesë nga shteti, do t’i shtyjë universitetet drejt krijimit të ekselentëve të rremë derisa (mos u çudisni hiç!) notat të nisin nga 9.9. Jo vetëm kaq, por lidhja e financimit me numrin e studentëve që përzgjedhin një universitet do t’i shtyjë universitetet të premtojnë favore të pamerituara për kandidatët. Për të mos thënë se vlerësimi i cilësisë universitare nga studentët, në kushtet ku niveli i financimit të universitetit dhe i tarifës do të varen nga përgjigjet pozitive të tyre, do të transformohet nga një proces me karakter përparimtar si tani, në një rrenë regresive deri në absurd.
Kryeministri nuk ndalet me kaq në rendjen si Maratonomak drejt gënjeshtrave dhe keqinterpretimeve. Gënjeshtrën më të madhe e thotë kur pohon se “…në reformën tonë ne kemi ndaluar mundësinë që arsimi privat të jetë ndërmarrje fitimprurëse…” Si mund të gënjehet kështu publikisht?! Askund, përveçse në imagjinatën e lajthitur të Ramës, nuk thuhet se universitetet private do të ndalohen së qeni fitimprurëse. Ja për shembull neni 17 i ligjit të arsimit të lartë, në pikën 3, shprehet: “Institucionet jopublike të arsimit të lartë janë persona juridikë privatë. Veprimtaria që ato zhvillojnë mund të jetë fitimprurëse ose jofitimprurëse.” Madje edhe centauri “universitet publik i pavarur” është futur në ligj që të funksionojë si patericë financiare e privatëve fitimprurës.
Mendja ta do që shtysën për transformimin e universiteteve private fitimprurëse në fondacione jofitimprurëse (universitete publike të pavarura) do ta kishin pedagogët dhe studentët e atyre institucioneve, të cilët, pas kushedi ç’betejash epike me pronarët, do ta kishin shtyrë shtetin që ta shpronësonte pronarin (social-demokratikisht me dëmshpërblim, s’po themi bolshevikisht me një shkelm të ndenjurave) dhe t’ia jepte kolektivit universitar në administrim institucionin e ri. Sigurisht që diçka e tillë as ka ndodhur dhe as pritet të ndodhë në ato mjedise ku e vetmja mënyrë për të mos iu servilosur deri në pështirosje pronarit është të ulësh kokën e të mbyllësh gojën. Paradoksalisht për këtë ndryshim çirren vetë pronarët, të cilët, si askund në botë, mezi presin të heqin dorë nga fitimi dhe pronësia mbi universitetin vetëm ngaqë u vlon gjaku për shkencë e përparim. Meqë paradokse të tilla nuk kanë vend në realitet dhe në kushtet ku ligji i arsimit të lartë nuk vendos asnjë pengesë serioze për kamuflimin e fitimit në pagë të majme administratori (siç ka filluar ta quajë veten lart e poshtë edhe H. Çili, pronari më i famshëm i këtij takëmi institucionesh), atëherë asgjë nuk na pengon të mendojmë se universitetet publike të pavarura do të jenë thjesht fasada e privatëve fitimprurës.
Jo vetëm kaq, por ligji i arsimit të lartë i financon edhe drejtpërdrejt universitetet private fitimprurëse me fondet e kërkimit shkencor dhe ato të subvencionimit të studentëve ekselentë. Për fiktivitetin potencial të këtyre të fundit folëm më lart. Sakaq, edhe në financimin e kërkimit shkencor qeverisë nuk i ka shkuar ndër mend që fondet t’ua shpërndajë drejtpërdrejt studiuesve ose grupeve studimore, por institucioneve. Pra në universitetet publike këto fonde do të kalojnë njëherë nga duart dhe xhepat e rektorit dhe dekanit, kurse në ato private nga duart edhe më të shkathëta e xhepat më të thellë të pronarit.
Nga ana tjetër, kur flet për autonominë universitare, kryeministri ngatërron institucionet publike, që kanë për qëllim lëvrimin e dijes, me ndërmarrjet tregtare, që kanë për qëllim fitimin dhe mbijetesën ekonomike. Institucionet publike duhet ta kenë të garantuar mbijetesën ekonomike dhe kjo nuk është skemë e kalbur, siç pretendohet, por kusht i autonomisë së tyre përmbajtësore. Përndryshe, universitetet publike, si çdo ndërmarrje tjetër tregtare, do të jenë të kërcënuara nga falimentimi financiar. Për të shmangur këtë të fundit nuk do të kërkojnë të shtrihen – siç sheh ëndrra në diell kryeministri – te konsulenca e firmave private, lere më e bashkive një pjesë e të cilave mezi japin rrogat e punonjësve të ujësjellësit, por do të tjetërsojnë mjediset dhe burimet universitare për të shpërndarë rrogat apo paguar energjinë elektrike: Një festë promocionale birre këtu, një event komercial atje, një predikim fetar në auditorin e madh e të tjera tallje me veten si këto.
Nga ana tjetër, në universitetet publike ekziston një nevojë akute llogaridhënieje nga rektori te shefi i departamentit, të cilët, në mjaft raste, përbëjnë shkallët e një rendi thuajse feudal. Performanca e universitetit nuk duhet të shkaktojë falimentimin e tij financiar, por shkuljen me rrënjë e dhëmballë të kësaj kaste parazitare, që aq hijshëm i mbush sallat dhe duartroket kryeministrin tonë “vizionar”. Po për të sjellë një ndryshim të tillë nevojitet fuqizimi i të vetmes trupë universitare, madhësia e të cilës e vështirëson tej mase komprometimin: studentëve. Po kryeministri dhe ekselentët që e këshillojnë patën idenë gjeniale se jeta universitare do të demokratizohej dhe autonomizohej nëse pesha e votës studentore do të binte në 10% qesharak.
Sidoqoftë mufkat më të mëdha e gënjeshtrat më të pacipa kryeministri i tha rreth katastrofës aktuale me regjistrimin e studentëve në universitete. Pikësëpari krijoi një armik imagjinar, edhe më të keq se vetja, përpara të cilit do të ngjante mirë: ata që janë ankuar se pse qeveria ka vendosur mesataren dysheme 6 për të aplikuar në universitet. Vetëm imagjinarisht mund të ekzistojë një subjekt politik a shoqëror më i keq se qeveria aktuale, ndaj kryeministrit i duhet të shpikë armiq të cilët vendosjen e kësaj mesatareje e konsiderojnë “…blasfemi për shkak se të tjerë me 5.1, 5.2 apo 4.9 nuk lejohen të hyjnë në universitet.” Se bash askush askund nuk e ka ngritur një pretendim të tillë, madje as birbot e PD-së.
Nga ana tjetër, pretendimin se nuk po favorizohen privatët nuk e mbështet as në të dhëna të besueshme dhe as në argumentim logjik. Nga të dhënat që kemi, e vetmja gjë që dihet me siguri është që deri në pasditen e datës 20 tetor në portalin e Ministrisë së Arsimit dhe Sportit dhe Rrjetit Akademik Shqiptar kuotat e lira në universitetet private rezultonin më të larta se kuotat në total. Pavarësisht se mbrëmë drejtuesi i RASH-it u detyrua të sqarojë se gabimi ka qenë teknik, askush nuk mund ta besojë se si gabimi teknik nuk shpërndahet njëlloj edhe në universitetet publike, por mbetet monopol i privatëve. Shpjegimet e vetme të mundshme janë ato të lejimit që universitetet private të regjistrojnë më shumë studentë nga ç’kanë kuota të miratuara ose, në rast se nuk do t’i kapërcejnë kuotat, të jenë të avantazhuara ndaj universiteteve publike për shkak se, ndryshe nga publiket te të cilat ata që janë poshtë vizës së kuqe të fituesve duhet të presin se çfarë do të zgjedhin këta të fundit, te privatet nuk ka vizë të kuqe, as renditje, madje as eliminim të mundësisë për t’u regjistruar kur kalon afati i fazës përkatëse: në to mund të presësh e të regjistrohesh kur të duash, madje pse jo edhe pa aplikuar fare paraprakisht.
Në këto kushte është ironike deri në fyerje gënjeshtra e tij se “…sistemi aktual i garantimit të meritës në rrugë kompjuterike tregon që funksionon më së miri.” Meritë midis institucioneve aty ku privatët rezultojnë të kenë më shumë kuota të lira sesa kuota të miratuara në total?! Meritë midis studentëve ku sot po futen në degë të preferuara maturantë me mesatare të ulët sepse ata me mesatare më të lartë, nga frika se mos mbesnin pa shkollë, janë regjistruar në të parën a të dytën degë që kanë kapur?! Meritë që një maturant me mesatare nëntë pikë ca, që vjen nga një familje e varfër, detyrohet të regjistrohet në privat duke u mbytur në borxhe, kurse ai me mesatare shtatë, duke mos pasur ç’të humbasë, ka pritur derisa janë liruar vendet në universitetet publike?!
Lere më pastaj kur në tentativë për të bërë dinakun, kryeministri heq paralele midis stresit të këtyre muajve të maturantëve me stresin e çdo nxënësi dhe studenti përpara se të marrë rezultatet e provimit: “Thonë se ‘janë të stresuar maturantët’. Më thoni cili nga ju nuk ka qënë i stresuar kur shkonit për të marrë provimet për të hyrë në universitet?” Streset në fjalë u përkasin dy botëve të ndryshme. Stresi për të cilin flet kryeministri buron nga pritja e rezultateve që varen nga performanca akademike e studentit krahasuar me performancën e të tjerëve. Kurse stresi i maturantëve këtë vit varej nga strategjitë zgjedhëse të mijëra të tjerëve si ata, shumë kohë pasi kishte mbaruar provimi (notat e gjimnazeve). Maturantët që hynin në provim para 16 vjetësh, si unë në Fakultetin e Shkencave Sociale, stresoheshin disa ditë derisa dilnin rezultatet dhe klasifikimi, por nuk torturoheshin deri në luajtje mendsh nga dilema të burgosurish jo me dy palë, por me mijëra palë: Nëse pret degën që preferon mund të mbetesh fare pa shkollë, ama nëse nuk e pret një tjetër me rezultate më të dobëta se ti do të ta marrë vendin. Kur kujton pastaj se si nga paniku dhe makthi i maturantëve kanë fituar ato institucione hyrja në të cilat është më e lehtë (diplomoret private), keqardhja kthehet në mllef dhe mllefi në revoltë.
***
Takimi i pardjeshëm e arriti kulmin e butaforisë në çastin kur kryeministri, në rolin e një patroni zemërmirë, premtoi rritje rrogash si asnjëherë tjetër: “Rektori, zoti Koni, ka bërë dhe një premtim në fushatë: ‘Do t’ju rris rrogat!’ Të them të drejtën nuk e di si e kishte menduar rritjen e rrogave, por unë jam këtu për t’ju thënë që premtimi i tij do realizohet.” Si ka mundësi që kryeministri premton rritje substanciale rrogash për pedagogët kur për gjithë këto vite s’ka lënë rast pa përmendur, me të drejtë e pa të drejtë, derexhenë e trupës pedagogjike të universiteteve publike? Si mund t’u rrisësh rrogat atyre që pretendon se sistemi i vjetër i financimit i ka shndërruar në parazitarë ose në të pamotivuar për të punuar siç duhet, ndërkohë që sistemi i ri financiar nuk ka hyrë akoma në fuqi? Si mund t’u rrisësh rrogat pedagogëve kur, sipas sistemit të ri të financimit të universiteteve, edhe për të marrë kaq rrogë sa tani pedagogëve dhe universiteteve publike do t’u duhet të konkurrojnë me privatët duke ndjekur standardet më të ulëta të këtyre të fundit: falje notash, shitje diplomash dhe bërje reklame? Si mund t’u rrisësh rrogat pedagogëve kur me sistemin e ri të financimit universitetet publike do të braktisen gjithnjë e më shumë nga mbështetja financiare e shtetit për t’i gjetur ku të mundin e si të mundin fondet e mbijetesës?
I vetmi shpjegim është ai që vjen nga metafora e deleve të cilave kasapi ua përkëdhel kokën përpara se t’i therë. Pak muaj përpara zgjedhjeve parlamentare, pas të cilave pritet të jetësohet edhe skema e financimit të privatëve, kryeministri kërkon të përkëdhelë kokat e trupës pedagogjike të cilën, jo edhe aq pa të drejtë, e konsideron si dele që vrapon pas tringëllimës së monedhave. Kësisoj, edhe ai pak potencial rezistence dhe prodhimi universiteti alternativ që gjendet sot brenda universiteteve publike do të shkojë drejt shuarjes duke lënë në frontin e rezistencës vetëm të fundmit e Mohikanëve, atë grusht njerëzish paepuria e të cilëve nuk do të jetë më burim frymëzimi, por anekdotash me personazhe ekzotike.
Në thuajse tre vjet rezistencë të organizuar në Lëvizjen Për Universitetin nuk e kemi përmendur asnjëherë rritjen e rrogave të pedagogëve, edhe pse e dinim se po të preknim nerva të tillë lëvizja do të kishte shumë më tepër sukses. Mirëpo skrupujt moralë dhe njohja e papërgjegjshmërisë apo paaftësisë së një pjese jo edhe aq të vogël të trupës pedagogjike na kanë larguar prej këtij terreni. Po ashtu, mbrojtja me fanatizëm e interesit publik na ka shtyrë të mos i marrim në konsideratë interesat partikulare, pavarësisht se mund të ishin të justifikueshme. Prandaj kur ka ardhur puna te paratë, të vetmen gjë që kemi kërkuar ka qenë ulja e vitpasvitshme e tarifave studentore dhe zhdukja e tyre në krye të disa viteve. Pikërisht ngaqë përpara se të jetë për pedagogët, dekanët apo rektorët, universiteti jeton për studentët dhe nga studentët.
Kështu që nëse u jepen universiteteve 5 milionë dollarë shtesë nga paratë e popullit, ato nuk duhet të shkojnë për rroga pedagogësh, por për ulje të tarifave studentore. Janë studentët ata që përbëjnë objektin që e pëson më shumë dhe subjektin nga i cili mund të lindë ndryshimi i madh, ai ndryshim që do ta bëjë kryeministrin e radhës t’i dridhen leqet kur të vijë në universitet.

Friday, October 28, 2016

Ministria pranon problemet me sistemin e regjistrimit ne universitete

 

 
Reporter.al, Ivana Dervishi26 Oct 2016

Ministria e Arsimit pranon problemet e sistemit të regjistrimit në universitete

Pas anomalive të shfaqura gjatë javës së fundit në sistemin e regjistrimit në universitete, Ministria e Arsimit ka pranuar se ka hequr nga faqja e internetit informacionin mbi kuotat e lira në IAL-të private, por shtoi se përgjegjësia është e sekretarive të universitete.

http://www.reporter.al/ministria-e-arsimit-pranon-problemet-e-sistemit-te-regjistrimit-ne-universitete/

Pamje e aplikimit që paraqet kuota të lira "2000" për universitetet private, e kapur më 18 tetor 2016.
Pamje e aplikimit që paraqet kuota të lira “2000” për universitetet private, e kapur më 18 tetor 2016.
Më 18 tetor, BIRN u njoftua për një anomali të vërejtur në portalin e Ministrisë së Arsimit ku maturantët aplikojnë për t’u regjistruar në universitetet publike ose private. [Link]
Një printscreen i dërguar në redaksi nga një ekspert i arsimit të lartë, paraqet mundësitë që aplikanti ka për të zgjedhur për regjistrim. Të gjitha universitetet publike rezultojnë me të kuqe, që do të thotë se nuk ka mundësi regjistrimi në atë fazë, ndërsa tre universitete private regjistronin me të gjelbër dhe kishin mbi 2 mijë kuota bosh në secilën degë.
Pamja që shihte aplikanti ndryshoi dy ditë më pas, ku nuk kishte më 2 mijë kuota të lira por shumë më pak, por megjithatë universitetet private rezultonin përsëri se kishin më shumë kuota të lira nga sa kishin të shënuara kuota totale.
Lëvizja Për Universitetin, një grup të rinjsh aktivistë që kundërshtojnë reformën e arsimit të lartë të ndërmarra nga qeveria e kryeministrit Edi Rama, gjithashtu e denoncoi anomalinë në faqen e vet në Facebook si dhe mblodhi printscreen të kuotave të universiteteve private, siç shfaqeshin në datën 20 tetor.
Një ditë më vonë, kuotat e universiteteve private u fshinë nga kjo faqe dhe tashmë ky portal nuk shfaq asnjë rezultat për kuotat në total dhe ato të lira te universitetet private.
Pamje e faqes së regjistrimit pas fshirjes së kuotave por që me të gjelbër rezulton vetëm një universitet privat.
Pamje e faqes së regjistrimit pas fshirjes së kuotave por që me të gjelbër rezulton vetëm një universitet privat.
Duke i konsideruar anomalitë e shifrave të kuotave në faqen zyrtare të aplikimit një favorizim të hapur të universiteteve private, Lëvizja Për Universitetin i tha BIRN se nëse mospërputhja e kuotave totale dhe të lira do të ishte një gabim në sistem, atëherë ai nuk do të shfaqej vetëm te universitetet private.
“Anomalia i sjell përfitime universiteteve private në dy aspekte. Së pari, universitetet private mund të regjistrojnë më shumë studentë nga sa kanë kuota të miratuara nga MAS dhe së dyti, duke shtuar kuotat totale lajmërimi se kanë rezultuar fitues në universitet private u shkon më shumë maturantëve”, deklaroi për BIRN Për Universitetin.
“Ndërsa në publik studentët presin radhën për t’u regjistruar, sistemi u ka ofruar mundësi privatëve të përshpejtojnë procesin e regjistrimit”, shtoi Lëvizja.
Ndërkohë, kuotat e universiteteve publike vijojnë të mbeten bosh në një përqindje të konsiderueshme.
Pyetur nga BIRN, Ministria e Arsimit dhe e Sportit mohoi që kuotat e lira të jenë më të mëdha se ato totale në universitetet private dhe sqaroi se procesi i monitorimit për kuotat e tyre, i ka kaluar sekretarive të Instituteve të Arsimit të Lartë private.
“Nuk është e saktë të thuhet që kuotat e lira janë më të mëdha se ato totale me IAL tek privati,” tha Ministria e Arsimit.
Pamje që tregon kuota më të larta të lira se sa kuota totale, kapur më 20 tetor 2016.
Pamje që tregon kuota më të larta të lira se sa kuota totale, kapur më 20 tetor 2016.
“Respektimi i kuotave të lira në proces monitorohet dhe është përgjegjësi primare e vetë sekretarive të IAL-ve, pas kalimit tek MAS. Urdhëri  numër 486 date 6/10/2016 ka vendosur pranë çdo sekretarie monitorim të procesit”, deklaroi të martën për BIRN Ministria e Arsimit.
“Për të shmangur çdo keqinterpretim përkundrejt institucioneve të prekura, ne e kemi hequr këtë informacion nga faqja e uebsajti, i cili është një portal rregjistrimi, jo portal kontrolli,” shtoi MAS duke iu përgjigjur pyetjes se për çfarë arsyeje, kuotat e privatëve u zhdukën pas publikimit të faktit nga Lëvizja Për Universitetin në Facebook.
Tema TV raportoi të martën se drejtori i Rrjetit Akademik Shqiptar (RASH), Arjan Xhelaj tha për mediat se portali nuk ishte konceptuar për universitetet private.
“Kur keni parë kuotat dje që u janë dukur më shumë sesa kuotat e aplikimit, ajo ka qenë thjeshtë diferenca ndërmjet numrit të aplikantëve që kanë aplikuar për një degë në një program të caktuar minus numrin e të regjistruarve. Sepse universitetet private kanë pasur një metodologji tjetër të përzgjedhjes së studentëve, ku u kanë dhënë mundësi të gjithë aplikantëve të bëjnë një konkurs, të shikohet mesatarja,” tha Xhelaj për median.
Sistemi në vetvete nuk ka bërë renditje apo pikësim, sistemi vetëm ka koordinuar klasifikimet që kanë bërë vetë universitetet, pra ka marrë ato databaza që kanë pasur vetë universitetet”, shtoi ai.
Presion mbi maturantët
Pamje e faqes së aplikimit kapur më 25 tetor 2016, ku shihet se kuotat e një universiteti privat janë fshirë.
Pamje e faqes së aplikimit kapur më 25 tetor 2016, ku shihet se kuotat e një universiteti privat janë fshirë.
Sa herë që një maturant hyn te faqja e aplikimit duke përdorur kodin unik të identifikimit të tij si aplikant, një mesazh kërcënues i del përpara.
Sot, mesazhi shkruante: “KUJDES: Nëse ju nuk regjistroheni nga data 25/10/2016 deri në 26/10/2016 në programet me ngjyrën e gjelbërt në të cilat jeni shpallur fitues, atëherë do të humbisni përfundimisht të drejtën për t’u regjistruar në ato degë”.
Problemi është se, ndonëse universitetet publike kanë ende shumë kuota të lira, në shumicën e rasteve aplikantëve u del me ngjyrë të gjelbër vetëm mundësia e regjistrimit në universitetet private.
Shkaku për këtë është se, ndërsa sistemi mbart kritere të shumta pranimi te universitetet publike, te aplikantët që rezultuan fitues te universitetet private seksioni “llogaritja e pikëve” rezulton pa asnjë kriter aplikimi; përveç pagesës së parave.
Aktualisht, Ministria e Arsimit thotë se sistemi nuk po i favorizon privatët, të cilët ankohen se janë dëmtuar po aq shumë nga eksperimenti i këtij viti me aplikimet në universitet.
“Deri më sot (25 tetor) nuk kemi asnjë IAL private që të ketë plotësuar kuotat e shpallura,” tha Ministria e Arsimit.
Gjithsesi, një kontroll në seksionin e statistikave të portalit të aplikimit, [link], tregon se shumë universitete private i kanë mbushur kuotat e shpallura si “të lira” në fazën e parë, ndërkohë që në universitetet publike, një pjesë e mirë e kuotave mbeten të paplotësuara.
Një shkrim i mëparshëm i BIRN bazuar në statistikat e aplikimeve, më 20 tetor, dita e parë e shkollës, mbi 40 për qind e kuotave të universiteteve publike vijonin të ishin bosh. Më 25 tetor, 5163 kuota ose 23 për qind e të gjitha kuotave të universiteteve publike mbeteshin të paplotësuara.
Qeveria shqiptare e ndryshoi ligjin për arsimin e lartë vitin e kaluar duke krijuar një platformë të përbashkët për universitetet publike dhe ato private, me supozimin që në vitet e ardhshme, universitetet private do të mund të përfitojnë fonde nga buxheti i shtetit.
Paralelisht me këtë, qeveria ndryshoi këtë vit sistemin e përzgjedhjes së maturantëve që kërkojnë të ndjekin studime universitare duke hequr sistemin e mëparshëm të njohur si “meritë-preferencë” dhe duke vendosur një sistem të ri, në të cilin, universitetet përcaktojnë kriteret e pranimit ndërsa maturantët aplikojnë në deri dhjetë degë.
Sipas sistemit të ri, maturantët me mesatare nga 9.8 deri në 10.15 shpallen fitues në deri në dhjetë degë njëkohësisht ndërsa studentët e tjerë nën këtë mesatare duhet të presin fazë pas faze lirimin e kuotave pas përzgjedhjes së të parëve.
Ndonëse në fillim të procesit Ministria deklaroi se regjistrimet do të përfundonin me dy faza, procesi është zvarritur në gjashtë faza dhe shumë nënraunde derisa kuotat të zihen.
I prezantuar si një sistem i suksesshëm që favorizon më të mirë, sistemi i këtij viti  kritikohet gjithashtu për kaosin dhe panikun që shkaktoi të maturantët.
Mijëra maturantë me mesatare të larta rezultuan humbës në universitetet publike, duke ngritur kështu dyshime dhe akuza se skema është bërë për t’i shtyrë ata të regjistroheshin në universitetet private.
Të përballur me kaosin, një pjesë e maturantëve organizuan protesta në shtator 2016 dhe kërkuan rikthimin e sistemit të vjetër. Studentët u ankuan se në shumë raste qenë penalizuar nga fakti i thjeshtë që kriteret e përcaktuara nga universitetet publike për vlerësimin e lëndëve me zgjedhje në shkurt të këtij viti, qenë të ndryshme nga kriteret që Ministria e Arsimit pati lajmëruar në fillim të vitit shkollor.
Kjo do të thotë se ndërsa nxënësit, sipas rekomandimeve të ministrisë, mësuan një lëndë të caktuar me shpresë se kjo lëndë do t’i rriste shanset për të kapur më shumë pikë në degën e tyre të parapëlqyer, ata në shtator mësuan se në fakt, kjo lëndë qe konsideruar e barazvlefshme me lëndë të tjera më të thjeshta ose nuk merrej fare parasysh nga universiteti i caktuar.
Lëvizja Për Universitetin ka përsëritur përmes një videoje më 22 tetor kërkesën për dorëheqjen e ministres së arsimit, Lindita Nikolla ndërsa theksoi se skema ka dështuar.
 
http://www.reporter.al/ministria-e-arsimit-pranon-problemet-e-sistemit-te-regjistrimit-ne-universitete/

Thursday, October 27, 2016

Pedagoge shprehin pakenaqesi gjate vizites se kryeministrit ne UT

Pedagogia e Gjuhe- Letersise, Prof. Dr. Dhurata Shehri i eshte pergjigjur permes nje shkrimi ne gazeten Panorama, vizites se Kryeministrit Rama ne UT, ku lajmeronte rritjen e pagave ne sistemin arsimor. Edhe pse kjo page nuk shpjegohet sesi do te rritet sa kohe qe aktet nenligjore qe rregullojne modelin e financimit, formulen dhe autonomine financiare te universiteteve publike nuk kane dale ende nga MAS.
 http://www.panorama.com.al/analiza-rritja-e-pagave-ne-arsim-pedagogia-rrezon-ramen/
Panorama, 26 Tetor, DHURATA SHEHRI
Dje Kryeministri Edi Rama organizoi një takim me pedagogët e universiteteve publike për t’u shpjeguar disa gjëra që ata nuk i dinin. Më konkretisht, ai i kishte thirrur pedagogët që t’u jepte një leksion për t’u shpjeguar atyre se:
– reforma në arsimin e lartë ishte shumë e mirë dhe se skeptikët duhet të stepeshin;
– se sistemi i konkurrimit dhe pranimit në universitete këtë vit ishte më i miri. Dhe si shpërblim për vëmendjen, për t’u dhënë sihariqin e një shtese page, që sipas tij ishte 15 %.
Ngaqë nuk isha e pranishme në atë takim, e ndoqa përmes mediave, si fjalën e Kryeministrit, ashtu edhe heshtjen e kolegëve të mi pedagogë të universiteteve publike, por meqenëse kam qenë dhe jam skeptike ndaj ligjit të ri të arsimit të lartë, përtej propagandës, nuk munda të marr ndonjë përgjigje të re për probleme të vjetra e të reja të arsimit të lartë shqiptar.
P.sh., Kryeministri nuk dha asnjë shpjegim se pse ligji, që ai e konsideron kaq të mrekullueshëm apo mrekullibërës dhe që ka të paktën një vit e një muaj që ka hyrë në fuqi, nuk është bërë ende i zbatueshëm për faktin e thjeshtë se qeveria e Kryeministrit Edi Rama nuk ka nxjerrë ende aktet nënligjore që do të bënin të mundur zbatimin e ligjit. Drafti i fundit i këtyre akteve nënligjore u shfaq, si gjithmonë, me urgjencë, për t’u parë me një afat 2-ditor nëpër e-mailet e stafit akademik në prag pushimesh dhe pas kësaj, ka tre muaj të tjerë që fle sirtarëve të zyrave të Qeverisë së Kryeministrit, pa u miratuar.
Universitetet publike shqiptare janë në prag të kolapsit për shkak të paaftësisë (në rastin më të mirë) të institucioneve përgjegjëse të shtetit për të bërë detyrën që u takon, nxjerrjen dhe miratimin e akteve nënligjore. Universitetet publike funksionojnë me një ligj të ri dhe me akte të vjetra që kundërshtohen prej të parit, me organe, statuse e rregullore të vjetra qkundërshtohen prej ligjit të ri reformator.
Universitetet, madje, as nuk mund të shpërndajnë drejt ngarkesën, se po presin ende udhëzimin e ri; as mund të zgjedhin organe të promovimit akademik, se po presin udhëzimin e ri; as mund të japin tituj akademikë, se po presin aktet e reja. Kolegët e mi që morën pjesë kokulur në monologun e Kryeministrit, mund t’ia kishin bërë një pyetje se kur ka ndërmend ta shoqërojë ligjin mrekullibërës me akte nënligjore, po aq mrekullibërëse.
Kishte ca kohë që “sihariqi” për ngritjen, apo indeksimin e pagave po qarkullonte nëpër media e në ambiente akademike, por Kryeministri zgjodhi ditën e djeshme t’ua shpallte vetë pedagogëve duke ua shqiptuar shifrat me lekë të vjetra (se duken më shumë). Pagat indeksohen me 10-15% në varësi të kategorive, për shembull, profesorit, titullit më të lartë në hierarkinë akademike, i rritet paga me 10800 lekë, ndërkohë që prej tri vitesh, rroga e tij është ulur prej rritjes së taksës nga 10 në 15 %.
Po përtej indeksimit, apo rritjes siç pëlqen ta quajë, Kryeministri “harroi” të sqarojë kolegët pjesëmarrës në atë takim se në ligjin e tij reformues rrogat e pedagogëve nuk garantohen më, pasi ai e ka hequr grantin e pakushtëzuar të pagave që përballohej më parë nga buxheti i shtetit. Kryeministri bishtnoi duke bërë krahasimin me qeverinë e para tri viteve, por sot dhe në tri vitet e qeverisjes së tij pedagogët e universiteteve publike kanë të garantuara paga vetëm për 9-10 muaj në vit. Ndoshta me indeksimin që premton në mars, edhe më pak se 9 muaj.
Sa për studentët dhe pranimet e tyre në universitete, Kryeministri harroi të shpjegonte sepse pikërisht në ditën që ai po fliste për suksesin e pranimeve në universitete, po mbyllej faza e gjashtë e pranimit, dhe sipas të dhënave që na ofronte sistemi i ri i pranimit, rezultojnë ende të pambushura kuotat e degëve të preferuara ndër vite nga studentët shqiptarë: Drejtësia, 40 vende; Informatika, 51 vende; Financa, 47 vende; Administrim biznesi, 100 vende; Gazetaria 20 vende, Inxhinieria elektronike 29 vende; Inxhinieria e ndërtimit 39 vende; Arkitektura 19 vende; Farmacia 18 vende; Stomatologjia 10 vende e kështu me radhë.
Çuditërisht, nuk gjen asnjë të dhënë për kuota të lira nga universitetet jopublike në portalin e Ministrisë së Arsimit dhe Sporteve (klasifikimi. ualbania.rash.al). Nëse Kryeministri ka dashur të ndryshojë trendin e preferencave të studentëve shqiptarë për degët më të kërkuara të universiteteve publike, ka qenë vërtet i suksesshëm. Megjithatë, për një gjë Kryeministri duhet falënderuar.
Për t’ua dhënë gjithë këto informacione, përmes leksionit të tij, në ndryshim nga mësuesit apo akademikët, ai i nderoi më shumë pedagogët, pasi nuk i thirri në Kryeministri, por harxhoi pak minuta për të shkuar deri tek Universiteti Politeknik ku i kish mbledhur.

Tuesday, October 25, 2016

Vazhdojne akuzat per parregullsi ne provimet e gjuhes se huaj

Nje tjeter video e emisionit televiziv Stop (TV KLAN, 25 Tetor, 2016) ka nxjerre ne pah parregullsite e sistemit te menaxhimit te provimit te anglishtes ne kuader te regjistrimit ne programet e ciklit te dyte.

Rasti eshte filmuar ne Universitetin e Mjekesise, Fakulteti i Infermierise. 

Video e meposhtme tregon perpjekjet por jo realizimin e kesaj nisme per te blere provimin e anglishtes.

Ne fakt problem nuk eshte thjeshte vendosja e gjuhes se huaj si kriter diplomimi apo regjistrimi ne ciklin e dyte, e cila eshte anti-kushtetuese, por edhe udhezimi i Ministrise per nivelet e gjuhes se huaj. Kjo ka sjelle qe e gjithe trysnia te ushtrohet mbi sistemin e realizimit te provimit ne pamundesi te studenteve per te mesuar keto gjuhe ne ato nivele. 




Friday, October 21, 2016

Viti i ri akademik 2016-17 vjen me pakenaqesi tek studentet

Ivana Dervishi, Tetor 20, 2016. Reporter.al 
http://www.reporter.al/levizja-per-universitetin-viti-i-ri-akademik-nisi-me-kaos-dhe-mungese-transparence/

Lëvizja Për Universitetin: Viti i ri akademik nisi me kaos dhe mungesë transparence

Lëvizja studentore “Për Universitetin” e shënoi ditën e parë të vitit të ri akademik duke denoncuar si të dështuar skemën e regjistrimeve që vazhdon ende, ndërsa Ministria e Arsimit këmbënguli se procesi është bazuar te merita.

Studentët protestojnë gjatë ditë së parë të shkollës | Foto nga : Ivana Dervishi
Studentët protestojnë gjatë ditë së parë të shkollës | Foto nga : Ivana Dervishi
Fillimi i vitit të ri akademik të enjten (20 tetor) pa mijëra studentë që iu kthyen auditorëve të universiteteve në Shqipëri, ndërsa mijëra të tjerë kanë mbetur ende pezull në pritje të përfundimit të skemës së shumëkundërshtuar të pranimeve.
Në një tubim para Korpusit të Universitetit të Tiranës, lëvizja studentore “Për Universitetin” shpalosi banerin “Studim, Revoltë #rezistencavazhdon”.
Lëvizja e quajti këtë “vitin akademik më të çuditshëm dhe më problematik në historinë e Shqipërisë” dhe deklaroi se rezistenca kundër reformës aktuale të arsimit të lartë do të vazhdojë.
“Mijëra studentë janë akoma duke pritur të regjistrohen në universitetet publike. Mijëra kuota të këtyre të fundit janë akoma bosh… Kaosi u ngjiz me udhëzimin nr. 13 të MAS në korrik 2016,” deklaroi Lëvizja për Universitetin.
“Nga njëra anë u futën universitetet private në listën e preferencave të maturantëve dhe nga ana tjetër u ndërtua një skemë e koklavitur aplikimi dhe regjistrimi, efekti imediat i të cilës ishte paniku i maturantëve se do të mbesnin pa shkollë,” shtuan aktivistët.
Lëvizja Për Universitetin e akuzoi qeverinë se ka krijuar panik te maturantët për t’i shtyrë ata drejt universiteteve private ndërsa dënuan mungesën e transprancës nga institucionet publike dhe private të arsimit të lartë për të regjistruarit dhe kuotat e mbetura bosh.
Klaudina Kuçi, 18 vjeçe ndihet e lehtësuar që peripercitë e regjistrimit në universitet morën fund për të në post-raundin e parë të regjistrimeve.
“Skema e pranimit në çastin e parë na bëri të humbim shpresat [se do të pranoheshim në universitet] dhe na krijoi ndjesinë se ishim të pavlerë, ndërsa lodhja e 12 viteve u duk se humbi për një ditë”, tha ajo për BIRN.
“U regjistrova të hënën në universitet dhe sot u ndesha me radhë në sekretari, paqartësi për oraret dhe sallat, si dhe shumë pasiguri për mënyrën se si do të rregullohen punët në vijim”, shtoi Kuçi për BIRN.
Ministria e Arsimit e shtyu afatin e aplikimeve dhe regjistrimeve për fazat e tjera të pranimeve deri më 27 tetor, kohë kur mendohet se do të plotësohen kuotat e mbetura bosh – veprim të cilin Lëvizja Për Universitetin e konsideroi si pranim të dështimit të skemës.
“Sistemi sa vjen e po degradon. Tarifat rriten vit për vit dhe po bëhen të papërballueshme për studentët, duke detyruar disa të ndërpresin studimet që të punojnë,” tha për BIRN Jonis Metaj, aktivist i Lëvizjes dhe student i masterit në fakultetin e inxhinierisë së ndërtimit.
“Studenti shihet si klient pa të drejtë vendimmarrjeje, ndërsa diploma e ka humbur vlerën. Ne kërkojmë një sistem që i mundëson studentit të përqendrohet të mësimet në vend të shqetësimit se ku do t’i gjejë paratë për t’u arsimuar”, përfundoi ai.
Ministrja e Arsimit dhe Sportit Lindita Nikolla mbrojti skemën e ndryshuar të regjistrimeve si “më pranë meritës se vitet e mëparshme”, por pranoi se procesi nuk është perfekt.
“Skema e re e pranimeve në universitet është e duhura. Ju garantoj që në përmbylljen e procesit do të kemi të gjithë raportimet mbi treguesit e përmirësuar dhe dëshmitë që pas ndjekjes me rigorozitet të hapave, gjithçka do të jetë në rregull dhe ata me rezultate më të larta do të regjistrohen në universitet”, deklaroi Nikolla.
Sipas ministres deri tani janë regjistruar 19,165 studentë – 15,022 prej të cilëve në institucione publike.
Lëvizja Për Universitetin e quajti këtë proces si kalvar torturues për studentët dhe u bëri thirrje atyre të bashkohen me përpjekjen saj për ndërtimin e një universiteti publik të ri.
“…Një universiteti ku dyert do të jenë të hapura sipas meritës, arsimimi nuk do të kushtojë para por vetëm përpjekje studentore, studentët dhe pedagogët do të jenë rithemeluesit e universitetit dhe dija do të ketë karakter kritik e universal… duke i shërbyer zhvillimit dhe emancipimit të të gjithë shoqërisë”, deklaroi Lëvizja.
MAS e ndryshoi procesin e pranimeve në universitet në çastin e fundit, duke ndryshuar kështu peshën e lëndëve në fakultetet përkatëse dhe duke krijuar sistemin me faza që favorizoi vetëm maturantët ekselentë.
Ndryshimet u pritën me protesta nga qindra maturantë të shqetësuar që kërkuan rikthimin e sistemit të vjetër ku një maturant shpallej fitues në vetëm një degë.
http://www.reporter.al/levizja-per-universitetin-viti-i-ri-akademik-nisi-me-kaos-dhe-mungese-transparence/ 

Monday, October 17, 2016

Kritika ndaj procesit te promovimit akademik te pedagogeve ne Shqiperi

http://www.panorama.com.al/masivizimi-i-titujve-akademike-perballe-cilesise/

Masivizimi i titujve akademikë përballë cilësisë

Nuk do t’i rikthehesha kësaj teme, por dyndja gjatë vitit të kaluar akademik, që vijon ende, e aplikimeve për gradë a titull më të lartë shkencor për të mos u penguar nga sa parashikon ligji i ri për arsimin e lartë, më shtyn të prononcohem përsëri. Me “dosje” në dorë, një kategori studiuesish janë munduar, jo pa sukses, që “arritjet” e tyre shkencore t’i shesin sa më shtrenjtë ku të munden, në universitetet e Tiranës dhe nëpër rrethet e vendit, duke depërtuar në ato institucione ku kanë njohje, apo atje ku barrierat akademike kanë “rënë” për shkak të ekspertizës së mangët.
Sigurisht, në këtë shkrim dëshiroj të vlerësoj rezultatet e asaj pjese të personelit akademik që ka treguar në vite arritje konkrete në shkencë, me studime të mirëfillta e me vlerë. Janë studiues që meritojnë respektin e tërë shoqërisë, pasi mbi ata mbështetet kërkimi shkencor në vend sot. I kanë fituar gradat e titujt me meritë, me mund e djersë. Por, sot ka edhe departamente, fakultete e universitete që, ndonëse nuk kanë asnjë lloj kërkimi shkencor të organizuar e financuar, te të cilët asnjë minutë nuk i kushtohet kërkimit shkencor, e megjithatë në to gëlon një personel mësimor me tituj të lartë akademikë, pa dyshim një paradoks ky që në njëfarë mënyre zhvleftëson dhe arritjet e atyre që titullin e kanë merituar plotësisht.
Prej shumë vitesh, procesi i kualifikimit shkencor po përballet dukshëm me mediokritetin, fiktivitetin dhe mungesën e vlerave. Ka ardhur koha që kësaj gjendjeje t’i thuhet “stop”! Të mos e gënjejmë më veten me konferenca ndërkombëtare pa nivel të organizuara brenda vendit nga Veriu në Jug, apo me artikuj shkencorë të botuar kundrejt pagesave shpesh të kripura në revista që shfaqen si fantazma online e që zhduken sapo shfaqen, duke u lënë në dorë autorëve një të ashtuquajtur “faktor impakti”, pavar- ësisht nëse punimet e tyre kanë ose jo ndonjë impakt real.
Sikurse ka ardhur koha që të shkëputemi nga kritere “lodhëse” si zhvillimi i leksioneve para komisione profesorësh, që shpesh shndërrohen në formalitete e “qoka” mes kolegësh. Po aq i pakuptimtë dhe pa vlerë është bërë dhe kërkimi i “dëshmitarëve” ndërkombëtarë, duke përzier në punët tona studiues të huaj, që për hir të miqësive apo edhe lidhjeve të krijuara detyrohen, herë me dëshirë e herë pa ditur se çfarë bëjnë, të “certifikojnë” arritjet shkencore të kolegëve të tyre shqiptarë.
Po aq i papranueshëm është bërë edhe “rrëmbimi” brenda një kohe të shkurtër i zinxhirit të titujve shkencorë nga individë që djegin etapat nën hijen e talentit, ndonëse për të demonstruar talentin e profesorit pa dyshim që duhet një periudhë kohe, një nivel maturimi i mjaftueshëm së paku i përvojës pedagogjike. Situata kapërcen madje kufijtë e komedisë kur sheh “studiues” që mburren me dhjetëra artikuj të botuar në pak vite, apo me mësimdhënien e tyre në universitete të huaja vetëm disa pak kilometra përtej kufijve të vendit.
Por jo vetëm kriteret e vendosura nga viti në vit nuk kanë qenë të studiuara mirë. Edhe vetë profesorati shqiptar ka treguar se nuk e ka ndërgjegjësimin dhe aftësitë të vlerë- sojë me objektivitet, ndershmëri dhe në mënyrë të pavarur, jashtë tarafeve e interesave meskine mbi prodhimtarinë dhe vlerat shkencore të studiuesve. Me keqardhje pohoj se, megjithëse e tërë procedura e dhënies së titujve kalon përmes një filtri shumë hallkash, nga departamentet, këshillat e profesorëve, senatet akademike e deri në KVTA (Komisioni i Vlerësimit të Titujve Akademikë), në mjaft raste ajo ka dështuar të jetë efektive. Ndryshe, situata nuk do të kishte “precipituar” deri në këtë nivel.
Prandaj, në prag të fillimit të zbatimit të ligjit të ri mbi arsimin e lartë, për sa i përket kualifikimit shkencor, është momenti për reflektim, për të vlerësuar çfarë është e mirë nga e kaluara dhe çfarë duhet rregulluar për më tej.
Së pari, që të kemi një kualifikim shkencor cilësor e tituj të fituar me meritë, para së gjithash duhet të kemi një kërkim shkencor të organizuar mirë, të mbështetur me strukturat e nevojshme, të financuar duke filluar nga departamenti e deri në nivel kombëtar, me prioritete të qarta në përputhje me interesat e shoqërisë sonë për sot dhe në perspektivë.
Së dyti, duhet që të shkëputemi sa më parë nga format arkaike, parazitare e të ngurtësuara të organizimit apo koordinimit të kërkimit shkencor, të cilave u ka ardhur koha të dalin përfundimisht në rolin e tyre honorifik. Sot i duhet hapur rruga konkurrencës së mendimit dhe garës së ideve, e për këtë e tërë veprimtaria shkencore duhet organizuar dhe koordinuar përmes projekteve, me financime të qarta e transparente dhe rezultate e përfitues konkretë.
Së treti, duhen rishikuar kriteret që lidhen me kualifikimin shkencor, duke hequr dorë nga kritere që nuk mund të plotësohen, apo që lënë shtigje, përmes të cilëve mund të anashkalohen dhe kërkesat më minimale për të merituar një titull shkencor. Koha provoi se vetëm kriteret numerike nuk sjellin cilësi; për të ndryshuar cilë- sisht, indikatorët e nivelit shkencor të veprimtarisë akademike duhet t’i adresohen impaktit të produktit shkencor, sa pranohet ky produkt brenda e jashtë vendit.
Kritere duhet të jenë tejet rigoroze veçanërisht kur bëhet fjalë për fitimin e titullit profesor, si më i larti në hierarkinë akademike. Mbajtësi i tij duhet të dëshmojë për një personalitet të angazhuar për një kohë të gjatë në mënyrë të spikatur në fushën e mësimdhënies, me arritje konkrete në fushën e kërkimit shkencor, të jetë shquar për punime origjinale me vlerë dhe nivel të lartë shkencor të publikuara në revista shkencore prestigjioze të vendit dhe të huaja, monografi dhe libra me përmbajtje akademike, si dhe për një publicistikë të larmishme me ndikim të gjerë në formimin e opinionit publik përmes trajtimit të temave me rëndësi për vendin, rajonin dhe më gjerë.
Së katërti, me ligjin e ri për arsimin e lartë, kompetencat për dhënien e titujve akademikë kalojnë ekskluzivisht tek universitetet, që mund të sjellë probleme për sa i përket unifikimit të tyre në shkallë vendi. Vetëm kriteret, ndonëse unike në shkallë vendi, me pak gjasa mund të sigurojnë barasvlefshmërinë e titujve, pasi vlerësimi i tyre mund të jetë subjektiv nga një universitet në tjetrin; së paku këtë ka treguar përvoja e derisotme. Aq më pak mund ta mundësojë këtë shqyrtimi nga një njësi administrative, e cila mund të verifikojë plotësimin sasior të kritereve, por kurrsesi të gjykojë aspektet cilësore të tyre.
Për të mënjanuar “të çarën” që shkakton ligji i arsimit të lartë për një vlerësim të unifikuar, më duket e udhës që dhënia e titullit, veçanërisht atij “profesor”, të finalizohet me vlerësimin nga juri ekspertësh të organizuara në shkallë kombëtare, të profilizuara sipas gjashtë fushave kryesore të kërkimit shkencor, sipas klasifikimit për to nga “Dokumenti i Fraskatit”. Gjithsesi, cilësi e nivel të lartë shkencor e mundëson para së gjithash një standard moral i lartë, që nuk e pranon fitimin e një grade a titulli shkencor, duke depërtuar drejt “suksesit” përmes rrugëve të tërthorta.
Nëse ky standard mungon, atëherë nuk mund të bëhet fjalë për kërkim shkencor e tituj e grada të fituara me meritë, pavarë- sisht kritereve, komisioneve e jurive, sado të sofistikuara që të jenë ato. Dhe në mbyllje, më duhet të them se nëse nuk do të merren masat e duhura, kualifikimi shkencor fiktiv e pa nivel do të godasë dhe rigodasë bashkësinë shkencore dhe do ta degradojë atë më tej, ndërsa shoqëria do të vuajë pasojat e shumëfishuara nga një proces që do të vazhdojë të prodhojë vetëm mediokritet shkencor e intelektual, duke u shtrirë si një ortek edhe te brezi i ri.
http://www.panorama.com.al/masivizimi-i-titujve-akademike-perballe-cilesise/

Thursday, October 13, 2016

Loja me udhezimet e Ministrise shqeteson studentet.

Organizata politike  - Jani Marka, 13.10.2016, Facebook


Qëndrim i Lëvizjes Për Universitetin në lidhje me mënyrën kaotike të drejtimit dhe Udhëzimeve të nxjerra nga Ministria e Arsimit dhe Sportit, prej paaftësisë apo dashakeqësisë:
Lojë me udhëzime
Autori: Ministria e Arsimit dhe Sportit
U patëm thënë përfaqësuesve të MAS që, me Udhëzimin nr.13, do të duheshin një numër shumë i madh raundesh për të regjistruar shumicën e maturantëve. Jo – na u përgjigjën – ju nuk kuptoni, ju nuk dini të lexoni, ju dini vetëm të kundërshtoni. Sistemi është automatik – na thanë. Me fjalën “automatik” ndoshta kanë dashur të thonë se udhëzimet e MAS nuk janë dokumente serioze zyrtare, e të mirëshkruara. Përkundrazi, ato mund të ndryshojnë nga një ditë në tjetrën.
Në datën 7 tetor 2016, MAS nxorri Udhëzimin nr.24, i cili ndryshoi për herë të dytë të famshmin Udhëzim nr.13, pas ndryshimit të parë me Udhëzimin nr.22 të datës 6 shtator 2016, por këtë herë me ndryshime rrënjësore në skemën e regjistrimit. Ndërkohë, znj. Nikolla bëri të paditurën në datën 10 tetor, kur u pyet për këto ndryshime në emisionin “Njerëz në Fokus” të News 24. Këtyre ndryshimeve do t’u referohemi më poshtë jo vetëm për të argumentuar paaftësinë e dukshme të MAS por, mbi të gjitha, për të nxjerrë në pah se me ndryshimet e Udhëzimit nr.13 cënohet sërish rëndë skema e meritë-preferencës; kjo gjithmonë përsa i përket skemës së regjistrimit, pasi duhet kujtuar që matura 2016 është goditur rëndë edhe përpara Udhëzimit nr.13, me ndryshimin e rregullave në fund të lojës, si edhe me vendosjen e kritereve të pranimit në mënyrë të padrejtë e të pambështetur në realitetin e shkollave të mesme dhe kurrikulat e tyre të studimit.
Nuk e dimë sa e vlefshme është të argumentojmë rreth Udhëzimit nr.24, kjo pasi në datë 11 tetor 2016, vetëm disa ditë pas publikimit të tij në faqen zyrtare të MAS, ai është zhdukur nga faqja. Është zhdukur për t’u ndryshuar sërish apo për arsye të tjera!? Më poshtë po paraqesim ndryshimet më thelbësore të udhëzimeve përsa i përket skemës së regjistrimit, duke e marrë të mirëqenë Udhëzimin nr.24:
Udhëzimi nr.13, 22. 07.2016
"Për procedurat e aplikimit dhe të regjistrimit në programet e ciklit të parë të studimeve, në programet e studimeve me karakter profesional, si dhe në programet e integruara të studimeve të ciklit të dytë, në institucionet e arsimit të lartë, në vitin akademik 2016 -2017”
Këtu po sjellim në vëmendje dy pika për raundin e dytë, përkatësisht pika 12 dhe 13 të Kreut III.
III-12
Të gjithë kandidatët, të cilët kanë kryer procesin e aplikimit në raundin e dytë dhe janë shpallur fitues nga IAL-të, duhet të kryejne procesin e regjistrimit online dhe me dokumentacion në sekretaritë mësimore të IAL-ve, në programin e studimit ku dëshirojnë të vazhdojnë studimet, deri me datë 16 tetor 2016. Kandidati që është shpallur fitues në më shumë se një program studimi, lejohet të regjistrohet me dokumentacion vetëm në njërin nga programet e studimit ku është fitues.
III-13
Pas datës 16 tetor 2016, deri më datë 20 tetor 2016, sekretaritë mësimore të IAL-ve do të regjistrojnë online dhe me dokumentacion, deri në plotësimin e numrit të kuotave për programin e studimit përkatës, të githë kandidatët e tjerë që kërkojnë të regjistrohen, duke respektuar renditjen në lista. Kandidati nuk mund të regjistrohet në më shumë se një program studimi.
Udhëzimi nr.24, 07. 10. 2016
Për disa shtesa dhe ndryshime në Udhëzimin nr. 13, datë 22.07.2016 "Për procedurat e aplikimit dhe të regjistrimit në programet e ciklit të parë të studimeve, në programet e studimeve me karakter profesional, si dhe në programet e integruara të studimeve të ciklit të dytë, në institucionet e arsimit të lartë, në vitin akademik 2016 -2017,, të ndryshuar.
Këtu po sjellim në vëmendje ndryshimin që është bërë në paragrafin “II”.
Pika 13 e Kreut II të Udhëzimit ndryshon si më poshtë:
“Kandidatët të cilët nuk janë regjistruar brenda datës 16 tetor 2016 konform përcaktimeve të këtij udhëzimi, humbin të drejtën për t’u regjistruar në fazat e mëtejshme të parashikuara më poshtë në programet e studimit ku ata rezultonin fitues gjatë raundit të dytë.
Pas mbylljes së regjistrimeve të raundit të dytë, në datat 17-18 tetor 2016, sekretaritë mësimore të IAL-ve do të regjistrojnë, online dhe me dokumentacion kandidatët. Regjistrimi do të bëhet duke respektuar renditjen e listave të fituesve të raundit të dytë, pas zbritjes së vijës së fituesit të fundit konform numrit të kuotave të parashikuara për programin përkatës të studimit.
Kandidatët që rezultojnë fitues në këtë fazë dhe nuk regjistrohen me dokumentacion dhe online pranë sekretarsië mësimore përkatëse brenda afateve të sipërcaktuara humbin të drejtën e regjistrimit në fazat e mëpasme të konkurrimit për programet e studimit ku ata rezultonin fitues në këtë fazë.
Në datat 19-20 tetor 2016, sekretaritë mësimore të IAL-ve do të regjistrojnë, online dhe me dokumentacion, conform numrit të kuotave të parashikuara për programin përkatës të studimit, kandidatët që rezultojnë fitues pas zbritjes së vijës së fituesit të fundit të fazës pararendëse për shkak të mos regjistrimit gjatë asaj faze, brenda datës 18 tetor 2016, të kandidatëve të tjerë pararendës fitues, duke respektuar renditjen në listat e fituesve të raundit të dytë.
Në kuotat e disponueshme për zbritjen e vizës për regjistrimet në një program të caktuar studimi, nga data 17 tetor 2016 deri nd 20 tetor 2016, do të bëjnë pjesë të gjitha kuotat e mbetura të paplotësuara, dulke përfshirë kuotat e paplotësuara për kandidatët shqiptarë brenda vendit, shtetasit e huaj, kandidatët shqiptarë nga trojet jashtë kufijve të vendit, kandidatët të kategorive të veçanta, transferime dhe programe të dyta studimi, si dhe duke respektuar numrin total të kuotaae nga IAL, për atë program studimi.
Kandidati nuk mund të regjistrohet në më shumë se një program studimi."
***
Duke ndjekur me shqetësim situatën e maturatëve në muajin shtator dhe duke iu referuar pikave 12 dhe 13 të Kreut III të Udhëzimit nr.13, kuptuam që skema e regjistrimit ishte shumë problematike pasi nuk mundësonte regjistrimin e shumicës së maturantëve në dy raundet e para dhe 4 ditët e fazës së fundit. Prandaj në të gjitha qëndrimet tona kërkuam që MAS të paraqiste një skemë të re regjistrimi, me një numër raundesh aq sa të regjistroheshin të gjithë maturantët që dëshironin të regjistroheshin.
Pikërisht për të shmangur këtë anomali të skemës së regjistrimit, MAS ka ndërhyrë për të ndryshuar skemën e regjistrimit dhe, siç konstatohet lehtësisht në Udhëzimin nr.24, janë bërë disa ndryshime thelbësore.
Së pari, “Kandidatët të cilët nuk janë regjistruar brenda datës 16 tetor 2016 konform përcaktimeve të këtij udhëzimi humbin të drejtën për t’u regjistruar në fazat e mëtejshme të parashikuara më poshtë në programet e studimit ku ata rezultonin fitues gjatë raundit të dytë.” – ky është një paragraf, që në ndryshim nga udhëzimi fillestar, i pastron listat nga fituesit e paregjistruar. Por kjo përpjekje për të maksimalizuar regjistrimin e maturantëve shkakton padrejtësi pasi dëmton rëndë skemën e meritë-preferencës. Për këtë po sjellim më poshtë një shembull të ilustruar:
“Lindita është një maturante që dëshiron të studiojë Mjekësi të Përgjithshme, ajo ka grumbulluar 955 pikë në këtë program studimi, por renditet 8 pozicione poshtë vijës së kuqe në raundin e dytë. Ndërkohë, në raundin e dytë ajo ka fituar në programe të tjera studimi, për shembull Stomatologji me po 955 pikë, degë të cilën Lindita në dëshrat e saj e ka si preferencë të dytë. Tashmë, Lindita gjendet përballë një dileme të madhe, që paraqet mundësi e rreziqe. Opsioni i parë: Ajo dëshiron Mjekësi, por që të vijojë garën duhet të heqë dorë nga Stomatologjia – dhe gjithë degët e tjera ku ka fituar – sipas udhëzimit të ri, duke rrezikuar në këtë mënyrë të mos fitojë as njerën e as tjetrën për shkak se vija e kuqe në programin e studimit Mjekësi mund të zbresë vetëm me 4 pozicione. Më keq akoma, ndoshta Lindita mund edhe të mbetet pa shkollë nëse Mjekësia është e vetmja degë ku ajo mund të konkurronte pas raundit të dytë. Ndërkohë në Stomatogji, pas zbritjes së vijës së kuqe, është regjistruar një student tjetër, Plarenti, me 945 pikë. Opsioni i dytë: Ndoshta, Lindita e frikësuar nga kjo panoramë e opsionit të parë vendos të mos rrezikojë dhe vendos të regjistrohet në Stomatologji. Por, në fazën pasardhëse ajo shikon se vija e kuqe në mjekësi ka zbritur me 15 pozicione dhe, nëse do kishte guxuar, ajo do të ishte fituese. Për fatin e saj të keq, vendin e saj e ka zënë Edi, Iliri, Nora, etj., që të gjithë me më pak pikë se Lindita. Lindita pyet e nxehur veten: Ku është preferenca, ku është merita?!”
Së dyti, Udhëzimi nr.24 e ka ndarë 4 ditëshin në dy faza: faza e parë në thelb paraqet të njëjtat dilema e rreziqe që shtjelluam për raundin e dytë, pasi edhe këtu maturantët që nuk regjistrohen në degët ku janë fitues e humbasin të drejtën të vijojnë garën në po këto degë në fazën e fundit.
Në këtë kaos të madh të krijuar, MAS duhet të nxjerrë një udhëzim të ri, ku të anulohen ndryshimet që detyrojnë maturantët të regjistrohen kundër vullnetit të tyre, si dhe në anën tjetër të lejojë shtrirjen e afateve e raundeve aq sa të mos ketë më kërkesa nga maturantët.
E kemi thënë që në krye të herës: Kjo skemë aplikimi dhe regjistrimi në universitete jo vetëm që u jep përparësi universiteteve private, por, si pasojë e ngatërresave të domosdoshme për të arritur qëllimin e mësipërm, prodhon padrejtësi e çoroditje të shumanëshme. Prandaj duhet ndërhyrje urgjente. Përpara se të përfundojnë në koshin e historisë, në mos përpara gjyqit, ministrja e Arsimit dhe Sportit dhe zyrtarët e lartë të saj duhet të marrin masat e fundit të lehtësimit të dëmit të pamatë që u kanë sjellë maturantëve."